1- گروه بیومکانیک ورزشی، دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
متن کامل [PDF 5204 kb]
(2376 دریافت)
|
چکیده (HTML) (3339 مشاهده)
متن کامل: (5769 مشاهده)
مقدمه
کنترل پاسچر شامل کنترل موقعیت بدن در فضا برای دو هدف ثبات و جهتیابی بدن است. مؤلفه جهتیابی در کنترل پاسچر به عنوان توانایی حفظ ارتباط میان قسمتهای مختلف بدن و همچنین بدن با محیط برای انجام یک تکلیف ویژه تعریف میشود [2 ،1]. از سوی دیگر مؤلفه ثبات در کنترل پاسچر به عنوان تعادل ذکر میشود که توانایی حفظ مرکز ثقل در محدوده سطح اتکا تعریف میشود [4 ،3] که در اجرای بسیاری از فعالیتهای روزانه تأثیرگذار بوده و مشخص شده است که فعالیتهای روزانه مستلزم سطوح خاصی از تعادل هستند [5]. برای ارزیابی وضعیت تعادل از روشهای مختلفی استفاده میشود.
به طور کلی آزمونهای ارزیابی تعادل به دو دسته عملکردی (مشابه با فعالیتها و مهارتهای پایه ورزشی) و غیرعملکردی (با استفاده از دستگاه و بدون مشابهت با فعالیتهای روزانه و مهارتهای ورزشی) تقسیم میشوند [6]. به طور ایدهآل هدف از طراحی آزمونهای عملکردی تعادل، شبیهسازی فعالیتها و اعمال روزانه و مهارتهای ورزشی است؛ چراکه تعادل یکی از مهمترین مهارتهای پایه برای انجام تکالیف، اعمال و مهارتهاست [7]؛ از این رو بسیاری از محققان در تلاشاند تا روشها و آزمونهای معتبری را برای ارزیابی تعادل پیدا کنند؛ اما تعادل در افراد مختلف و با ویژگیهای متفاوت یکسان نیست و عوامل بسیاری بر تعادل تأثیرگذار هستند؛ به طوری که عواملی مانند سن، جنس، پای برتر، وزن، اندازه کف پا، کفش، آسیبهای قبلی، سطح مهارت ورزشی، نوع رشته ورزشی، بازتاب بینایی، اثر خستگی و یادگیری را به عنوان عوامل تأثیرگذار بر تعادل ذکر کردهاند [8]؛
بنابراین با توجه به مطالب ارائهشده انتخاب آزمون تعادلی عملکردی معتبر برای گروههای سنی خاص یا گروههای متفاوت جامعه بسیار مهم است و در گروههای مختلف ممکن است آزمونهای مختلف تعادلی مناسب باشد و ممکن است تنها یک آزمون تعادلی برای همه گروههای جامعه مناسب نباشد. در همین راستا مطالعات، پایایی آزمونهای مختلف تعادل عملکردی را در گروههای مختلف جامعه بررسی کردهاند.
استفن و همکاران، به بررسی پایایی برخی آزمونهای تعادل عملکردی در افراد پارکینسونی پرداختند. نتایج مطالعه آنها نشان داد مقیاس تعادل پیشرفته فولرتون، مقیاس تعادلی برگ، ایستادن با چشمان بسته، 6 متر راه رفتن و سرعت راه رفتن پایایی خوبی برای ارزیابی تعادل افراد دارای پارکینسون دارند [9]. تایسون و همکاران نشان دادند آزمونهای ارزیابی عملکردی تعادل پایایی خوبی برای ارزیابی تعادل افراد سکته مغزیکرده دارند [10].
بروگلیو و همکاران نیز در مطالعه خود نشان دادند آزمون سیستم ارزیابی خطاهای تعادل، از پایایی خوبی برای ارزیابی تعادل بزرگسالان سالم برخوردار است. همچنین مطالعات داخلی به بررسی پایایی آزمونهای مختلف تعادلی پرداختند [11]. صادقی و نوری به پایاییسنجی آزمونهای عملکردی تعادل ایستا، نیمهپویا و پویا در زنان آکتومورف جوان پرداختند [12]. نتایج مطالعه آنها نشان داد که پایایی آزمونهای تعادل عملکردی متأثر از تیپ بدنی افراد است. همچنین قندیلی و صادقی نیز به پایاییسنجی آزمونهای عملکردی تعادل در دختران نوجوان و جوان نیمهحرفهای در چند رشته ورزشی منتخب پرداختند [13]. نتایج مطالعه آنها نشان داد آزمونهای لکلک، فرشته و Y در هر سه رشته ورزشی در گروه نوجوان و جوانان و آزمون زمان برخاستن و رفتن در بدمینتون و تکواندو در گروه جوانان پایا هستند. آنها به این نتیجه رسیدند آزمونهای خاصی برای گروههای ورزشی خاص و همچنین در ردههای سنی خاص پایا هستند، بنابراین باید برای گروههای مختلف جامعه آزمونهای عملکردی مناسب آن جمعیت را پیدا کرد.
پایایی یکی از ویژگیهای آزمونهای استاندارد است؛ یعنی نمرههای آزمون تا چه اندازه دقیق و عاری از خطا هستند و با این امر سروکار دارد که ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد و «همبستگی میان مجموعهای از نمرهها که به صورت مستقل بر یک گروه آزمودنی به دست آمده است» چقدر است. به بیان دیگر، اگر ابزار اندازهگیری را در فاصله زمانی کوتاهی چندینبار به گروه واحدی از افراد بدهیم و نتایج حاصل نزدیک به هم باشد، بر اساس این مفهوم، آزمونی پایا خواهد بود که کمترین واریانس خطای اندازهگیری را داشته باشد [14].
اندازه پایایی با ضریب همبستگی بیان میشود و معیار کلی برای مقبولیت آن، مقادیر بالای 70/0 ذکر شده است. در محاسبه ضریب پایایی، روش آماری همبستگی درون گروهی (ICC) پیشنهاد میشود [15]؛ بنابراین هنگام استفاده از آزمونهای ارزیابی تعادل عملکردی باید آزمونی را انتخاب کنیم که پایایی مناسبی برای گروه مورد ارزیابی داشته باشد تا نتایج حاصل از مطالعات، دقیق و قابل اعتماد باشد و بتوانیم با دقت بیشتری در مورد نتایج حاصل از آزمون تعادل عملکردی در گروه مد نظر نتیجهگیری کنیم.
یکی از فاکتورهای اساسی برای ارزیابی رشد مهارتهای حرکتی کودکان، ارزیابی تعادل است [3]؛ به طوری که برای تمایز بین کودکان سالم و کودکان دارای اختلال رشدی از آزمونهای تعادلی بسیاری استفاده میکنند و با توجه به نتایج حاصل از آزمونهای تعادلی به تفسیر، مقایسه و تصمیمگیری در مورد رشد مهارتهای حرکتی کودکان میپردازند و متعاقب آن مداخلات درمانی و تمرینی لازم را اتخاذ میکنند [16]؛ بنابراین آزمونهای تعادلی که برای بررسی تعادل کودکان استفاده میشود، باید قابل اعتماد و دقیق باشد؛ زیرا تصمیمگیریهایی که در مورد نتایج این آزمونهای تعادلی برای کودکان در نظر میگیرند بسیار حیاتی و مهم است؛ بنابراین باید آزمونهای معتبر و مناسب را برای این گروه از جامعه باید شناسایی کنیم. در همین راستا مطالعه حاضر به بررسی پایاییسنجی منتخبی از آزمونهای عملکردی تعادل در دختران و پسران هفت تا دهساله میپردازد و همچنین به بررسی ارتباط این آزمونهای عملکردی تعادل با پارامترهای منتخب آنتروپومتریکی نیز میپردازد تا نقش پارامترهای آنتروپومتریکی را بر تعادل این گروه سنی مشخص کند.
مواد و روشها
آزمودنیها
روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری دادهها، از پژوهشهای توصیفی ـ همبستگی با روش طرح تحقیق پایاییسنجی است (مدل ارتباطسنجی) که به شکل میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق حاضر را دانشآموزان دختر و پسر هفت تا دهساله دبستان سما (نیشابور) تشکیل دادند و با استفاده از نمونهگیری خوشهای هشتاد نفر (شامل چهل دختر و چهل پسر) به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. آزمودنیهای هر دو گروه بدون سابقه آسیبدیدگی در یک سال گذشته و بدون آسیبدیدگی در سیستم بینایی، دهلیزی و عدم داشتن بیماریهای نورولوژیکی و ناهنجاریهای وضعی (مثل لوردوز، کف پای صاف، زانو پرانتزی یا ضربدری و غیره) اثرگذار بر روند تحقیق بودند. تمام آزمودنیها موافقت خود را برای مشارکت در این تحقیق اعلام کردند.
روش اجرا
تحقیق حاضر در فضای مناسب و آرامی که در داخل مدرسه وجود داشت (نیاز بود که متغیرهای موردنظر در محیط مناسب و آرام بررشسی شوند) انجام گرفت. پس از راهنمایی و دادن اطلاعات کامل در مورد پروتکل انجام کار و نحوه پژوهش و تکمیل رضایتنامه، روند انجام آزمونها صورت پذیرفت. قبل از شروع اجرای آزمونهای عملکردی، اول پرسشنامه اطلاعات فردی و سلامتی و ورزشی در اختیار آزمودنیها قرار داده شد تا اطمینان حاصل شود که آزمودنی موردنظر آمادگی لازم را برای اجرای آزمونهای تعادلی را دارد. سپس اندازهگیریهای مربوط به اطلاعات توصیفی آزمودنیها و پارامترهای منتخب آنتروپومتریکی انجام شد. درنهایت آزمونهای تعادل ایستا و پویا به ترتیب در سه نوبت نمرهدهی توسط آزمونگر اجرا شد که برای کاهش اثر یادگیری، هر نوبت نمرهدهی به فاصله 72 ساعت انجام شد.
اندازهگیری فاکتورهای منتخب آنتروپومتریکی
نحوه اندازهگیری قد
قدسنج مدل سکا با ضریب خطای یک درصد، جهت اندازهگیری طول قد آزمودنیها استفاده شد. آزمودنی بدون کفش طوری که پاشنهها، باسن و سر به دیوار چسبیده بود، میایستاد. وزن بدن به طور مساوی بر روی پاها تقسیم شد و سر و دید چشمها موازی سطح افق بود. از آزمودنی خواسته میشد یک عمل دم را انجام دهد و قبل از بازدم قد او بر حسب سانتیمتر توسط متر نواری که پشت سر آزمودنی بر دیوار نصب شده بود توسط آزمونگر، اندازهگیری میشد [17].
نحوه اندازهگیری وزن
برای اندازهگیری وزن آزمودنیها از ترازوی قابل حمل Schwan ساخت کشور چین با ضریب خطای یک درصد کیلوگرم استفاده شد. روش اندازهگیری بدین صورت بود که آزمودنیها بدون کفش و با لباس سبک روی ترازو قرار میگرفتند و وزن آنها اندازهگیری میشد [17].
نحوه اندازهگیری طول پایینتنه
برای اندازهگیری طول پایینتنه، از متر نواری با ضریب خطای یک درصد استفاده شد. طول حقیقی پا از خارخاصرهای قدامی فوقانی تا قوزک داخلی توسط متر نواری اندازهگیری شد. بدین منظور آزمودنی در وضعیت خوابیده به پشت قرار میگرفت؛ در حالی که زانوها در وضعیت اکستنشن و پاها 15 سانتیمتر از هم فاصله داشتند. اندازهگیری در پای چپ و راست سه نوبت تکرار و میانگین هرکدام به عنوان طول پایینتنه ثبت شد [17].
نحوه اندازهگیری طول بالاتنه
برای اندازهگیری طول بالاتنه، از متر نواری با ضریب خطای یک درصد استفاده شد. بدین ترتیب که آزمودنی روی میز که کاملاً صاف بود، نشسته و طول پایینتنه به صورت فاصله بین رأس سر تا محل نشستن آزمودنی بر روی صندلی اندازهگیری میشد [10].
نحوه اندازهگیری طول کف پا
برای اندازهگیری طول کف پا هم از کولیس (مدل Guangla ساخت کشور چین) استفاده شد. در حالت نشسته روی صندلی، فاصله پاشنه پا تا نوک بلندترین انگشت پا به وسیله کولیس اندازهگیری شد [17].
نحوه اندازهگیری آزمون رومبرگ
این آزمون را رومبرگ در سال 1853 معرفی کرد. در این آزمون از شخص خواسته میشود 30 ثانیه با پاهای موازی با چشم باز و بسته بایستد. زمان حفظ تعادل و مقدار نوسانات فرد در همان وضعیت ارزیابی میشود و نوسانات بیش از اندازه، اختلال تعادل یا گام برداشتن غیرطبیعی محسوب و به عنوان خطا در نظر گرفته میشود و زمان متوقف میشود. زمانی که آزمودنی بتواند این حالت را حفظ کند، امتیاز او محسوب میشود [18].
نحوه اندازهگیری آزمون شارپند رومبرگ
این آزمون شامل وضعیت ثابتی است که در آن آزمودنی بدون کفش روی سطح صاف میایستد. پای برتر را جلوی پای غیربرتر میگذارد؛ به این صورت که پاشنه پای جلو به پنجه پای عقب برخورد کند. دستها به حالت ضربدر روی سینه و کف دست روی شانه طرف مخالف قرار میگیرد. این آزمون با چشمان بسته و باز اجرا میشود. مدت زمانی که آزمودنی قادر باشد این حالت را حفظ کند، امتیاز وی محسوب میشود. در صورت وقوع هر یک از این خطاها (تاب خوردن زیاد، از دست دادن تعادل، باز کردن چشمها و تکان خوردن دستها) هنگام حفظ تعادل برای آزمودنی یک امتیاز منفی ثبت میشود [19].
نحوه اندازهگیری آزمون زمان برخاستن و راه رفتن
برای اجرای این آزمون ابتدا یک صندلی بدون دستگیره به فاصله سهمتری از یک مانع (پایان مسیر) قرار داده میشود. سپس از آزمودنی خواسته میشود بدون کمک دستهایش از روی صندلی برخیزد و پس از طی مسیر سهمتری، برگردد و روی صندلی بنشیند. برای آشنایی با نحوه اجرای آزمون، آزمودنیها قبل از ثبت رکورد آزمون، این عمل را سهبار تمرین میکنند. سپس آزمودنی سهبار آزمون را اجرا کرده و میانگین این سهبار به عنوان رکوردش ثبت میشود [20].
نحوه اندازهگیری راه رفتن تاندوم
در این آزمون، آزمودنی به صورت پاشنه به پنجه راه میرود؛ به این صورت که دستها کنار بدن و به حالت آویزان است و یک پا جلوی پای دیگر قرار میگیرد؛ به طوری که در حین راه رفتن، پاشنه پای جلو به پنجه پای عقب برخورد کند و تا انتها به همین شکل ادامه یابد. نحوه امتیازگذاری به این صورت است که آزمودنی به مدت 60 ثانیه این آزمون را اجرا میکند و نمره از طریق ثبت خطاها تعیین میشود. خطاها شامل تاب خوردن زیاد و از دست دادن تعادل است. در صورت وقوع هر خطا هنگام حفظ تعادل، برای آزمودنی یک امتیاز منفی ثبت میشود. این آزمون سهبار انجام میگیرد و میانگین این سهبار به عنوان رکورد ثبت میشود [21].
نحوه اندازهگیری آزمون تعادلی Y
از آزمون تعادلی Y (پایایی درونگروهی در جهت قدامی 0/89، خلفی داخلی 0/93، خلفی خارجی 0/91) جهت ارزیابی وضعیت تعادل پویا استفاده میشود. در این آزمون سه جهت به صورت Y و با زوایای 135، 135 و 90 درجه نسبت به هم قرار میگیرند. از آنجا که آزمون تعادلی Y با طول پا رابطه معنیداری دارد، به منظور اجرای این آزمون و نرمال کردن اطلاعات، طول واقعی پا یعنی از خار خاصره فوقانی قدامی تا قوزک داخلی در حالتی که فرد به صورت طاقباز روی زمین خوابیده است، اندازهگیری میشود. پس از توضیحات لازم در خصوص نحوه اجرای آزمون توسط آزمونگر، هر آزمودنی ششبار آزمون را تمرین میکند تا روش اجرای آزمون را فراگیرد. همچنین قبل از اجرای آزمون پای برتر آزمودنیها تعیین میشود تا در صورتیکه پای راست اندام برتر باشد، آزمون در خلاف جهت عقربههای ساعت انجام شود و اگر پای چپ اندام برتر باشد آزمون در جهت عقربههای ساعت انجام شود.
آزمودنی در مرکز Y قرار میگیرد، روی یکپا میایستد و پای دیگر را به صورت دایرهای جهت عمل دستیابی حداکثر، بدون خطا انجام میدهد و به حالت اولیه (روی دو پا) برمیگردد. به منظور از بین بردن اثر یادگیری، هر آزمودنی هرکدام از جهتها را ششبار با فاصله 15 ثانیه استراحت، تمرین میکند. بعد از 5 دقیقه استراحت، هر آزمودنی هریک از جهتها را سهبار به صورت دایرهای انجام میدهد، میانگین آنها محاسبه و تقسیم بر طول پا میشود، سپس در عدد 100 ضرب میشود تا فاصله دستیابی برحسب درصد طول پا به دست آید. اگر شخص بر پایی که عمل دستیابی را انجام میدهد تکیه کند، یا در پایی که در مرکز Y قرار دارد حرکت مشاهده شود، یا شخص نتواند تعادل خود را حفظ کند، آن عمل دستیابی مربوطه حذف و از آزمودنی خواسته میشود تا دوباره آزمون را تکرار کند [22].
روش تجزیهوتحلیل دادهها
در این تحقیق از آمار توصیفی برای توصیف دادههای هر گروه (سن، قد، وزن آزمودنیها، شاخص توده بدنی، پارامترهای آنتروپومتریکی) و از شاخص میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. برای بررسی طبیعی بودن دادهها از آزمون شایپروویلک استفاده شد. برای تعیین پایایی آزمونها از آمار استنباطی با آزمون ICC و از ضریب همبستگی پیرسون جهت تعیین همبستگی بین آزمونهای تعادل با پارامترهای آنتروپومتریکی منتخب در سطح معنیداری 05/0≥P استفاده شد. همه دادهها در نرمافزار SPSS نسخه 22 جمعآوری شد.
نتایج
اطلاعات مربوط به ویژگیهای فردی آزمودنیها و پارامترهای آنتروپومتریکی در جدول شماره 1 نشان داده شده است.

بر اساس یافتههای حاصل از آزمون ICC در بررسی پایایی آزمونهای تحت بررسی، هیچیک از آزمونهای تعادلی ایستا شامل آزمون تعادلی رومبرگ و شارپند رومبرگ چه در بخش دختران و چه در بخش پسران از پایایی لازم برخوردار نبوده است (جدول شماره 2).
بر اساس یافتههای حاصل از آزمون ICC در بررسی پایایی آزمونهای تحت بررسی، آزمونهای زمان برخاستن و راه رفتن (79/0=ICC) و آزمون راه رفتن تاندوم (75/0=ICC) در بخش پسران از پایایی لازم برخوردار بوده است. همچنین آزمون تعادلی Y هم در بخش پسران (81/0=ICC) و هم در بخش دختران (80/0=ICC) از پایایی لازم برخوردار بوده است (جدول شماره 3).
نتایج حاصل از این تحقیق در بررسی همبستگی بین آزمونهای تعادلی ایستا با متغیرهای آنتروپومتریکی، نشان داد که بین متغیرهای آنتروپومتریکی و آزمونهای عملکردی تعادل ایستا ارتباط معناداری وجود ندارد (جدول شماره 4).

نتایج حاصل از این تحقیق در بررسی همبستگی بین آزمونهای تعادلی پویا با متغیرهای آنتروپومتریکی، نشان داد بین متغیرهای آنتروپومتریکی و آزمونهای عملکردی تعادل پویا اغلب ارتباط معناداری وجود ندارد. فقط بین طول اندام تحتانی با آزمون تعادلی Y ارتباط معناداری مشاهده شد (001/0=P) (جدول شماره 5).
بحث
هدف از مطالعه حاضر بررسی پایاییسنجی آزمونهای عملکردی تعادل و ارتباط این آزمونها با پارامترهای منتخب آنتروپومتریکی در دختران و پسران هفت تا دهساله بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد هیچیک از آزمونهای تعادلی ایستا شامل آزمون تعادلی رومبرگ و شارپند رومبرگ چه در بخش دختران و چه در بخش پسران از پایایی لازم برخوردار نبوده است. نتایج این بخش از مطالعه با نتایج صادقی و نوری [12]، قندیلی و صادقی [13] همسوست.
در بخش نتایج این مطالعات نیز مشخص شد تعدادی از آزمونهای تعادل ایستا از پایایی خوبی برای اندازهگیریِ تعادلِ گروههایی که این مطالعات در نظر گرفته بودند، برخوردار نیستند. در حالی که این نتایج با مطالعات استفن و همکاران [9]، تایسون و همکاران [10] و بروگلیو و همکاران [11] ناهمسوست که در نتایج این مطالعات ـ که از آزمونهای تعادلی عملکردی ایستای مختلفی استفاده کرده بودند ـ مشاهده کرده بودند آزمونهای تعادلی ایستا پایایی خوبی در اندازهگیری تعادل ایستا در گروههای مختلف دارند.
علت اینکه آزمونهای تعادلی ایستا از پایایی خوبی در اندازهگیری تعادل دختران و پسران هفت تا ده سال برخوردار نیست، چیست، در حالی که این آزمونهای تعادلی ایستا در اکثر مطالعات پایایی خوبی برای گروههای مختلف جامعه داشته است [11-9].
اطلاعات حسی متعددی از سرتاسر بدن برای حفظ تعادل به سیستم عصبی ـ مرکزی مخابره میشود و از میان آنها سیستمهای بینایی، دهلیزی و حس پیکری مهمتر هستند [3]. مطالعات مختلفی نشان دادهاند کودکان تا پانزدهسالگی از یکپارچگی و سازماندهی اطلاعات حسی سیستمهای بینایی، حس عمقی و دهلیزی مشابه با بزرگسالان برخوردار نیستند [25-23]. جالب اینجاست هریک از مطالعات هم نتایج متفاوتی از میزان غالب بودن سازماندهی هریک از این سیستمهای حسی در کودکان، ذکر کردهاند؛ بنابراین این مطالعات این مطلب را میرسانند که هریک از سیستمهای حسی در کودکان تا سن بلوغ از آشفتگی زیادی برخوردار هستند؛ بنابراین وقتی از آزمونهای تعادلی ایستا استفاده میشود، چون هریک از آیتمهای آزمونهای تعادلی ایستا در شرایط چشم باز و چشم بسته انجام شده است، این آزمونها میتوانند از پایایی خوبی در اندازهگیری تعادل کودکان برخوردار نباشند؛ بنابراین هنگام استفاده از آزمونهای تعادلی ایستا و نتیجهگیری در مورد نتایج آزمونهای تعادلی ایستا در کودکان باید احتیاطهای لازم انجام شود. هرچند برای نتیجهگیری قطعی نیاز به مطالعات بیشتر با آزمونهای تعادلی ایستای مختلف است.
همچنین در بخش آزمونهای تعادلی پویا بر اساس یافتههای حاصل از آزمون ICC در بررسی پایایی آزمونهای تحت بررسی، آزمونهای زمان برخاستن و راه رفتن و آزمون راه رفتن تاندوم در بخش پسران از پایایی لازم برخوردار بوده است. همچنین آزمون تعادلی Y هم در بخش پسران و هم در بخش دختران از پایایی لازم برخوردار بوده است. نتایج مطالعه حاضر با نتایج مطالعات قندیلی و صادقی [13]، شفر و همکاران [26]، لینکو همکاران [27]، همسوست. علت اینکه آزمونهای تعادلی پویا نسبت به آزمونهای تعادلی ایستا از پایایی مناسبی برخوردار بودند، این میتواند باشد که آزمونهای تعادلی پویا بر خلاف آزمونهای تعادلی ایستا در شرایط وزندهی و جداسازی هر یک از سیستمهای حسی صورت نگرفته است.
در حالی که در اجرای آزمونهای تعادلی ایستا نیاز به تمرکز از طرف آزمودنی است [29 ،28] و ممکن است کودکان در حین اجرای آزمونهای تعادلی ایستا به دلیل اینکه نمیتوانند تمرکز خوبی روی یک تکلیف که انجام میدهند، داشته باشند و در حین اجرای یک تکلیف، تمرکز خود را همزمان به چند تکلیف تمرکز میکنند [29 ،28]، ثبات خوبی در حین اجزای آزمونهای تعادلی ایستا نداشته باشند، در حالی که در اجرای آزمونهای تعادلی پویا نیاز به تمرکز زیاد نیست و همچنین، جداسازی هریک از سیستمها صورت نمیگیرد؛ بنابراین یکی از علتهای پایایی خوب آزمونهای تعادلی پویا نسبت به آزمونهای تعادلی ایستا توضیحات ذکرشده، میتواند باشد.
هرچند این مطالعه در زمینه آزمونهای تعادلی پویا، حمایت بیشتری از آزمون تعادلی Y نسبت به دیگر آزمونهای تعادلی پویا دارد؛ چراکه هم مقدار پایایی نسبت به آزمونهای دیگر بالا بوده و هم در دو گروه دختران و پسران از پایایی مناسبی برخوردار بوده است، در حالی که آزمونهای تعادلی زمان برخاستن و راه رفتن و راه رفتن تاندوم، فقط در پسران از پایایی مناسبی برخوردار بوده است؛ هرچند برای نتیجهگیری در مورد نقش جنسیت در پایایی آزمونهای تعادلی پویا نیاز به مطالعات بیشتری است و در این مطالعه نمیتوان در مورد نقش جنسیت در پایایی آزمونهای تعادلی صحبت کرد.
نتایج حاصل از این تحقیق در بررسی همبستگی بین آزمونهای تعادلی ایستا با متغیرهای آنتروپومتریکی، نشان داد بین متغیرهای آنتروپومتریکی و آزمونهای عملکردی تعادل ایستا ارتباط معناداری وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از این تحقیق در بررسی همبستگی بین آزمونهای تعادلی پویا با متغیرهای آنتروپومتریکی، نشان داد بین متغیرهای آنتروپومتریکی و آزمونهای عملکردی تعادل پویا اغلب ارتباط معناداری وجود ندارد. فقط بین طول اندام تحتانی با آزمون تعادلی Y ارتباط معناداری مشاهده شد. مطالعات مختلفی ارتباط بین پارامترهای آنتروپومتریکی با تعادل را بررسی و نتایج مختلفی را ذکر کردهاند و به طور کلی مطالعات به متغیرهایی همچون قد، وزن، محیط لگن، محیط ران، ساق پا، طول پایینتنه و طول پا را در ارتباط با تعادل اشاره کردهاند [31 ،30].
ولی در مطالعه حاضر فقط ارتباط بین طول پایینتنه با آزمون تعادلی Y معنادار بود. یکی از علتهای متفاوت بودن نتایج مطالعات، کودک بودن نمونههای این مطالعه میتواند باشد که رشد سیستمهای حسی در تعادل، خیلی از متغیرهایی را که با تعادل در ارتباط است تحت تأثیر خود قرار داده است، ولی ارتباط طول پایینتنه با آزمون Y آنقدر قوی بوده است که تحت تأثیر رشد سیستمهای حسی تعادل در کودکان قرار نگرفته است؛ هرچند برای نتیجهگیری قطعی نیاز به مطالعات بیشتری است.
نتیجهگیری نهایی
در نتیجهگیری این مطالعه میتوان این گونه تفسیر کرد که به نظر میرسد که در هفت تا ده سالگی به علت اینکه سیستمهای حسی تعادل در حال رشد هستند، آزمونهای تعادلی ایستا را تحت تأثیر خود قرار میدهند. بنابراین آزمونهای تعادلی ایستا که نیاز به وزندهی هریک از این سیستمها در شرایط چشم بسته و چشم باز دارند، معیار و ملاک خوبی برای بررسی تعادل این افراد نیستند؛ بنابراین برای بررسی، تفسیر و مقایسه نتایج تعادل در این سنین، بهتر است از آزمونهای تعادلی پویا بهخصوص آزمون تعادلی Y استفاده شود.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در این مقاله کلیه اصول اخلاقی در نظر گرفته شد.
حامی مالی
این تحقیق هیچ کمک مالی خاصی از سازمانهای عمومی یا خصوصی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهومسازی، روششناسی و نظارت: تمامی نویسندگان؛ بررسی و نوشتن پیش نویس اصلی و منابع: محبوبه دهنوی؛ مرور و بررسی و ویرایش: محبوبه دهنوی و حیدر صادقی.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1398/10/2 | پذیرش: 1399/11/21 | انتشار: 1398/12/11