دوره 11، شماره 3 - ( 9-1404 )
جلد 11 شماره 3 صفحات 342-326 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Waleed Abdulkareem O, Sattar Jabbar H. Comparative Biomechanical Analysis of Three-Point Shooting Between Elite Iraqi Basketball Players and International Counterparts. J Sport Biomech 2025; 11 (3) :326-342
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-409-fa.html
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-409-fa.html
ولید عبدالکریم عمر، ستار جبار حسناء. تحلیل بیومکانیکی مقایسه‌ای پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و همتایان بین‌المللی آن‌ها. مجله بیومکانیک ورزشی. 1404; 11 (3) :326-342
1- دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه بغداد، بغداد، عراق.
متن کامل [PDF 1819 kb]
(33 دریافت)
| چکیده (HTML) (96 مشاهده)
متن کامل: (15 مشاهده)
مقدمه
پرتاب سه‌امتیازی به یکی از مؤثرترین عناصر در بسکتبال مدرن تبدیل شده است و تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد فردی بازیکن و نتیجه کلی بازی تیم‌ها دارد (1). تسلط بر این مهارت دشوار است، چراکه نیازمند ادغام پیچیده‌ای از اجزای بیومکانیکی از جمله کینماتیک دقیق مفاصل، به‌کارگیری نیروی عضلانی برای تولید حرکت خالص، و عملکرد مؤثر زنجیره جنبشی می‌باشد (2). تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که عواملی چون زاویه و سرعت رهاسازی، نیروی عکس‌العمل زمین و زوایای مفصلی نقش مهمی در دقت و پایداری پرتاب دارند (4، 3). در حالی که بیومکانیک پرتاب در بسکتبال به‌صورت گسترده در سطح جهانی مطالعه شده است، تحقیقات تجربی محدودی به‌طور خاص به بازیکنان نخبه بسکتبال عراق پرداخته‌اند. عراق با برخورداری از شرایط فرهنگی، فیزیولوژیکی و زیرساختی منحصر به‌فرد، ممکن است الگوهای حرکتی متفاوتی نسبت به استانداردهای بین‌المللی ایجاد کند. تفاوت در ویژگی‌های آنتروپومتریک، روش‌های تمرینی، و دسترسی به فناوری‌های عملکردی می‌تواند منجر به الگوهای بیومکانیکی متفاوتی شود (5). درک این تفاوت‌های زمینه‌ای برای شناسایی محدودیت‌های عملکرد و طراحی برنامه‌های تمرینی مبتنی بر شواهد و متناسب با شرایط بومی ضروری است (6).
پیشرفت‌های اخیر در تحلیل حرکات سه‌بعدی، تحول بزرگی در اندازه‌گیری حرکات ورزشی ایجاد کرده‌اند؛ این روش‌ها امکان ارزیابی دقیق‌تری از زوایای مفصلی، سرعت‌های زاویه‌ای، و نیروهای خارجی در حین حرکات دینامیک را نسبت به روش‌های سنتی فراهم می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که بازیکنان نخبه در هنگام پرتاب از فواصل مختلف، مکانیک رهاسازی خود را برای حفظ دقت تغییر می‌دهند (3،7) و تغییرات در زوایای زانو و لگن و نیروی عکس‌العمل زمین با تفاوت‌های عملکردی در ارتباط هستند (8،9). همچنین، پایداری مرکزی بدن و کنترل عصبی-عضلانی با تراز بدنی بهتر و ثبات در اجرای مهارت‌های حرکتی در حین پرتاب مرتبط‌اند (12-10). با وجود اهمیت جهانی عملکرد پرتاب، مکانیک پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه عراقی هنوز به‌درستی بررسی نشده است. این خلأ پژوهشی، فرصتی ارزشمند برای بررسی این مسئله فراهم می‌آورد که آیا متغیرهایی مانند زاویه زانو و لگن در لحظه رهاسازی، سرعت زاویه‌ای شانه، سرعت و زاویه رهاسازی توپ، و نیروی عکس‌العمل زمین در این بازیکنان با استانداردهای پذیرفته‌شده جهانی تفاوت دارند و این تفاوت‌ها چگونه بر کارایی پرتاب تأثیر می‌گذارند.
بنابراین، هدف این مطالعه مقایسه ویژگی‌های بیومکانیکی پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و بازیکنان بین‌المللی است. در این مطالعه از سیستم‌های تحلیل حرکتی سه‌بعدی و تخته نیرو برای ارزیابی کینماتیک مفصلی، کینتیک و عملکرد پرتاب استفاده خواهد شد. به‌طور خاص، زوایای زانو و لگن در لحظه رهاسازی، سرعت زاویه‌ای شانه، سرعت و زاویه رهاسازی توپ، نیروی عکس‌العمل زمین و نرخ موفقیت پرتاب اندازه‌گیری خواهد شد. هدف نهایی، شناسایی نارسایی‌های بیومکانیکی در بازیکنان عراقی و ارائه نمایه‌ای از عملکرد آنان برای طراحی برنامه‌های تمرینی مؤثر در جهت بهبود مهارت فنی، دقت پرتاب و سطح رقابت در بسکتبال عراق است.
روش شناسی
آزمودنی‌ها
این مطالعه با بهره‌گیری از یک طرح پژوهشی کمی، مقطعی و مقایسه‌ای، به بررسی ویژگی‌های بیومکانیکی پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه بسکتبال عراق در مقایسه با همتایان بین‌المللی پرداخت. در مجموع، ۸۰ بازیکن مرد نخبه بسکتبال در این مطالعه شرکت کردند که شامل ۴۰ بازیکن عراقی و ۴۰ بازیکن بین‌المللی بودند. بازیکنان عراقی با محدوده سنی ۲۰ تا ۲۸ سال از باشگاه‌های مطرح لیگ برتر شامل الشرطه، الکهرباء، النفط، الحشد الشعبی، البصره، الحله و الکرخ انتخاب شدند. تمام شرکت‌کنندگان حداقل پنج سال سابقه بازی حرفه‌ای داشتند، در شش ماه گذشته هیچ‌گونه آسیب‌دیدگی نداشتند و عملکرد باثباتی در پرتاب‌های سه‌امتیازی داشتند که توسط مربیان‌شان تأیید شد. داده‌های مربوط به گروه بین‌المللی از پایگاه‌های بیومکانیکی معتبر و در دسترس عمومی همچون پروژه‌های تحلیل حرکتی NBA، برنامه‌های بیومکانیکی فیبا و مقالات علمی داوری‌شده استخراج شد (۷، ۸، ۱۳). برای اطمینان از مقایسه منصفانه و عینی بین دو گروه، آزمون t برای نمونه‌های مستقل به‌منظور مقایسه متغیرهای دموگرافیک و آنتروپومتریک از جمله سن، قد، وزن و سابقه بازی به‌کار رفت. نتایج نشان داد که بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0 < p) که این موضوع، همگنی گروه‌ها را تأیید و مقایسه بیومکانیکی را موجه می‌سازد (جدول 1).
پرتاب سه‌امتیازی به یکی از مؤثرترین عناصر در بسکتبال مدرن تبدیل شده است و تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد فردی بازیکن و نتیجه کلی بازی تیم‌ها دارد (1). تسلط بر این مهارت دشوار است، چراکه نیازمند ادغام پیچیده‌ای از اجزای بیومکانیکی از جمله کینماتیک دقیق مفاصل، به‌کارگیری نیروی عضلانی برای تولید حرکت خالص، و عملکرد مؤثر زنجیره جنبشی می‌باشد (2). تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که عواملی چون زاویه و سرعت رهاسازی، نیروی عکس‌العمل زمین و زوایای مفصلی نقش مهمی در دقت و پایداری پرتاب دارند (4، 3). در حالی که بیومکانیک پرتاب در بسکتبال به‌صورت گسترده در سطح جهانی مطالعه شده است، تحقیقات تجربی محدودی به‌طور خاص به بازیکنان نخبه بسکتبال عراق پرداخته‌اند. عراق با برخورداری از شرایط فرهنگی، فیزیولوژیکی و زیرساختی منحصر به‌فرد، ممکن است الگوهای حرکتی متفاوتی نسبت به استانداردهای بین‌المللی ایجاد کند. تفاوت در ویژگی‌های آنتروپومتریک، روش‌های تمرینی، و دسترسی به فناوری‌های عملکردی می‌تواند منجر به الگوهای بیومکانیکی متفاوتی شود (5). درک این تفاوت‌های زمینه‌ای برای شناسایی محدودیت‌های عملکرد و طراحی برنامه‌های تمرینی مبتنی بر شواهد و متناسب با شرایط بومی ضروری است (6).
پیشرفت‌های اخیر در تحلیل حرکات سه‌بعدی، تحول بزرگی در اندازه‌گیری حرکات ورزشی ایجاد کرده‌اند؛ این روش‌ها امکان ارزیابی دقیق‌تری از زوایای مفصلی، سرعت‌های زاویه‌ای، و نیروهای خارجی در حین حرکات دینامیک را نسبت به روش‌های سنتی فراهم می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که بازیکنان نخبه در هنگام پرتاب از فواصل مختلف، مکانیک رهاسازی خود را برای حفظ دقت تغییر می‌دهند (3،7) و تغییرات در زوایای زانو و لگن و نیروی عکس‌العمل زمین با تفاوت‌های عملکردی در ارتباط هستند (8،9). همچنین، پایداری مرکزی بدن و کنترل عصبی-عضلانی با تراز بدنی بهتر و ثبات در اجرای مهارت‌های حرکتی در حین پرتاب مرتبط‌اند (12-10). با وجود اهمیت جهانی عملکرد پرتاب، مکانیک پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه عراقی هنوز به‌درستی بررسی نشده است. این خلأ پژوهشی، فرصتی ارزشمند برای بررسی این مسئله فراهم می‌آورد که آیا متغیرهایی مانند زاویه زانو و لگن در لحظه رهاسازی، سرعت زاویه‌ای شانه، سرعت و زاویه رهاسازی توپ، و نیروی عکس‌العمل زمین در این بازیکنان با استانداردهای پذیرفته‌شده جهانی تفاوت دارند و این تفاوت‌ها چگونه بر کارایی پرتاب تأثیر می‌گذارند.
بنابراین، هدف این مطالعه مقایسه ویژگی‌های بیومکانیکی پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و بازیکنان بین‌المللی است. در این مطالعه از سیستم‌های تحلیل حرکتی سه‌بعدی و تخته نیرو برای ارزیابی کینماتیک مفصلی، کینتیک و عملکرد پرتاب استفاده خواهد شد. به‌طور خاص، زوایای زانو و لگن در لحظه رهاسازی، سرعت زاویه‌ای شانه، سرعت و زاویه رهاسازی توپ، نیروی عکس‌العمل زمین و نرخ موفقیت پرتاب اندازه‌گیری خواهد شد. هدف نهایی، شناسایی نارسایی‌های بیومکانیکی در بازیکنان عراقی و ارائه نمایه‌ای از عملکرد آنان برای طراحی برنامه‌های تمرینی مؤثر در جهت بهبود مهارت فنی، دقت پرتاب و سطح رقابت در بسکتبال عراق است.
روش شناسی
آزمودنی‌ها
این مطالعه با بهره‌گیری از یک طرح پژوهشی کمی، مقطعی و مقایسه‌ای، به بررسی ویژگی‌های بیومکانیکی پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه بسکتبال عراق در مقایسه با همتایان بین‌المللی پرداخت. در مجموع، ۸۰ بازیکن مرد نخبه بسکتبال در این مطالعه شرکت کردند که شامل ۴۰ بازیکن عراقی و ۴۰ بازیکن بین‌المللی بودند. بازیکنان عراقی با محدوده سنی ۲۰ تا ۲۸ سال از باشگاه‌های مطرح لیگ برتر شامل الشرطه، الکهرباء، النفط، الحشد الشعبی، البصره، الحله و الکرخ انتخاب شدند. تمام شرکت‌کنندگان حداقل پنج سال سابقه بازی حرفه‌ای داشتند، در شش ماه گذشته هیچ‌گونه آسیب‌دیدگی نداشتند و عملکرد باثباتی در پرتاب‌های سه‌امتیازی داشتند که توسط مربیان‌شان تأیید شد. داده‌های مربوط به گروه بین‌المللی از پایگاه‌های بیومکانیکی معتبر و در دسترس عمومی همچون پروژه‌های تحلیل حرکتی NBA، برنامه‌های بیومکانیکی فیبا و مقالات علمی داوری‌شده استخراج شد (۷، ۸، ۱۳). برای اطمینان از مقایسه منصفانه و عینی بین دو گروه، آزمون t برای نمونه‌های مستقل به‌منظور مقایسه متغیرهای دموگرافیک و آنتروپومتریک از جمله سن، قد، وزن و سابقه بازی به‌کار رفت. نتایج نشان داد که بین دو گروه تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0 < p) که این موضوع، همگنی گروه‌ها را تأیید و مقایسه بیومکانیکی را موجه می‌سازد (جدول 1).
تجهیزات و ابزارهای اندازه‌گیری
برای جمع‌آوری و تحلیل دقیق داده‌های بیومکانیکی، از تجهیزات پیشرفته استفاده شد. سیستم ثبت حرکات Vicon شامل ۱۲ دوربین مادون قرمز با نرخ نمونه‌برداری ۲۵۰ هرتز به‌منظور ثبت داده‌های کینماتیکی سه‌بعدی حرکات پرتابی بازیکنان به‌کار گرفته شد. متغیرهای کینماتیکی اصلی استخراج‌شده شامل زوایای مفصلی زانو، لگن و شانه در صفحه ساجیتال بود، چراکه این زوایا نقش حیاتی در تحلیل مکانیک پرتاب ایفا می‌کنند. همچنین، سرعت زاویه‌ای مفصل شانه نیز محاسبه شد تا دینامیک اندام فوقانی در لحظه رهاسازی توپ ارزیابی گردد.
برای تحلیل کینتیکی، از دو تخته نیرو ساخت شرکت AMTI استفاده شد تا مؤلفه عمودی نیروی عکس‌العمل زمین (GRF) در فاز پرش پرتاب اندازه‌گیری شود. داده‌های نیرویی نسبت به وزن بدن هر بازیکن نرمال‌سازی شدند (به صورت درصدی از وزن بدن %BW) تا امکان مقایسه عادلانه میان افراد با اندازه‌ها و وزن‌های متفاوت فراهم شود. این تخته‌ها به‌صورت موازی در کنار یکدیگر قرار گرفتند تا فرود و پرش پای غالب (پای پرتاب‌کننده) بازیکن ثبت شود؛ چراکه این پا بیشترین نقش را در تولید نیروی پرش ایفا می‌کند. برای تحلیل زمان رهاسازی توپ و مکانیک پرواز آن، از دوربین‌های دیجیتال پرسرعت با نرخ تصویربرداری ۱۲۰۰ فریم بر ثانیه استفاده شد. مارکرهای بازتابنده روی نقاط آناتومیکی مشخص و مطابق با استانداردهای انجمن بین‌المللی بیومکانیک (ISB) نصب شدند تا ردگیری دقیق بخش‌های بدن انجام گیرد. همچنین، از نرم‌افزار تحلیل حرکتی Dartfish برای بررسی دوبعدی و تحلیل زاویه‌ای تکمیلی استفاده شد تا داده‌های سه‌بعدی پشتیبانی شوند.
روش اجرا
جمع‌آوری داده‌ها در سالن استاندارد سرپوشیده "الشعب" انجام شد؛ سالنی که مورد تأیید کنفدراسیون بسکتبال آسیا برای برگزاری مسابقات حرفه‌ای بین‌المللی است. تمامی شرکت‌کنندگان یک گرم‌کردن پویای استاندارد به مدت ۱۰ دقیقه به همراه تمرینات پرتاب انجام دادند تا برای آزمون آماده شوند. پس از گرم‌کردن، مارکرهای بازتابنده توسط تکنسین‌های مجرب بر روی نقاط آناتومیکی مشخص‌شده نصب شد. سپس هر بازیکن ۲۰ پرتاب سه‌امتیازی متوالی را از بالای قوس (75/6 متر) انجام داد. بین هر پرتاب، ۵ ثانیه استراحت لحاظ شد تا از ایجاد خستگی جلوگیری شود. تمامی پرتاب‌ها با استفاده از سیستم ثبت حرکات ضبط شد و فقط داده‌های معتبر بدون خطای سیستمی (مانند پوشش مارکرها) برای تحلیل انتخاب گردیدند. شرایط محیطی شامل نور، دما و سطح زمین کنترل و در تمامی جلسات آزمون یکسان نگه داشته شد. برای گروه بین‌المللی، داده‌های پیشین موجود در پایگاه‌های بیومکانیکی عمومی مانند پروژه‌های تحلیل حرکتی NBA و برنامه‌های بیومکانیکی فیبا مورد استفاده قرار گرفت تا چارچوب مقایسه‌ای معتبری فراهم شود. نکته مهم آن‌که ارتفاع پرش بر اساس جابه‌جایی عمودی مرکز جرم بدن در حین پرتاب و از طریق داده‌های ثبت حرکت تخمین زده شد. این پارامتر در تحلیل آماری وارد شد تا اثر احتمالی آن بر مکانیک پرتاب و نتایج عملکردی در نظر گرفته شود.
تحلیل داده‌ها
داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار MATLAB R2023a پردازش و در SPSS نسخه ۲۶ تحلیل آماری شدند. در نرم‌افزار MATLAB، پارامترهای کینماتیکی و کینتیکی از جمله زوایای مفصل (زانو، لگن و شانه)، سرعت زاویه‌ای شانه، و سری‌های زمانی نیروی عکس‌العمل زمین استخراج گردیدند که همگی از داده‌های سه‌بعدی سیستم ثبت حرکت و تخته نیرو به‌دست آمدند. در SPSS، آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار برای تمامی متغیرهای بیومکانیکی محاسبه شد. برای مقایسه بین بازیکنان عراقی و بین‌المللی از آزمون t برای نمونه‌های مستقل استفاده شد. سطح معناداری آماری 0.05 > p در نظر گرفته شد. همچنین برای بررسی اندازه اثر تفاوت‌ها بین گروه‌ها، از ضریب d کوهن استفاده گردید. تحلیل جامعی برای ارزیابی روابط بین زوایای مفصلی، سرعت رهاسازی، نیروهای عکس‌العمل زمین، نرخ موفقیت پرتاب و عملکرد کلی انجام شد.
نتایج
تحلیل بیومکانیکی نشان داد که بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و همتایان بین‌المللی آن‌ها در چندین شاخص کلیدی عملکرد تفاوت‌های معناداری وجود دارد. بازیکنان عراقی در لحظه رهاسازی توپ زوایای زانو و لگن کمتری داشتند، سرعت زاویه‌ای مفصل شانه آن‌ها پایین‌تر بود، توپ را با سرعت کمتری رها می‌کردند و نیروی عکس‌العمل زمین تولیدشده توسط آن‌ها نیز کمتر بود. این نواقص مکانیکی با نرخ موفقیت پرتاب به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر در گروه عراقی (58.5 درصد) در مقایسه با گروه بین‌المللی (70.2 درصد) همراه بود (جدول 2).
برای جمع‌آوری و تحلیل دقیق داده‌های بیومکانیکی، از تجهیزات پیشرفته استفاده شد. سیستم ثبت حرکات Vicon شامل ۱۲ دوربین مادون قرمز با نرخ نمونه‌برداری ۲۵۰ هرتز به‌منظور ثبت داده‌های کینماتیکی سه‌بعدی حرکات پرتابی بازیکنان به‌کار گرفته شد. متغیرهای کینماتیکی اصلی استخراج‌شده شامل زوایای مفصلی زانو، لگن و شانه در صفحه ساجیتال بود، چراکه این زوایا نقش حیاتی در تحلیل مکانیک پرتاب ایفا می‌کنند. همچنین، سرعت زاویه‌ای مفصل شانه نیز محاسبه شد تا دینامیک اندام فوقانی در لحظه رهاسازی توپ ارزیابی گردد.
برای تحلیل کینتیکی، از دو تخته نیرو ساخت شرکت AMTI استفاده شد تا مؤلفه عمودی نیروی عکس‌العمل زمین (GRF) در فاز پرش پرتاب اندازه‌گیری شود. داده‌های نیرویی نسبت به وزن بدن هر بازیکن نرمال‌سازی شدند (به صورت درصدی از وزن بدن %BW) تا امکان مقایسه عادلانه میان افراد با اندازه‌ها و وزن‌های متفاوت فراهم شود. این تخته‌ها به‌صورت موازی در کنار یکدیگر قرار گرفتند تا فرود و پرش پای غالب (پای پرتاب‌کننده) بازیکن ثبت شود؛ چراکه این پا بیشترین نقش را در تولید نیروی پرش ایفا می‌کند. برای تحلیل زمان رهاسازی توپ و مکانیک پرواز آن، از دوربین‌های دیجیتال پرسرعت با نرخ تصویربرداری ۱۲۰۰ فریم بر ثانیه استفاده شد. مارکرهای بازتابنده روی نقاط آناتومیکی مشخص و مطابق با استانداردهای انجمن بین‌المللی بیومکانیک (ISB) نصب شدند تا ردگیری دقیق بخش‌های بدن انجام گیرد. همچنین، از نرم‌افزار تحلیل حرکتی Dartfish برای بررسی دوبعدی و تحلیل زاویه‌ای تکمیلی استفاده شد تا داده‌های سه‌بعدی پشتیبانی شوند.
روش اجرا
جمع‌آوری داده‌ها در سالن استاندارد سرپوشیده "الشعب" انجام شد؛ سالنی که مورد تأیید کنفدراسیون بسکتبال آسیا برای برگزاری مسابقات حرفه‌ای بین‌المللی است. تمامی شرکت‌کنندگان یک گرم‌کردن پویای استاندارد به مدت ۱۰ دقیقه به همراه تمرینات پرتاب انجام دادند تا برای آزمون آماده شوند. پس از گرم‌کردن، مارکرهای بازتابنده توسط تکنسین‌های مجرب بر روی نقاط آناتومیکی مشخص‌شده نصب شد. سپس هر بازیکن ۲۰ پرتاب سه‌امتیازی متوالی را از بالای قوس (75/6 متر) انجام داد. بین هر پرتاب، ۵ ثانیه استراحت لحاظ شد تا از ایجاد خستگی جلوگیری شود. تمامی پرتاب‌ها با استفاده از سیستم ثبت حرکات ضبط شد و فقط داده‌های معتبر بدون خطای سیستمی (مانند پوشش مارکرها) برای تحلیل انتخاب گردیدند. شرایط محیطی شامل نور، دما و سطح زمین کنترل و در تمامی جلسات آزمون یکسان نگه داشته شد. برای گروه بین‌المللی، داده‌های پیشین موجود در پایگاه‌های بیومکانیکی عمومی مانند پروژه‌های تحلیل حرکتی NBA و برنامه‌های بیومکانیکی فیبا مورد استفاده قرار گرفت تا چارچوب مقایسه‌ای معتبری فراهم شود. نکته مهم آن‌که ارتفاع پرش بر اساس جابه‌جایی عمودی مرکز جرم بدن در حین پرتاب و از طریق داده‌های ثبت حرکت تخمین زده شد. این پارامتر در تحلیل آماری وارد شد تا اثر احتمالی آن بر مکانیک پرتاب و نتایج عملکردی در نظر گرفته شود.
تحلیل داده‌ها
داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار MATLAB R2023a پردازش و در SPSS نسخه ۲۶ تحلیل آماری شدند. در نرم‌افزار MATLAB، پارامترهای کینماتیکی و کینتیکی از جمله زوایای مفصل (زانو، لگن و شانه)، سرعت زاویه‌ای شانه، و سری‌های زمانی نیروی عکس‌العمل زمین استخراج گردیدند که همگی از داده‌های سه‌بعدی سیستم ثبت حرکت و تخته نیرو به‌دست آمدند. در SPSS، آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار برای تمامی متغیرهای بیومکانیکی محاسبه شد. برای مقایسه بین بازیکنان عراقی و بین‌المللی از آزمون t برای نمونه‌های مستقل استفاده شد. سطح معناداری آماری 0.05 > p در نظر گرفته شد. همچنین برای بررسی اندازه اثر تفاوت‌ها بین گروه‌ها، از ضریب d کوهن استفاده گردید. تحلیل جامعی برای ارزیابی روابط بین زوایای مفصلی، سرعت رهاسازی، نیروهای عکس‌العمل زمین، نرخ موفقیت پرتاب و عملکرد کلی انجام شد.
نتایج
تحلیل بیومکانیکی نشان داد که بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و همتایان بین‌المللی آن‌ها در چندین شاخص کلیدی عملکرد تفاوت‌های معناداری وجود دارد. بازیکنان عراقی در لحظه رهاسازی توپ زوایای زانو و لگن کمتری داشتند، سرعت زاویه‌ای مفصل شانه آن‌ها پایین‌تر بود، توپ را با سرعت کمتری رها می‌کردند و نیروی عکس‌العمل زمین تولیدشده توسط آن‌ها نیز کمتر بود. این نواقص مکانیکی با نرخ موفقیت پرتاب به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر در گروه عراقی (58.5 درصد) در مقایسه با گروه بین‌المللی (70.2 درصد) همراه بود (جدول 2).
تفاوت‌های مشاهده‌شده در زوایای مفصل، مکانیک رهاسازی و نتایج پرتاب، به‌خوبی در شکل ۱ نمایش داده شده‌اند. علاوه‌بر‌این، تحلیل اندازه اثر نیز این یافته‌ها را تأیید می‌کند (جدول 3)؛ به‌طوری‌که تمامی مقادیر d کوهن بالاتر از 8/0 بودند که نشان‌دهنده اثرات عملی بزرگ تا بسیار بزرگ است. چشم‌گیرترین تفاوت‌ها در نرخ موفقیت پرتاب (1.95 = d)، نیروی عکس‌العمل زمین (1.70 = d) و سرعت رهاسازی توپ (1.60 = d) مشاهده شد، که همگی بیانگر اختلاف قابل‌توجه در مکانیک عملکرد اندام فوقانی و تحتانی بین دو گروه هستند.
شکل 1. تحلیل مقایسه‌ای متغیرهای کلیدی بیومکانیکی در پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و بازیکنان بین‌المللی؛ (ردیف بالا - سمت چپ: مقایسه زاویه زانو در لحظه رهاسازی، ردیف بالا - سمت راست: مقایسه زاویه لگن در لحظه رهاسازی، ردیف میانی - سمت چپ: مقایسه سرعت زاویه‌ای مفصل شانه در لحظه رهاسازی، ردیف میانی - سمت راست: مقایسه سرعت رهاسازی توپ، ردیف پایین - سمت چپ: مقایسه زاویه رهاسازی توپ، ردیف پایین - سمت راست: مقایسه نیروی عکس‌العمل زمین و ردیف آخر – مرکز: مقایسه درصد موفقیت پرتاب
بحث
به‌طور کلی، یافته‌های این مطالعه با پیش‌بینی‌های مبتنی بر پژوهش‌های بیومکانیکی پیشین درباره پرتاب در بسکتبال هم‌راستا بودند. تفاوت‌های مشاهده‌شده در کینماتیک مفاصل، سرعت‌های زاویه‌ای و توان تولید نیرو بین بازیکنان نخبه عراقی و استانداردهای بین‌المللی، به‌روشنی نشان‌دهنده ضعف‌های خاص بیومکانیکی هستند که می‌توانند دقت پایین‌تر پرتاب در بازیکنان عراقی را توضیح دهند. یکی از یافته‌های قابل توجه، کاهش زاویه فلکشن زانو در بازیکنان عراقی در مرحله آماده‌سازی پرتاب بود. فلکشن زانو نقش حیاتی در تولید تکانه عمودی و انتقال انرژی در زنجیره جنبشی بدن ایفا می‌کند، که مستقیماً بر ارتفاع پرش و نقطه رهاسازی توپ تأثیر می‌گذارد (۲، ۱۳). این یافته با نتایج عمار و همکاران (۲۰۱۶) سازگار است که بیان کرده‌اند سطح مشخصی از فلکشن زانو برای ایجاد توان کافی در پرتاب‌های پرشی ضروری است (۱۵). همچنین، قبادی نژا و همکاران (۲۰۲۱) گزارش کرده‌اند که تمرینات پرش-فرود باعث بهبود راستای زانو و افزایش دقت پرتاب می‌شود (۱۶). کاهش فلکشن زانو در بازیکنان عراقی ممکن است انتقال انرژی و دقت پرتاب را کاهش دهد؛ یافته‌ای که با نتایج محمدی و همکاران (۲۰۱۸) درباره تأثیر والگوس زانو در عملکرد بسکتبالیست‌ها هم‌راستاست (۱۷).
زاویه شانه در لحظه پیش از رهاسازی توپ نیز در گروه عراقی به‌طور معناداری کمتر بود. فلکشن مناسب شانه به دست‌یابی به ارتفاع و مسیر پرتاب مؤثر کمک می‌کند که این دو عامل در دقت پرتاب نقش دارند (۳). این نتیجه با یافته‌های استرازیک و همکاران (۲۰۱۴) و ژن و همکاران (۲۰۱۵) هماهنگ است که نشان دادند فلکشن بیشتر شانه با دقت و پایداری بیشتر در پرتاب مرتبط است (۱۸، ۱۹). دامنه حرکت محدود مفصل شانه در بازیکنان عراقی می‌تواند یکی از دلایل کارایی کمتر آن‌ها در پرتاب در بازی‌های تیمی باشد.
بازیکنان عراقی همچنین سرعت زاویه‌ای کمتری در مفاصل شانه و آرنج نشان دادند، که با سرعت پایین‌تر رهاسازی توپ و کاهش موفقیت در پرتاب همراه بود. سرعت زاویه‌ای بالای اندام فوقانی برای شتاب‌دادن به توپ در فواصل بلند ضروری است (۱۸، ۱۹). این یافته با نتایج میلر و بارتلت (۱۹۹۳) همخوانی دارد که رابطه خطی بین سرعت زاویه‌ای و دقت پرتاب را گزارش کردند (۴). به نظر می‌رسد محدودیت در مکانیک اندام فوقانی یکی از عوامل اصلی کاهش سرعت و دقت پرتاب در بازیکنان عراقی بوده است. همچنین، نیروی عکس‌العمل عمودی زمین در گروه عراقی به‌طور چشمگیری پایین بود که نشان‌دهنده توان ضعیف تولید نیرو در هنگام پرش است.GRF نقش اساسی در ارتفاع و توان پرش دارد که این دو عامل بر مسافت و دقت پرتاب تأثیرگذارند (۱۵). این نتایج با یافته‌های تانگ و شانگ (۲۰۰۵) هم‌راستاست که نشان دادند قدرت اندام تحتانی در دقت پرتاب مؤثر است (۲۰). مقادیر پایین GRF در بازیکنان عراقی بیانگر ضعف در قدرت اندام تحتانی است که اثر منفی بر مکانیک و اثربخشی پرتاب دارد. در مقابل، بازیکنان بین‌المللی الگوهای بیومکانیکی مطلوب‌تری مانند فلکشن بیشتر زانو و شانه، سرعت‌های زاویه‌ای بالاتر و GRF قوی‌تر نشان دادند؛ عواملی که باعث بهبود مکانیک پرتاب و دقت آن می‌شوند. این یافته‌ها با پژوهش کابارکاپا و همکاران (۲۰۲۱) که به بررسی سازگاری‌های بیومکانیکی در بازیکنان نخبه پرداختند، مطابقت دارد (۱۳). همچنین، فتاحی و همکاران (۲۰۲۱) نیز تأکید کرده‌اند که ویژگی‌های آنتروپومتریک و بیومکانیکی در تمایز سطح عملکرد بازیکنان نقش دارند (۲۱).
بر اساس این یافته‌ها، پیشنهاد می‌شود که برنامه‌های توسعه بازیکن در بسکتبال عراق بر بهبود عوامل بیومکانیکی مؤثر بر عملکرد پرتاب تمرکز داشته باشند. این مداخلات باید به بهبود موقعیت مفاصل هنگام فرود (از طریق تمرینات پلایومتریک و پرش-فرود)، افزایش سرعت زاویه‌ای اندام فوقانی (از طریق تمرینات مقاومتی و سرعتی)، و تقویت عضلات اندام تحتانی برای تولید مؤثرتر GRF اختصاص یابد. این رویکردها با مطالعات هادسون (۱۹۸۵) و ویلیامز و همکاران (۲۰۱۶) که نقش تمرینات قدرتی و آمادگی جسمانی در بهبود مکانیک پرتاب را تأیید کرده‌اند، هماهنگ است (۹، ۲۲). اجرای این راهبردهای تمرینی می‌تواند به کاهش فاصله بیومکانیکی و عملکردی بین بازیکنان عراقی و بین‌المللی کمک کرده و در نهایت باعث بهبود دقت پرتاب و رقابت‌پذیری آن‌ها شود.
نتیجه‌گیری نهایی
هدف این مطالعه بررسی تفاوت‌های بیومکانیکی در موفقیت پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و استانداردهای بین‌المللی بود. این پژوهش به سؤالات اساسی در خصوص مکانیک پرتاب از جمله زوایای مفصلی، سرعت‌های زاویه‌ای، ویژگی‌های رهاسازی توپ، نیروهای عکس‌العمل زمین و دقت پرتاب پرداخت. نتایج به‌وضوح نشان داد که بازیکنان عراقی در اغلب شاخص‌های عملکردی از کارایی بیومکانیکی کمتری برخوردار بودند؛ به‌ویژه در کینماتیک اندام تحتانی و مکانیک رهاسازی توپ، که به‌نظر می‌رسد عامل اصلی در کاهش دقت پرتاب آن‌ها بوده است. به‌نظر می‌رسد هماهنگی حرکات مفصلی، استفاده مؤثر از زنجیره جنبشی بدن و کنترل عصبی-عضلانی از اجزای کلیدی در عملکرد پرتاب در سطح بالا هستند. یافته‌های این مطالعه بر لزوم بهره‌گیری از برنامه‌های ساختارمند قدرتی و آمادگی جسمانی، ابزارهای بازخورد بیومکانیکی و تمرینات فنی هدفمند برای بهبود نتایج پرتاب در بازیکنان نخبه تأکید دارد. با این حال، برخی محدودیت‌ها نیز باید مورد توجه قرار گیرند. این مطالعه در یک محیط کنترل‌شده انجام شد و شرایط واقعی بازی مانند خستگی، دفاع حریف یا فشار روانی را شبیه‌سازی نکرد. همچنین، حجم نسبتاً محدود نمونه‌ها ممکن است تعمیم‌پذیری نتایج را محدود کند. در مجموع، این مطالعه بر ضرورت ارتقای کیفیت بیومکانیکی تکنیک‌های پرتاب در بسکتبال تأکید دارد؛ از طریق برنامه‌های تمرینی مبتنی بر شواهد و طرح‌ریزی علمی که به بهبود سطح رقابتی بازیکنان بسکتبال عراق کمک کند. برای بهبود عملکرد پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه بسکتبال عراق، توصیه می‌شود برنامه‌های هدفمند قدرتی و آمادگی جسمانی با تمرکز بر افزایش قدرت اندام تحتانی و بهینه‌سازی عملکرد زنجیره جنبشی طراحی و اجرا شود. ادغام تمرینات عصبی-عضلانی و راهبردهای یادگیری حرکتی می‌تواند به کاهش نوسانات بیومکانیکی و افزایش پایداری عملکرد، به‌ویژه در شرایط فشار کمک کند. همچنین، استفاده از فناوری‌های ارزیابی بیومکانیکی مانند سیستم‌های ثبت حرکت و تخته‌های نیرو به‌منظور ارائه بازخورد عینی و هدایت بهبودهای فنی پیشنهاد می‌شود. تحقیقات آینده نیز باید مکانیک پرتاب را در شرایط پویا و واقعی بازی بررسی کنند تا تطابق بیشتری با نیازهای رقابتی حاصل شود. تقویت همکاری میان پژوهشگران، مربیان و بازیکنان برای تبدیل یافته‌های بیومکانیکی به کاربردهای عملی و حمایت از رشد کلی بسکتبال در محیط‌های در حال توسعه ورزشی ضروری است.
سپاسگزاری
نویسندگان مراتب سپاس و قدردانی خود را از تمامی افرادی که در پیشبرد موفقیت‌آمیز این مطالعه همکاری داشتند، ابراز می‌دارند. تشکر ویژه‌ای نیز از اعضای محترم دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه بغداد به‌دلیل حمایت‌های ارزشمندشان در طول فرایند تحقیق به‌عمل می‌آید. همچنین از اعضای تیم تحقیقاتی به‌دلیل مهارت‌های فنی و همکاری مؤثر در جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها قدردانی می‌شود
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش توسط کمیته اخلاق در پژوهش دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه بغداد مورد تأیید قرار گرفته است (کد تأییدیه IRB-PESS-2025-04). رضایت‌نامه کتبی آگاهانه از کلیه شرکت‌کنندگان اخذ شد. تمامی مراحل انجام پژوهش مطابق با اصول اخلاقی مندرج در بیانیه هلسینکی صورت گرفت و محرمانگی و ناشناس‌ماندن اطلاعات آزمودنی‌ها رعایت شد.
حامی مالی
این مطالعه هیچ‌گونه حمایت مالی خارجی دریافت نکرده و به‌طور کامل با منابع مالی شخصی نویسندگان انجام شده است.
مشارکت نویسندگان
عمر ولید عبدالکریم: طراحی و مفهوم‌پردازی مطالعه، گردآوری داده‌ها، انجام تحلیل‌های آماری و نگارش پیش‌نویس اولیه مقاله
حسناء ستار جبار: نظارت بر طراحی مطالعه و جمع‌آوری داده‌ها، بازبینی مقاله و مشارکت در بازنگری‌های نهایی
تعارض
نویسندگان اعلام می‌دارند که در ارتباط با انتشار این مقاله هیچ‌گونه تعارض منافع ندارند.
به‌طور کلی، یافته‌های این مطالعه با پیش‌بینی‌های مبتنی بر پژوهش‌های بیومکانیکی پیشین درباره پرتاب در بسکتبال هم‌راستا بودند. تفاوت‌های مشاهده‌شده در کینماتیک مفاصل، سرعت‌های زاویه‌ای و توان تولید نیرو بین بازیکنان نخبه عراقی و استانداردهای بین‌المللی، به‌روشنی نشان‌دهنده ضعف‌های خاص بیومکانیکی هستند که می‌توانند دقت پایین‌تر پرتاب در بازیکنان عراقی را توضیح دهند. یکی از یافته‌های قابل توجه، کاهش زاویه فلکشن زانو در بازیکنان عراقی در مرحله آماده‌سازی پرتاب بود. فلکشن زانو نقش حیاتی در تولید تکانه عمودی و انتقال انرژی در زنجیره جنبشی بدن ایفا می‌کند، که مستقیماً بر ارتفاع پرش و نقطه رهاسازی توپ تأثیر می‌گذارد (۲، ۱۳). این یافته با نتایج عمار و همکاران (۲۰۱۶) سازگار است که بیان کرده‌اند سطح مشخصی از فلکشن زانو برای ایجاد توان کافی در پرتاب‌های پرشی ضروری است (۱۵). همچنین، قبادی نژا و همکاران (۲۰۲۱) گزارش کرده‌اند که تمرینات پرش-فرود باعث بهبود راستای زانو و افزایش دقت پرتاب می‌شود (۱۶). کاهش فلکشن زانو در بازیکنان عراقی ممکن است انتقال انرژی و دقت پرتاب را کاهش دهد؛ یافته‌ای که با نتایج محمدی و همکاران (۲۰۱۸) درباره تأثیر والگوس زانو در عملکرد بسکتبالیست‌ها هم‌راستاست (۱۷).
زاویه شانه در لحظه پیش از رهاسازی توپ نیز در گروه عراقی به‌طور معناداری کمتر بود. فلکشن مناسب شانه به دست‌یابی به ارتفاع و مسیر پرتاب مؤثر کمک می‌کند که این دو عامل در دقت پرتاب نقش دارند (۳). این نتیجه با یافته‌های استرازیک و همکاران (۲۰۱۴) و ژن و همکاران (۲۰۱۵) هماهنگ است که نشان دادند فلکشن بیشتر شانه با دقت و پایداری بیشتر در پرتاب مرتبط است (۱۸، ۱۹). دامنه حرکت محدود مفصل شانه در بازیکنان عراقی می‌تواند یکی از دلایل کارایی کمتر آن‌ها در پرتاب در بازی‌های تیمی باشد.
بازیکنان عراقی همچنین سرعت زاویه‌ای کمتری در مفاصل شانه و آرنج نشان دادند، که با سرعت پایین‌تر رهاسازی توپ و کاهش موفقیت در پرتاب همراه بود. سرعت زاویه‌ای بالای اندام فوقانی برای شتاب‌دادن به توپ در فواصل بلند ضروری است (۱۸، ۱۹). این یافته با نتایج میلر و بارتلت (۱۹۹۳) همخوانی دارد که رابطه خطی بین سرعت زاویه‌ای و دقت پرتاب را گزارش کردند (۴). به نظر می‌رسد محدودیت در مکانیک اندام فوقانی یکی از عوامل اصلی کاهش سرعت و دقت پرتاب در بازیکنان عراقی بوده است. همچنین، نیروی عکس‌العمل عمودی زمین در گروه عراقی به‌طور چشمگیری پایین بود که نشان‌دهنده توان ضعیف تولید نیرو در هنگام پرش است.GRF نقش اساسی در ارتفاع و توان پرش دارد که این دو عامل بر مسافت و دقت پرتاب تأثیرگذارند (۱۵). این نتایج با یافته‌های تانگ و شانگ (۲۰۰۵) هم‌راستاست که نشان دادند قدرت اندام تحتانی در دقت پرتاب مؤثر است (۲۰). مقادیر پایین GRF در بازیکنان عراقی بیانگر ضعف در قدرت اندام تحتانی است که اثر منفی بر مکانیک و اثربخشی پرتاب دارد. در مقابل، بازیکنان بین‌المللی الگوهای بیومکانیکی مطلوب‌تری مانند فلکشن بیشتر زانو و شانه، سرعت‌های زاویه‌ای بالاتر و GRF قوی‌تر نشان دادند؛ عواملی که باعث بهبود مکانیک پرتاب و دقت آن می‌شوند. این یافته‌ها با پژوهش کابارکاپا و همکاران (۲۰۲۱) که به بررسی سازگاری‌های بیومکانیکی در بازیکنان نخبه پرداختند، مطابقت دارد (۱۳). همچنین، فتاحی و همکاران (۲۰۲۱) نیز تأکید کرده‌اند که ویژگی‌های آنتروپومتریک و بیومکانیکی در تمایز سطح عملکرد بازیکنان نقش دارند (۲۱).
بر اساس این یافته‌ها، پیشنهاد می‌شود که برنامه‌های توسعه بازیکن در بسکتبال عراق بر بهبود عوامل بیومکانیکی مؤثر بر عملکرد پرتاب تمرکز داشته باشند. این مداخلات باید به بهبود موقعیت مفاصل هنگام فرود (از طریق تمرینات پلایومتریک و پرش-فرود)، افزایش سرعت زاویه‌ای اندام فوقانی (از طریق تمرینات مقاومتی و سرعتی)، و تقویت عضلات اندام تحتانی برای تولید مؤثرتر GRF اختصاص یابد. این رویکردها با مطالعات هادسون (۱۹۸۵) و ویلیامز و همکاران (۲۰۱۶) که نقش تمرینات قدرتی و آمادگی جسمانی در بهبود مکانیک پرتاب را تأیید کرده‌اند، هماهنگ است (۹، ۲۲). اجرای این راهبردهای تمرینی می‌تواند به کاهش فاصله بیومکانیکی و عملکردی بین بازیکنان عراقی و بین‌المللی کمک کرده و در نهایت باعث بهبود دقت پرتاب و رقابت‌پذیری آن‌ها شود.
نتیجه‌گیری نهایی
هدف این مطالعه بررسی تفاوت‌های بیومکانیکی در موفقیت پرتاب سه‌امتیازی بین بازیکنان نخبه بسکتبال عراق و استانداردهای بین‌المللی بود. این پژوهش به سؤالات اساسی در خصوص مکانیک پرتاب از جمله زوایای مفصلی، سرعت‌های زاویه‌ای، ویژگی‌های رهاسازی توپ، نیروهای عکس‌العمل زمین و دقت پرتاب پرداخت. نتایج به‌وضوح نشان داد که بازیکنان عراقی در اغلب شاخص‌های عملکردی از کارایی بیومکانیکی کمتری برخوردار بودند؛ به‌ویژه در کینماتیک اندام تحتانی و مکانیک رهاسازی توپ، که به‌نظر می‌رسد عامل اصلی در کاهش دقت پرتاب آن‌ها بوده است. به‌نظر می‌رسد هماهنگی حرکات مفصلی، استفاده مؤثر از زنجیره جنبشی بدن و کنترل عصبی-عضلانی از اجزای کلیدی در عملکرد پرتاب در سطح بالا هستند. یافته‌های این مطالعه بر لزوم بهره‌گیری از برنامه‌های ساختارمند قدرتی و آمادگی جسمانی، ابزارهای بازخورد بیومکانیکی و تمرینات فنی هدفمند برای بهبود نتایج پرتاب در بازیکنان نخبه تأکید دارد. با این حال، برخی محدودیت‌ها نیز باید مورد توجه قرار گیرند. این مطالعه در یک محیط کنترل‌شده انجام شد و شرایط واقعی بازی مانند خستگی، دفاع حریف یا فشار روانی را شبیه‌سازی نکرد. همچنین، حجم نسبتاً محدود نمونه‌ها ممکن است تعمیم‌پذیری نتایج را محدود کند. در مجموع، این مطالعه بر ضرورت ارتقای کیفیت بیومکانیکی تکنیک‌های پرتاب در بسکتبال تأکید دارد؛ از طریق برنامه‌های تمرینی مبتنی بر شواهد و طرح‌ریزی علمی که به بهبود سطح رقابتی بازیکنان بسکتبال عراق کمک کند. برای بهبود عملکرد پرتاب سه‌امتیازی در میان بازیکنان نخبه بسکتبال عراق، توصیه می‌شود برنامه‌های هدفمند قدرتی و آمادگی جسمانی با تمرکز بر افزایش قدرت اندام تحتانی و بهینه‌سازی عملکرد زنجیره جنبشی طراحی و اجرا شود. ادغام تمرینات عصبی-عضلانی و راهبردهای یادگیری حرکتی می‌تواند به کاهش نوسانات بیومکانیکی و افزایش پایداری عملکرد، به‌ویژه در شرایط فشار کمک کند. همچنین، استفاده از فناوری‌های ارزیابی بیومکانیکی مانند سیستم‌های ثبت حرکت و تخته‌های نیرو به‌منظور ارائه بازخورد عینی و هدایت بهبودهای فنی پیشنهاد می‌شود. تحقیقات آینده نیز باید مکانیک پرتاب را در شرایط پویا و واقعی بازی بررسی کنند تا تطابق بیشتری با نیازهای رقابتی حاصل شود. تقویت همکاری میان پژوهشگران، مربیان و بازیکنان برای تبدیل یافته‌های بیومکانیکی به کاربردهای عملی و حمایت از رشد کلی بسکتبال در محیط‌های در حال توسعه ورزشی ضروری است.
سپاسگزاری
نویسندگان مراتب سپاس و قدردانی خود را از تمامی افرادی که در پیشبرد موفقیت‌آمیز این مطالعه همکاری داشتند، ابراز می‌دارند. تشکر ویژه‌ای نیز از اعضای محترم دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه بغداد به‌دلیل حمایت‌های ارزشمندشان در طول فرایند تحقیق به‌عمل می‌آید. همچنین از اعضای تیم تحقیقاتی به‌دلیل مهارت‌های فنی و همکاری مؤثر در جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها قدردانی می‌شود
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش توسط کمیته اخلاق در پژوهش دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه بغداد مورد تأیید قرار گرفته است (کد تأییدیه IRB-PESS-2025-04). رضایت‌نامه کتبی آگاهانه از کلیه شرکت‌کنندگان اخذ شد. تمامی مراحل انجام پژوهش مطابق با اصول اخلاقی مندرج در بیانیه هلسینکی صورت گرفت و محرمانگی و ناشناس‌ماندن اطلاعات آزمودنی‌ها رعایت شد.
حامی مالی
این مطالعه هیچ‌گونه حمایت مالی خارجی دریافت نکرده و به‌طور کامل با منابع مالی شخصی نویسندگان انجام شده است.
مشارکت نویسندگان
عمر ولید عبدالکریم: طراحی و مفهوم‌پردازی مطالعه، گردآوری داده‌ها، انجام تحلیل‌های آماری و نگارش پیش‌نویس اولیه مقاله
حسناء ستار جبار: نظارت بر طراحی مطالعه و جمع‌آوری داده‌ها، بازبینی مقاله و مشارکت در بازنگری‌های نهایی
تعارض
نویسندگان اعلام می‌دارند که در ارتباط با انتشار این مقاله هیچ‌گونه تعارض منافع ندارند.
فهرست منابع
1. Veljović F, Čaušević D, Šečić D, Begic E, Selimović N, Jahić D, Ganija H, Voloder A, Burak S. Biomechanical analysis of three-point shot in basketball. Periodicals of Engineering and Natural Sciences (PEN). 2021;9(2):684-690. [DOI:10.21533/pen.v9i2.1838]
2. Irawan FA, Prastiwi TAS. Biomechanical analysis of the three-point shoot in basketball: shooting performance. Journal of Physical Education and Sport. 2022;22(12):3003-3008.
3. França C, Gouveia ÉR, Coelho-e-Silva MJ, Gomes BB. A Kinematic Analysis of the Basketball Shot Performed with Different Ball Sizes. Applied Sciences. 2022;12(13):6471. [DOI:10.3390/app12136471]
4. Miller S, Bartlett RM. The effects of increased shooting distance in the basketball jump shot. Journal of sports sciences. 1993;11(4):285-293. [DOI:10.1080/02640419308729998] [PMID]
5. Preatoni E, Hamill J, Harrison AJ, Hayes K, Van Emmerik REA, Wilson C, Rodano R. Movement variability and skills monitoring in sports. Sports Biomechanics. 2013;12(2):69-92. [DOI:10.1080/14763141.2012.738700] [PMID]
6. Bartell KE, Smith J, McLean SP. Biomechanical and Statistical Effects of Changing the Three-Point Line in Division III Women's Basketball. International Journal of Exercise Science: Conference Proceedings. 2013;2(5):49.
7. Okazaki VHA, Rodacki ALF. Increased distance of shooting on basketball jump shot. Journal of sports science & medicine. 2012;11(2):231.
8. Erčulj F, Štrumbelj E. Basketball shot types and shot success in different levels of competitive basketball. PloS one. 2015;10(6):e0128885. [DOI:10.1371/journal.pone.0128885] [PMID]
9. Williams CQ, Webster L, Spaniol F, Bonnette R, Williams C. The effect of foot placement on the jump shot accuracy of NCAA Division I basketball players. Sport Journal. 2016;1-15.
10. Behm DG, Drinkwater EJ, Willardson JM, Cowley PM. The use of instability to train the core musculature. Applied physiology, nutrition, and metabolism. 2010;35(1):91-108. [DOI:10.1139/H09-127] [PMID]
11. Lees A, Nolan L. The biomechanics of soccer: a review. Journal of sports sciences. 1998;16(3):211-234. [DOI:10.1080/026404198366740] [PMID]
12. Winter DA. Human balance and posture control during standing and walking. Gait & posture. 1995;3(4):193-214. [DOI:10.1016/0966-6362(96)82849-9]
13. Cabarkapa D, C. Fry A, A. Deane M. Differences in Kinematic Characteristics Between 2-point and 3-point Basketball Shooting Motions - A Case Study. Journal of Advances in Sports and Physical Education. 2021;4(3):19-23. [DOI:10.36348/jaspe.2021.v04i03.001]
14. Hopkins W, Marshall S, Batterham A, Hanin J. Progressive statistics for studies in sports medicine and exercise science. Medicine Science in Sports Exercise. 2009;41(1):3. [DOI:10.1249/MSS.0b013e31818cb278] [PMID]
15. Ammar A, Chtourou H, Abdelkarim O, Parish A, Hoekelmann A. Free throw shot in basketball: kinematic analysis of scored and missed shots during the learning process. Sport Sciences for Health. 2016;12:27-33. [DOI:10.1007/s11332-015-0250-0]
16. Ghobadi Nezha S, Hoseini SH, Norasteh AA. Effect of Six Weeks of Progressive Jump-Landing Training on Jump Shooting Accuracy and Knee Valgus Angle in Male Basketball Players with Dynamic Knee Valgus. Journal of Sport Biomechanics. 2021;7(2):148-163. [DOI:10.32598/biomechanics.7.2.6]
17. Mohammadi H, Daneshmandi H, Alizadeh M, Shamsimajlan A. The effect of dynamic knee valgus during overhead squat on distal and proximal knee joints muscle strength and range of motion in basketball players. Journal of Sport Biomechanics.2018;3(4):17-27.
18. Struzik A, Pietraszewski B, Zawadzki J. Biomechanical analysis of the jump shot in basketball. Journal of human kinetics. 2014;42:73. [DOI:10.2478/hukin-2014-0062] [PMID]
19. Zhen L, Wang L, Hao Z. A biomechanical analysis of basketball shooting. International Journal of Simulation Systems, Science & Technology. 2015;16:1.
20. Tang WT, Shung HM. Relationship between isokinetic strength and shooting accuracy at different shooting ranges in Taiwanese elite high school basketball players. Isokinetics and Exercise Science. 2005;13(3):169-174. [DOI:10.3233/IES-2005-0200]
21. Fatahi A, Panjehzadeh B, Koreli Z. Comparison of Parametric Indices of Anthropometric and Biomechanical Characteristics of Female Basketball Players, Volleyball Players and Handball Players. Journal of Sport Biomechanics. 2021;6(4):14-29. [DOI:10.32598/biomechanics.7.1.1]
22. Hudson JL. Shooting techniques for smaller players. Athletic Journal. 1985;22-24.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه بیومکانیک ورزشی
همدان،شهرک مدنی، بلوار امام خمینی(ره)، بلوار پروفسور موسیوند، مجتمع دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، معاونت پژوهش و فناوری، دفتر مجلات علمی
صندوق پستی: 734
تلفن دفتر نشریه: 08134494042
وب‌سایت: http://biomechanics.iauh.ac.ir
ایمیل: sportbiomechanics@iauh.ac.ir
