مقدمه
در جوامع کنونی با توجه به پیشرفتهای فناوری، ورزش یک نیاز فردی و ضرورت اجتماعی محسوب و بهعنوان یکی از عوامل ارزشی در جامعه مطرح است. میتوان به کمک آن علاوه بر رفع فقر حرکتی، قابلیتهای جسمانی و فکری را توسعه بخشید [
1].
فراگیر شدن و رشد و توسعه یک رشته ورزشی به بستری مناسب و گسترده نیاز دارد تا با توجه به ویژگیها و ماهیت خاص خود در یک جامعه انسانی جایگاهی بیابد که کسب قهرمانی و موفقیت در آن موجب افتخار و غرور ملی شود. ورزش کشتی نیز با ویژگیها و جذابیتهای خاص خود در سراسر جهان ریشه دوانیده و علاقهمندان زیادی را به خود جلب کرده است. همه ساله شاهد برگزاری مسابقات ملی، قارهای، جهانی و المپیک هستیم. با توجه به اینکه کشتی بهعنوان ورزش اول کشور شناخته شده و از محبوبیت فراوانی بین مردم ایران برخوردار است. به همین دلیل همه ساله، سیل عظیمی از نوجوانان و جوانان مشتاق کشتی به این رشته ورزشی روی میآورند [
2].
هنگامی که در یک رشته ورزشی، تعداد ورزشکاران بیشتری فعالیت کنند، آمار صدمات ورزشی در آن رشته نسبت به سایر رشتهها بالاتر خواهد بود. از سوی دیگر، به دلیل اینکه کشتی در یک سطح ناآشنا برای بدن، مانند تشک (حالت نرم، همراه با کمی فرورفتگی هنگام ایستادن) انجام میشود، نسبت به سایر رشتهها به تعادل بیشتری نیاز دارد [
3]. تعادل، یکی از اجزای اصلی بیشتر فعالیتهای روزمره و عامل مهمی برای عملکرد ورزشی ورزشکاران است. محققین معتقدند تعادل مهمترین عامل در توانایی اجرای ورزشی است [
4].
سالها است که آزمونهای تعادلی بهعنوان یکی از آزمونهای آمادگی حرکتی ورزشکاران به منظور شناسایی اثر تمرینات تعادلی یک ورزش خاص بر قابلیتهای تعادلی ورزشکاران نخبه و غیرنخبه در ورزشهای مختلف به کار میرود [
5]. ناهنجاریهای اندام تحتانی میتوانند بر تعادل ورزشکاران نقش بسزایی داشته باشند و سبب بروز مشکلاتی در راه رفتن، دویدن و مهارتهای حرکتی پایه شوند. عدم وجود همراستایی در اندام تحتانی، باعث اعمال فشارهای اضافی بر عضلات، مفاصل و استخوانها میشود که زمینه بروز آسیب را در ورزشکاران افزایش میدهد [
6].
مطالعه وضعیت تعادل در حالت ایستاده روی یک پا به دنبال خستگی، از اهمیت ویژهای برخوردار است [
7]. بهعنوان مثال، در اثر خستگی عضلات کف پا، تعادل ایستا کاهش مییابد و علت آن شکل آناتومیکال استخوانها و ساختار بافت نرم عضلات پا است که احتمالاً بر حفظ تعادل تأثیر میگذارند. خستگی عضلات
چرخشدهندههای داخلی مچ پا موجب کاهش معنادار اُفت استخوان ناوی در انواع مختلف قوسهای کف پا میشود. این کاهش معنادار اُفت استخوان ناوی به سبب توزیع نامتقارن وزن، دلیلی برای ناهنجاریها و آسیبهای احتمالی مچ پا در هر سه نوع قوس کف پای (طبیعی، صاف و گود) است [
8].
کف پای صاف به عارضهای گفته میشود که در آن ارتفاع قوس طولی داخلی پا از بین رفته یا کاهش یابد. صافی کف پا میتواند به دو صورت منعطف و سخت باشد. افراد دچار صافی کف پا دچار بسیاری از ناکارآمدیهای بیومکانیکی در پا و نیز دچار راه رفتن غیرطبیعی و خستگی زودرس میشوند [
9].
خستگی عضلانی ناشی از عملکرد، به هرگونه کاهش در توانایی تولید نیرو هنگام فعالیتهای ورزشی گفته میشود [
10]. خستگی ناشی از تمرین میتواند کنترل پاسچر افراد با ناهنجاری قوس کف پا را تحتتأثیر قرار دهد و احتمال بروز آسیب و کاهش عملکرد ورزشی این افراد را در پی داشته باشد [
11]. اغلب پژوهشگران پذیرفتهاند درک ناراحتی ناشی از خستگی از شروع محدودیتهای فیزیولوژیکی درون عضلات پیشی میگیرد. درک فشار بهعنوان شدت ذهنی تلاش، فشار خستگی یا ناراحتی که در طول یک تکلیف تمرینی تجربهشده، تعریف میشود [
12].
با توجه به تحقیقات انجامشده در رابطه با تأثیر خستگی در نتیجه انجام یک تمرین واماندهساز بر تعادل افراد دچار کف پای صاف، میتوان به تحقیق حسینیمهر و همکاران اشاره کرد که تأثیر خستگی بر کنترل ایستای ورزشکاران با آسیبدیدگی مچ پا را بررسی کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که تعادل ایستای افراد سالم بعد از اعمال پروتکل خستگی کاهش مییابد. برای ارزیابی تعادل ایستا از آزمون ایستادن روی یک پا و برای ایجاد خستگی از یک پروتکل هفت ایستگاهی استفاده شد [
13]. آنها همچنین در تحقیق دیگری که در همان سال بر روی ورزشکاران دانشگاهی انجام دادند، بیان کردند خستگی عضلانی میتواند کنترل قامت در حالت پویا را با مشکل مواجه کند. این به معنای آن است که میزان تأثیر این متغیر در کنترل قامت در حالت ایستا در مقایسه با حالت پویا معنادار نیست [
14].
موسوی و همکاران نیز تأثیر خستگی عضلات اندام تحتانی بر تعادل ورزشکاران نخبه جوان را بررسی کردند. آنها تست تعادل پایداری قامت و محدوده پایداری شناگران نخبه را با دستگاه تعادلسنج بایودکس در وضعیتهای قبل و بعد از پروتکل خستگی اندازهگیری کرده و به این نتیجه رسیدند که خستگی باعث اختلال در تعادل و افزایش احتمال بروز آسیب در فرد میشود [
15].
در تحقیقات گذشته خارج از کشور، دورسی و همکاران نیز به این نتیجه دست یافتند که میزان نیروی عمودی وارده به زمین در گروه آزمودنیهای با قوس کف پای کم بهصورت مشخصی از گروه آزمودنیهای با قوس کف پای زیاد کمتر است، آنها به این نتیجه رسیدند که افراد با قوس کف پای زیاد دارای استقامت بهتری نسبت به افراد با قوس کف پای کم هستند [
16].
چای و همکاران، تحقیقی بر روی قوسهای کف پا و کنترل پاسچر انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که کودکان با قوس کف پای کمتر، کنترل پاسچر بهتری در مقایسه با کودکان با قوس کف پای طبیعی داشتند. این یعنی کف پای صاف مزیتی برای تعادل بیشتر است [
17]. همچنین خانا و همکاران در تحقیقی که به بررسی تعادل ورزشکاران بعد از پروتکلهای مختلف خستگی انجام دادند به این نتیجه دست یافتند که خستگی بر تعادل ورزشکاران تأثیری ندارد [
18].
هلباستد و همکاران نیز در تحقیقی که بر خستگی عضلات تنه و اندام تحتانی و نقش آنها بر تعادل انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که خستگی عضلانی، کنترل تعادل را در افراد جوان کاهش میدهد [
19]. به نظر میرسد رابطه تنگاتنگی بین خستگی جسمانی و تعادل با نقش واسطهای کف پای صاف وجود داشته باشد که در تمام ورزشکاران، ازجمله کشتیگیران میتواند مشکلآفرین باشد. در این راستا، تحقیق حاضر با عنوان بررسی تأثیر یک وهله تمرین واماندهساز بر تعادل ایستای کشتیگیران آزادکار دچار کف پای صاف انجام شد.
روششناسی
جامعه آماری این پژوهش، کشتیگیران آزادکار استان خراسان شمالی هستند. از طریق فراخوانی هیئت کشتی استان به تمام کشتیگیران اطلاعرسانی شد و از میان آنها پانزده نفر واجد شرایط بهصورت هدفمند و بر اساس متغیرهای آنتروپومتریکی با میانگین و انحراف معیار، شاخص توده بدنی (کیلوگرم بر مترمربع) (3/619±25/41)، سن (سال) (8/833±22/2)، وزن (کیلوگرم) (1/837±79/900)، قد (سانتیمتر) (8/331±176/25) انتخاب شدند. آزمودنیها پس از تکمیل پرسشنامه سلامت و فرم رضایتنامه شرکت در پژوهش و کسب اطلاع از ماهیت و نحوه همکاری وارد پژوهش شدند.
پژوهش حاضر از نوع نیمهتجربی است که به روش میدانی با یک گروه آزمایش و با هدفهای کاربردی و توسعهای انجام شد. افراد برنامه پروتکل تمرینی واماندهساز را با توجه به اصول علمی تمرین و تحت کنترل انجام دادند و آزمون تعادلی ایستا قبل و بعد (پیشآزمون و پسآزمون) از انجام پروتکل تمرینی اندازهگیری شد.
برای ارزیابی تعادل ایستا از آزمون لک لک (ایستادن روی یک پا) استفاده شد و از آزمودنی خواسته شد تا روی پای برتر خود بایستد و در حالی که دستها را روی کمر خود قرار داده، انگشتان پای دیگر را روی زانوی پای برتر بگذارد. با فرمان «حاضر» و سپس فرمان «رو» پاشنه پای برتر را بلند کرده و روی انگشتان پای خود بایستد و تعادل خود را بدون حرکت دادن پا یا جدا شدن دستها از کمر حفظ کند. هرگاه پاشنه پای ستون، کف را لمس کند یا دستها از کمر جدا شوند یا کف پای غیرستون از زانوی پای ستون جدا شود، کوشش پایان مییابد و زمان وی ثبت میشود (
تصویر شماره 1).
.jpg)
در طول زمان آزمون، آزمودنی به علامتی که در چهار متری و در مقابل صورت او قرار گرفته بود، نگاه میکرد. هر آزمودنی باید سه بار این تست را انجام میداد. بهترین زمان بهعنوان امتیاز وی ثبت میشد. پیش از شروع آزمون، ابتدا به
آزمودنیها آموزش داده شد که چگونه وضعیت صحیح آزمون را اتخاذ کنند. سپس هر آزمودنی سه بار و با فاصله زمانی پانزده ثانیه استراحت (برای از بین بردن اثر یادگیری)، آزمون را انجام میداد. در زمان شروع اندازهگیری (پس از اتخاذ وضعیت صحیح آزمون) همزمان با جدا شدن پاشنه پای آزمودنی از زمین، آزمونگر با استفاده از کرنومتر، زمان ایستادن روی یک پا را تا لحظه به هم خوردن این وضعیت ثبت میکرد.
آزمودنیها پروتکل تمرینی واماندهساز را با توجه به اصول علمی تمرین و تحت کنترل به مدت یک جلسه انجام دادند. آزمون تعادلی ایستا قبل و بعد از انجام پروتکل تمرینی واماندهساز اندازهگیری شد.
برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی در قالب شاخصها و تحلیلهایی مانند میانگین و انحراف معیار از نسخه 22 نرمافزار SPSS استفاده شد و جداول مربوط به آمار توصیفی متغیرهای فردی آزمودنیهای تحقیق که شامل وزن، قد، سن و شاخص توده بدنی بود، رسم شد. در بخش آمار استنباطی، ابتدا برای بررسی نرمال بودن توزیع دادهها از آزمون شاپیرو ویلک و به منظور بررسی تغییرات درونگروهی از آزمون تی وابسته استفاده شد (سطح معناداری آماری 05/P≤0 در نظر گرفته شد).
نتایج
نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل توصیفی ویژگیهای فردی آزمودنیها در
جدول شماره 1 گزارش شده است.
.jpg)
میانگین و انحراف امعیار مشخصات فیزیکی کشتیگیران آزادکار دچار کف پای صاف (سن، قد، وزن و شاخص توده بدنی) به همراه حداقل و حداکثر دامنه در این جدول مشخص شده است.
تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی تعادل ایستا
نتایج حاصل از توصیف متغیر وابسته تحقیق (تعادل ایستا) در مراحل پیشآزمون و پسآزمون تعادل با حداقل و حداکثر رکورد کشتیگیران در
جدول شماره 2 آمده است.
.jpg)
نتایج حاصل از تغییرات میانگینها نشان میدهد میزان تغییرات تعادل ایستا در مراحل پیشآزمون و پسآزمون متفاوت بوده و در مرحله اول که تمرینی بر آزمودنیها انجام نشده، میزان شاخصهای مورد مطالعه بالا بوده و در مرحله دوم، پس از اجرای تمرین واماندهساز، این میزان کاهش یافت.
با توجه به نتایج پژوهش (نتایج بهدستآمده از تستها و آزمونها) مشخص شد رابطه معناداری بین ویژگیهای جمعیتشناختی با تعادل ایستا کشتیگیران دچار کف پای صاف وجود دارد (05/P≤0). نتایج آزمون تی وابسته در
جدول شماره 2 نشان داد تغییرات درونگروهی طی مراحل پیشآزمون و پسآزمون تعادل ایستا معنادار بوده است (05/P≤0). به عبارت دیگر، میتوان گفت بین ویژگیهای جمعیتشناختی با تعادل ایستای کشتیگیران آزادکار دچار کف پای صاف همبستگی وجود دارد.
بحث
هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر یک وهله تمرین واماندهساز بر تعادل ایستای کشتیگیران آزادکار دچار کف پای صاف بود. با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد رابطه معناداری بین تعادل ایستا و کف پای صاف کشتیگیران پس از یک وهله تمرین واماندهساز وجود دارد (05/P≤0).
این یافتهها با نتایج پژوهشهای حسینیمهر و همکاران، موسوی و همکاران، آلیسن و هنری، ساسکو و همکاران، ویلرم، وانگ و لین، سورنکوک و همکاران و نیز هلباستد و همکاران همسو است.
حسینیمهر و همکاران، تحقیقی بر روی اثرات خستگی بر کنترل ایستای ورزشکاران با آسیبدیدگی مچ پا انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که تعادل ایستای آزمودنیها بعد از اعمال پروتکل خستگی کاهش مییابد [
13]. این محققان همچنین در تحقیق دیگری بیان کردند خستگی عضلانی میتواند کنترل قامت و تعادل را با مشکل مواجه کند [
14]. موسوی و همکاران تأثیر خستگی عضلات اندام تحتانی بر تعادل ورزشکاران نخبه جوان را بررسی کردند و در پایان به این نتیجه رسیدند که خستگی باعث اختلال در تعادل و افزایش احتمال بروز آسیب در فرد میشود [
15].
آلیسن و هنری، در تحقیقی که روی خستگی عضلات تنه و نقش آن در ایستادن انجام دادند به این نتیجه رسیدند که خستگی عضلات تنه موجب تغییر در تنظیمات پوسچرال در افراد سالم می شود [
20]. ساسکو و همکاران نیز در تحقیق خود، کاهش معناداری را در عملکرد آزمودنیها، پس از انجام برنامه خستگی عنوان کردند. آنها بیان کردند دروندادهای گیرندههای زیرجلدی کف پا در اثر خستگی کاهش مییابد و میتواند کنترل عصبی-عضلانی کل زنجیره حرکتی را تحتتأثیر قرار دهد [
21].
ویلرم در ارتباط با تأثیر خستگی عضلات تنه بر تعادل نشان داد خستگی عضلات تنه موجب کاهش کنترل پوسچرال در افراد جوان سالم میشود [
22]. وانگ و لین نشان دادند نقص در گیرندههای کف پایی به افزایش نوسانات بدن منجر شده و درنتیجه کنترل پاسچر را تحتتأثیر قرار میدهد [
23]. سورنکوک و همکاران در تحقیق خود، علت کاهش در تعادل ایستا را درنتیجه خستگی عضلات بازکننده و خمکننده تنه در مردان سالم دانستند [
24]. هلباستد و همکاران در پژوهشی که بر خستگی عضلات تنه و اندام تحتانی و نقش آن بر تعادل انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که خستگی عضلانی، کنترل تعادل را در افراد جوان کاهش میدهد [
19].
نتایج حاصل از این یافتهها با نتایج پژوهشهای خیامباشی و همکاران، خانا و همکاران، چای و همکاران ناهمسو است. خیامباشی و همکاران گزارش کردند خستگی عضلانی چهار سر رانی تأثیری بر تعادل ندارد که علت تفاوت این نتیجه با پژوهش حاضر، خستگی عضلات چهار سر رانی به تنهایی است [
25].
چای و همکاران نشان دادند کودکان با قوس کف پای کمتر، کنترل پاسچر بهتری در مقایسه با کودکان با قوس کف پای طبیعی داشتند؛ یعنی کف پای صاف، مزیتی برای تعادل بیشتر است [
17]. یکی از علل ناهمسویی با پژوهش حاضر، کم سن بودن آزمودنیها و فرایند یادگیری مهارتهای آزمون در پژوهش چای و همکاران است. خانا و همکاران نیز در تحقیقی که به بررسی تعادل ورزشکاران بعد از پروتکلهای مختلف خستگی انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که خستگی بر تعادل ورزشکاران تأثیری ندارد [
18]. یکی از علل ناهمسویی پژوهش خانا و همکاران با پژوهش حاضر، ممکن است استفاده از پروتکلهای مختلف خستگی در ورزشکاران یا آزمودنیهای سالم و بدون ناهنجاری کف پای صاف باشد.
نتیجهگیری نهایی
با توجه به اینکه نتایج بهدست آمده از این تحقیق با نتایج تحقیقات گذشته در داخل و خارج از کشور در برخی موارد همسو و در برخی دیگر ناهمسو بود. این امر، اهمیت مطالعه و تحقیق بیشتر در این حیطه را نشان میدهد. اغلب تحقیقاتی که تأثیر تمرین روی تعادل ایستا را بررسی کردهاند، از پروتکلهای تمرینی مشخص شده استفاده کرده بودند.
ممکن است تناقضگویی نتایج گزارششده در مورد تعادل ایستا بر روی افراد دچار عارضه کف پای صاف به علت تفاوت در انواع درجات و میزان قوسهای کف پا و روششناسیهای متفاوت شامل تفاوت در شدت، مدت، تکرار، نوع برنامه تمرینی به کار گرفته شده یا تکنیک استفادهشده برای اندازهگیری فاکتور تعادل یا آزمودنیهای متفاوت (ورزشکار در مقابل غیرورزشکار) باشد.
بنابراین با توجه به نتایج بهدست آمده از پژوهش حاضر میتوان نتیجهگیری کرد که کشتیگیران دچار کف پای صاف بعد از انجام دادن تمرینات خستگی واماندهساز، سطح تعادلشان بهصورت ایستا کمتر از قبل تمرینات شد. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین ویژگیهای جمعیتشناختی با تعادل ایستای کشتیگیران آزادکار دچار کف پای صاف، همبستگی بالایی وجود دارد (05/P≤0) و بین تغییرات تعادل ایستا رابطه معنادار وجود دارد (05/P≤0).
میتوان گفت ناهنجاری کف پای صاف باعث کاهش عملکرد و اُفت مهارتهای تعادلی کشتیگیران میشود و ورزشکاران دچار کف پای صاف، برای جلوگیری از خستگی زودرس و بهبود وضعیت تعادلی خود، علاوه بر انجام تمرینات استقامتی و تعادلی باید به تمرینات اصلاحی در این زمینه نیز توجه ویژهای داشته باشند. همچنین مربیان هنگام استعدادیابی ورزشی افراد برای ورود به رشته کشتی به ناهنجاری کف پای صاف که یکی از گزینههای مهم و تأثیرگذار بر تعادل و خستگی است، توجه کافی داشته باشند.
پیشنهاد میشود پژوهشی در سایر رشتههای ورزشی نیز انجام شود؛ پژوهشی بر روی مردان و زنان غیرفعال انجام شود؛ پژوهشی همراه با گروه کنترل و با تعداد بیشتر آزمودنیها بررسی شود؛ پژوهشی در سه گروه آزادکار، فرنگیکار و چوخهکار بررسی شود و پیشنهاد میشود پژوهشی در استانهای دیگر انجام و نتایج حاصله با نتایج این تحقیق مقایسه شود.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در این مطالعه، تمام تستهای انجامشده بر اساس آزمونهای معتبر علمی و در حضور رئیس هیئت کشتی استان خراسان شمالی و دو تن از مربیان انجام شد. به تمام آزمودنیها، فرم رضایتنامه شرکت در پژوهش داده شد که پس از تکمیل آن و کسب اطلاع از ماهیت و نحوه همکاری وارد پژوهش شدند و تمام آزمودنیها به صورت کاملاً داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. همچنین به آزمودنیها اطمینان داده شد تا در صورت بروز مشکل یا نارضایتی در هر مرحله از پژوهش با هماهنگی از قبل انجام شده، اجازه خروج از پژوهش را دارند.
حامی مالی
این تحقیق هیچ گونه کمک مالی از سازمانهای تأمین مالی در بخشهای عمومی ، تجاری یا غیرانتفاعی دریافت نکرد.
مشارکت نویسندگان
مفهومسازی، اعتبار سنجی و نظارت و مدیریت پروژه: مهدی صباغ لنگرودی و رسول نظری؛ روششناسی: رسول نظری؛ تحلیل، تحقیق و بررسی، منابع، نگارش پیشنویس، ویراستاری و نهاییسازی نوشته، بصریسازی و تأمین مالی: علی روشندل حصاری.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از ریاست محترم هیات کشتی استان خراسانشمالی و تمام کشتیگیرانی که تا پایان طرح ما را همراهی و در این تحقیق شرکت کردند، تشکر و قدردانی میشود. از زحمات اساتید راهنما و مشاورهام قدردانی میشود که در به اتمام رساندن پایاننامهام، بنده را یاری کردند.
References
1.
Zakani A, Shojaedin S. [Investigating the relationship between the prevalence of sports injuries and some of its causes in elite student freestyle wrestlers (Persian)]. Journal of Research in Sports Science. 2005; 3(9):87-104. [
DOI:10.22122/jrrs.v14i3.3295]
2.
Akbarnejad A. [Study of prevalence and causes of physical injurie on wrestlers at national level (free style) (Persian)]. Harkat. 2000; 6:121-35. https://
www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=26848
3.
Letafatkar A, Zandi SH, Khodayi M, BelaliVashmesara J. Flat foot deformity, Q Angle and knee pain are interrelated in wrestlers. Journal of Novel Physiotherapies. 2013; 3(2):138-44. [
DOI:10.4172/2165-7025.1000138]
4.
Shojaedin S, Johari K, Sadeqi H. [The effect of distal and proximalmuscles fatigue in lower limbe on dynamic balance in male soccerplayers (Persian)]. Sport Medicine. 2010; 5:65-80.
http://ensani.ir/fa/article/303321
5.
Hrysomallis, C. Balance ability and athletic performance. Sports Medicine Journal. 2011; 41(3):221-3. [
DOI:10.2165/11538560-000000000-00000] [
PMID]
6.
El O Akcali, Kosay C, Kaner B, Arslan Y, Sagol E. Flexible flatfoot andrelated factors in primary school children: A report of a screening study. RheumatolInt. 2006; 26(11):1050-3. [
DOI:10.1007/s00296-006-0128-1] [
PMID]
7.
Reimer R, Wikstrom E. Functional fatigue of the hip and ankle musculature cause similar alterations in single leg stance postural control. Journal of Science and Medicine in Sport. 2010; 13(1):161-6. [
DOI:10.1016/j.jsams.2009.01.001] [
PMID]
8.
Gardin FA, Middlemas A, Williams J, Horn R. Navicular Drop before and after Fatigue of the ankle invertor muscles. International Journal of Athletic Therapy & Training. 2013; 18(6):36-9. [
DOI:10.1123/ijatt.18.6.36]
9.
Sokhangoei Y, Asgari Ashtyani AR. [Medical shoes (Persian)]. Tehran: Sarmadi; 2005.
http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/695917
10.
Marchetti PH, Orselli MIV, Duarte M. The effects of uni- and bilateral fatigue on postural and power tasks. Journal of Applied Biomechanics. 2012; 10(2):30-45. [
DOI:10.1123/jab.29.1.44] [
PMID]
11.
Moeini F, Aghayari A, Musavi H. [The effect of functional fatigue on the dynamic balance of female students with different plantar arches ?(Persian)]. Journal of Sports Medicine. 2014; 6(2):131-51. [
DOI:10.22059/JSMED.2014.51491]
12.
Shahidi F, Ramazani A, Heydari F. [Determining the validity of the Borg pressure perception scale in assessing student girl fatigue (Persian)]. Journal of Physical Education. 2012; 1(1):33-40.
https://jtpe.sru.ac.ir/article_191_en.html
13.
Hosseinimehr SH, Daneshmandi H, Norasteh AA. The effects of activity related fatigue on static and dynamic postural control in college athletes. Brazilian Journal of Biomotoricity. 2010; 4(2):148-55.
https://www.redalyc.org/pdf/930/93021669005.pdf
14.
Hosseinimehr H. Daneshmandi H. Norasteh AA. The effects of fatigue and chronic ankle instability on dynamic postural control. Physics International. 2010; 1(1):22-6. [
DOI:10.3844/pisp.2010.22.26]
15.
Musavi SK, Onvani V, Sadeghi H. [The effect of lower limb muscle fatigue on the balance of young elite athletes (Persian)]. Journal of Modern Rehabilitation. 2013; 7(2):7-12.
http://mrj.tums.ac.ir/article-1-5005-en.html
16.
Dorsey S, Williams I, Irene S. Lower extremity kinematics and kinetics differences in runners with high and low arches. Journal of Applied Biomechanics. 2001; 17(2):153-63. [
DOI:10.1123/jab.17.2.153]
17.
Lin CH, Lee HY, Jason Chen JJ, Lee HM, Kuo MD. Development of a quartitative assessment system for correlation analysis of foot parameters to postural control in children. Institute of physics publishing physiology. Meas. 2006; 27(2):119-30. [
DOI:10.1088/0967-3334/27/2/003] [
PMID]
18.
Khanna P, Kapoor G, Zutshi M. Balance deficits and recovery time line after different fatigue protocols. Indiana Journal of Physiotherapy and Occupational Therapy. 2008; 2(3):42-54.
https://www.semanticscholar.org/paper/Balance-deficits-and-recovery-timeline-after-Khanna-Kapoor/6f652795bbbef2f7d145d4ab85180830261cd680
19.
Helbosted J, Sturnieks D, Menan J, Delbaere K, Lord SR. Consequences of lower extremity and trunk muscle fatigue on balance andfunctional task. BMC Geriatrics. 2010; 10:56. [
DOI:10.1186/1471-2318-10-56] [
PMID] [
PMCID]
20.
Allison G, Henry S. The influence of fatigue on trunk muscle responses to sudden arm movements, a pilot study. Clinical Biomechanics. 2002; 17(5):414-7. [
DOI:10.1016/S0268-0033(02)00029-3] [
PMID]
21.
Susco T, Tamara C, Bruce M, Sandra R. Balance recovers within 20minutes after exertion as measured by the balance error scoring system. Journal Athlete Train. 2004; 39(3):241-6. [
PMID] [
PMCID]
22.
Vuillerme N, Anziani B, Rougier P. Trunk extensor muscles fatigue affects undisturbed postural control in young healthy adults. Clinical Biomechanics. 2007; 22(5):489-94. [
DOI:10.1016/j.clinbiomech.2007.01.007] [
PMID]
23.
Wang D, Linn G. Structure of proprioceptive mechanisms in the regulation of stance. Progress in Brain Research. 2008; 2008:41-8.
24.
Surenkok O, Kin-Isler A, Aytar A, Gultekin Z. Effect of trunk-muscle fatigue and lactic acid accumulation on balance in healthy subjects. Journal Sport Rehabilitation. 2008; 17(4):380-6. [
DOI:10.1123/jsr.17.4.380] [
PMID]
25.
Khayambashi K, Razeghi M, Abolghasem Nejhad A, Mojtahedi H. [The effect of Quadriceps fatigue on dynamic balance while walking (Persian)]. Journal Excercise Science & Medicene. 2012; 2(2):35-49.
https://jsmed.ut.ac.ir/article_24144.html