دوره 7، شماره 2 - ( 6-1400 )
جلد 7 شماره 2 صفحات 107-94 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Soltani N, Jalalvand A, Jahani M R. Comparison of Plantar Force, Pressure and Impulse During Walking in Men and Women With Flat Feet. J Sport Biomech 2021; 7 (2) :94-107
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-257-fa.html
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-257-fa.html
سلطانی نگین، جلالوند علی، جهانی محمدرضا. مقایسه متغیرهای نیرو، فشار و ایمپالس کف پایی در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف هنگام راه رفتن. مجله بیومکانیک ورزشی. 1400; 7 (2) :94-107
نگین سلطانی1 
، علی جلالوند* 1، محمدرضا جهانی1
، علی جلالوند* 1، محمدرضا جهانی1
1- گروه تربیت‌بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
متن کامل [PDF 5506 kb]
(1146 دریافت)
| چکیده (HTML) (1973 مشاهده)
.jpg)
1.Levangie PK, Norkin CC. Joint structure and function: A comprehensive analysis. 5th ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2011. https://books.google.com/books?id=JXb2AAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq
2.Kisner C, Colby LA, Borstad J. Therapeutic exercise: Foundations and techniques. 7th ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2017. https://books.google.com/books?id=yZc6DwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq
3.Bonato P, Ebenbichler GR, Roy SH, Lehr S, Posch M, Kollmitzer J, et al. Muscle fatigue and fatigue-related biomechanical changes during a cyclic lifting task. Spine. 2003; 28(16):1810-20. [DOI:10.1097/01.BRS.0000087500.70575.45] [PMID]
4.Pauk J, Daunoraviciene K, Ihnatouski M, Griskevicius J, Raso JV. Analysis of the plantar pressure distribution in children with foot deformities. Acta Bioeng Biomech. 2010; 12(1):29-34. [PMID]
5.Van Boerum DH, Sangeorzan BJ. Biomechanics and pathophysiology of flat foot. Foot Ankle Clin. 2003; 8(3):419-30. [DOI:10.1016/S1083-7515(03)00084-6] [PMID]
6.Turner DE, Helliwell PS, Burton AK, Woodburn J. The relationship between passive range of motion and range of motion during gait and plantar pressure measurements. Diabet Med. 2007; 24(11):1240-6. [DOI:10.1111/j.1464-5491.2007.02233.x] [PMID]
7.Kwon OY, Mueller MJ. Walking patterns used to reduce forefoot plantar pressures in people with diabetic neuropathies. Phys Ther. 2001; 81(2):828-35. [DOI:10.1093/ptj/81.2.828] [PMID]
8.Safaei-Pour Z, Ebrahimi E, Saeedi H, Kamali M. [Invesigation of dynamic plantar pressure distribution in healthy adults during standing and walking (Persian)]. Arch Rehabil. 2009; 10(2):8-15. http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-325-en.html
9.Qu X, Yeo JC. Effects of load carriage and fatigue on gait characteristics. J Biomech. 2011; 44(7):1259-63. [DOI:10.1016/j.jbiomech.2011.02.016] [PMID]
10.Nagel A, Fernholz F, Kibele C, Rosenbaum D. Long distance running increases plantar pressures beneath the metatarsal heads: A barefoot walking investigation of 200 marathon runners. Gait Posture. 2008; 27(1):152-5. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2006.12.012] [PMID]
11.Chui KC, Jorge M, Yen SC. Orthotics and prosthetics in rehabilitation. 4th ed. Amsterdam: Elsevier Health Sciences; 2019. https://books.google.com/books?id=ph4zwQEACAAJ&dq
12.Jenkins J, Ellis C. Using ground reaction forces from gait analysis: Body mass as a weak biometric. In: LaMarca A, Langheinrich M, Truong KN, editors. Pervasive Computing. Pervasive 2007. Lecture Notes in Computer Science. Vol. 4480. Berlin/Heidelberg: Springer. pp. 251-267. [DOI:10.1007/978-3-540-72037-9_15]
13.Niu W, Feng T, Jiang C, Zhang M. Peak vertical ground reaction force during two-leg landing: A systematic review and mathematical modeling. Biomed Res Int. 2014; 2014:126860. [DOI:10.1155/2014/126860] [PMID] [PMCID]
14.Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007; 39(2):175-91. [DOI:10.3758/BF03193146] [PMID]
15.Murley GS, Menz HB, Landorf KB. A protocol for classifying normal-and flat-arched foot posture for research studies using clinical and radiographic measurements. J Foot Ankle Res. 2009; 2:22. [DOI:10.1186/1757-1146-2-22] [PMID] [PMCID]
16.Jonely H, Brismée JM, Sizer Jr PS, James CR. Relationships between clinical measures of static foot posture and plantar pressure during static standing and walking. Clin Biomech. 2011; 26(8):873-9. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2011.04.008] [PMID]
17.Chuckpaiwong B, Nunley JA, Mall NA, Queen RM. The effect of foot type on in-shoe plantar pressure during walking and running. Gait Posture. 2008; 28(3):405-11. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2008.01.012] [PMID]
18.Willems TM, De Ridder R, Roosen P. The effect of a long-distance run on plantar pressure distribution during running. Gait Posture. 2012; 35(3):405-9. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2011.10.362] [PMID]
19.Buldt AK, Murley GS, Butterworth P, Levinger P, Menz HB, Landorf KB. The relationship between foot posture and lower limb kinematics during walking: A systematic review. Gait Posture. 2013; 38(3):363-72. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2013.01.010] [PMID]
20.Perttunen J. Foot loading in normal and pathological walking. Jyväskylä: University of Jyväskylä; 2002. https://books.google.com/books?id=mWmzAAAACAAJ&dq
21.Wearing SC, Urry S, Smeathers JE, Battistutta D. A comparison of gait initiation and termination methods for obtaining plantar foot pressures. Gait Posture. 1999; 10(3):255-63. [DOI:10.1016/S0966-6362(99)00039-9] [PMID]
22.Zifchock RA, Davis I, Hillstrom H, Song J. The effect of gender, age, and lateral dominance on arch height and arch stiffness. Foot Ankle Int. 2006; 27(5):367-72. [DOI:10.1177/107110070602700509]
23.Ledoux WR, Hillstrom HJ. The distributed plantar vertical force of neutrally aligned and pes planus feet. Gait Posture. 2002; 15(1):1-9. [DOI:10.1016/S0966-6362(01)00165-5] [PMID]
24.Hillstrom HJ, Song J, Kraszewski AP, Hafer JF, Mootanah R, Dufour AB, et al. Foot type biomechanics part 1: Structure and function of the asymptomatic foot. Gait Posture. 2013; 37(3):445-51. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2012.09.007] [PMID] [PMCID]
25.Post WR, Teitge R, Amis A. Patellofemoral malalignment: Looking beyond the viewbox. Clin Sports Med. 2002; 21(3):521-46. [DOI:10.1016/S0278-5919(02)00011-X] [PMID]
26.Gokeler A, Hof AL, Arnold MP, Dijkstra PU, Postema K, Otten E. Abnormal landing strategies after ACL reconstruction. Scand J Med Sci Sports. 2010; 20(1):e12-9. [DOI:10.1111/j.1600-0838.2008.00873.x] [PMID]
27.Hunt AE, Smith RM. Mechanics and control of the flat versus normal foot during the stance phase of walking. Clin Biomech. 2004; 19(4):391-7. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2003.12.010] [PMID]
28.Queen RM, Mall NA, Nunley JA, Chuckpaiwong B. Differences in plantar loading between flat and normal feet during different athletic tasks. Gait Posture. 2009; 29(4):582-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2008.12.010] [PMID]
29.Cornwall MW, McPoil TG, Fishco WD, O’Donnell D, Hunt L, Lane C. The influence of first ray mobility on forefoot plantar pressure and hindfoot kinematics during walking. Foot Ankle Int. 2006; 27(7):539-47. [DOI:10.1177/107110070602700710] [PMID]
30.Mootanah R, Song J, Lenhoff MW, Hafer JF, Backus SI, Gagnon D, et al. Foot type biomechanics part 2: Are structure and anthropometrics related to function? Gait Posture. 2013; 37(3):452-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2012.09.008] [PMID] [PMCID]
31.Memar R, Noori S. [Comparison of plantar pressure distribution between the right and left foot and their correlation with height and weight at wrestlers (Persian)]. Res Sport Med Technol. 2016; 14(12):45-57. [DOI: 20.1001.1.22520708.1395.14.12.5.4]
32.Cho SH, Park JM, Kwon OY. Gender differences in three dimensional gait analysis data from 98 healthy Korean adults. Clin Biomech. 2004; 19(2):145-52. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2003.10.003] [PMID]
33.Sun D, Fekete G, Mei Q, Gu Y. The effect of walking speed on the foot inter-segment kinematics, ground reaction forces and lower limb joint moments. PeerJ. 2018; 6:e5517. [DOI:10.7717/peerj.5517] [PMID] [PMCID]
متن کامل: (1664 مشاهده)
مقدمه
پا دارای ساختار ویژه‌ای است که ضمن فراهم کردن سطح اتکای مطمئن برای ایستادن، راه رفتن و حرکات انتقالی فشارهای زیاد واردشده به پا را متحمل می‌شود [1]. برای ایجاد ثبات و حرکت در بخش اندام تحتانی، ساختارهای انتهایی اندام تحتانی که شامل مفاصل، لیگامان‌ها و عضلات مچ پا و پا است، طوری طراحی شده‌اند که در حالت ایستاده می‌توانند وزن بدن را با حداقل میزان انرژی تحمل کنند [2].
هنگام راه رفتن پا با مفصل تحت قاپی با سطح زمین سازگاری برقرار کرده و در حفظ تعادل به فرد کمک می‌کند [3]. ناهنجاری کف پا یکی از عوامل شایع در ایجاد درد، خستگی و اختلال عملکرد هستند [4].
کف پای صاف یکی از ناهنجاری‌های ساختاری شایع در کف پا است که به کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی اطلاق می‌شود و بر اساس میزان شدت و ضعف تغییر شکل، میزان کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی متفاوت است. یکی از دلایل این تغییر شکل کوتاهی عضله نازک نی طویل، کشیده شدن عضلات درشت نی قدامی و درشت نی خلفی است [5].
یکی از حوزه‌هایی که اخیراً توجه بسیاری از محققان را در برنامه‌های کاربردی مربوط به پزشکی و ورزشی به خود جلب کرده، تجزیه و تحلیل توزیع فشار کف پا است. یکی از روش‌های متداول و جدید اندازه‌گیری توزیع فشار کف پا است که ضمن مشخص کردن بدشکلی‌های ساختاری پا، عملکرد پا را در شرایط ایستا و پویا به خصوص هنگام راه رفتن به صورت کمّی بررسی می‌کند [6].
توزیع نامناسب نیروهای کف پایی سبب ظهور حرکات غیرطبیعی و اعمال استرس در ساختارهای اندام تحتانی شده و در بروز اختلال در عملکرد عضلات مؤثر است [7]. توزیع نامناسب نیروها سبب ایجاد حرکات غیرطبیعی و اعمال استرس زیاد شده و آسیب بافت و عضلات پا را به دنبال خواهد داشت [8]. مرکز فشار و توزیع حداکثر فشار در نواحی گوناگون کف پا در بررسی‌های مربوط به راه رفتن از فاکتورهای اصلی است که به آن توجه می‌شود [9].
تجزیه و تحلیل فشار کف پایی، دیدگاه جدیدی در آسیب‌شناسی اندام تحتانی ایجاد کرده است، به طوری که محققان بسیاری از حداکثر فشار واردشده بر سطح زیر پا در مرحله استانس راه رفتن استفاده کرده‌اند تا عوامل ایجاد درد و آسیب اندام تحتانی را مطالعه کنند [10]. همچنین می‌توان گفت در افراد دارای کف پای صاف به علت برهم خوردن راستای طبیعی بدن به دنبال از بین رفتن قوس ممکن است مقدار و جهت نیروهای واردشده به پا در مراحل گوناگون راه رفتن نیز دچار تغییر شود. با توجه به اینکه هنگام راه رفتن، پا یکی از بخش‌های مهم بدن محسوب می‌شود، سه عملکرد جذب نیرو، برخورد پا با زمین و انتقال نیروهای جلوبرنده را بر عهده دارد [11].
اندازه‌گیری مقدار نیرو هنگام راه رفتن به تازگی معیاری برای شناسایی یا طبقه‌بندی افراد بر اساس الگوی استفاده آن‌ها از نیروها در طول زمان راه رفتن مد نظر قرار گرفته است [12]. از دیگر پارامترهای کینتیکی که در بیشتر مطالعات برای شناسایی فاکتورهای خطر ارزیابی می‌شوند، می‌توان به سطح زیر منحنی نیروهای عکس‌العمل (ایمپالس) نیز اشاره کرد [13].
حال با توجه به تحقیقات محدودی که در خصوص بررسی مقایسه متغیرهای فشار کف پایی از قبیل نیرو، فشار و ایمپالس در میان مردان و زنان دارای کف پای صاف وجود دارد، این تحقیق به مقایسه پارامترهای فشار کف پایی (نیروی عکس‌العمل زمین، فشار کف پایی و ایمپالس) در مردان و زنان دارای کف پای صاف هنگام راه رفتن می‌پردازد.
روش‌شناسی
در این مطالعه توصیفی مقایسه‌ای جامعه آماری شامل دانشجویان غیرورزشکار مبتلا به کف پای صاف و سالم دانشگاه آزاد همدان بود. حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار جی پاور با توان آماری 0/8، اندازه اثر 0/8 و سطح آلفا 0/05، تعداد دوازده نفر برای هر گروه برآورد شد [14].
شرکت‌کنندگان در دسترس که شرایط ورود به مطالعه را دارا و حاضر به شرکت در مطالعه بودند (پر کردن رضایت‌نامه) انتخاب شدند. افراد و آزمودنی‌ها از لحاظ جسمی سالم بوده و فقط در قسمت پا تفاوت ساختاری دارند. تمام نمونه‌ها فرم رضایت‌نامه کتبی شرکت در مطالعه را تکمیل و امضا کردند. نداشتن سابقه جراحی، شکستگی، سوختگی، مشکلات عصبی عضلانی، آسیب یا ضربات جدی در اندام تحتانی و استفاده نکردن از اندام مصنوعی در ران، زانو و مچ پا، نداشتن سابقه استفاده از هر نوع کفی طبی یا کفش طبی و نداشتن دیابت و بیماری‌های مربوط به اعصاب پیرامونی از شرایط عمومی آزمودنی‌ها بود.
آزمودنی‌ها بر اساس میزان شاخص نرمالایزشده ناوی به دو گروه سالم و کف پای صاف تقسیم شدند. این شاخص تعیین‌کننده ارتفاع استخوان ناوی نسبت به طول محور بریده‌شده پا است. در این روش تعریف ارتفاع ناوی برابر است با فاصله سطح تماس پا با زمین تا برجستگی استخوان ناوی و تعریف طول محور بریده‌شده پا برابر است با فاصله عمودی بین اولین مفصل کف پایی انگشتی تا خلفی‌ترین بخش پاشنه؛ با تقسیم ارتفاع ناوی بر طول محور بریده‌شده پا یک شاخص به دست می‌آید. در این مورد برای شاخص به‌دست‌آمده مقیاسی تعیین شده است که بر اساس آن اعداد بین 0/24 تا 0/30 دارای پای نرمال هستند. هر چقدر میزان این نسبت کمتر باشد (NNHt≥0/24) کف پای شخص صاف‌تر است و هرچه میزان این نسبت بیشتر باشد (NNHt≤0/30) کف پای شخص گودتر است [15].
در این پژوهش پای برتر (پای غالب هر فرد) بررسی شده است. برای اندازه‌گیری متغیرهای مربوط به فشار کف پایی و بارگیری مناطق ده‌گانه پا از دستگاه فوت اسکن (Foot Scan; Foot Pressure) استفاده شد. فرکانس نمونه‌برداری این دستگاه 253 هرتز در نظر گرفته شد. ابعاد این دستگاه 12 میلی‌متر × 418 میلی‌متر × 1068 میلی‌متر است که در مساحت اشغال‌شده خود تعداد 8192 سنسور دارد؛ ابعاد هر سنسور 5/08 میلی‌متر × 7/62 میلی‌متر و نوع سنسورهای به‌کاررفته در این دستگاه از نوع مقاومتی است.
نواحی ده‌گانه پا شامل انگشت شست، انگشت‌های دوم تا پنجم (T2-T3-T4-T5)، متاتارسال‌های اول تا پنجم (M1-M2-M3-M4-M5)، پای میانی و درنهایت پاشنه‌های داخلی و خارجی (HL,HM) است. آزمودنی‌ها با پای برهنه و لباس ورزشی در این آزمایش شرکت کردند. برای آشنایی بیشتر آزمودنی‌ها با مسیر انتخاب‌شده برای راه رفتن، با سرعت معمولی و نرمال مسیر و فاصله ده‌متری را طی کردند. برای انجام این فرایند یک نقطه قرمزرنگ را روی دیوار قرار دادیم و از آزمودنی‌ها خواستیم که هنگام راه رفتن به روبه‌رو، یعنی همان نقطه قرمزرنگ نگاه کنند و به فوت اسکن توجه نکنند تا بتوانند به صورت طبیعی و نرمال گام بردارند (تصویر شماره 1).
پا دارای ساختار ویژه‌ای است که ضمن فراهم کردن سطح اتکای مطمئن برای ایستادن، راه رفتن و حرکات انتقالی فشارهای زیاد واردشده به پا را متحمل می‌شود [1]. برای ایجاد ثبات و حرکت در بخش اندام تحتانی، ساختارهای انتهایی اندام تحتانی که شامل مفاصل، لیگامان‌ها و عضلات مچ پا و پا است، طوری طراحی شده‌اند که در حالت ایستاده می‌توانند وزن بدن را با حداقل میزان انرژی تحمل کنند [2].
هنگام راه رفتن پا با مفصل تحت قاپی با سطح زمین سازگاری برقرار کرده و در حفظ تعادل به فرد کمک می‌کند [3]. ناهنجاری کف پا یکی از عوامل شایع در ایجاد درد، خستگی و اختلال عملکرد هستند [4].
کف پای صاف یکی از ناهنجاری‌های ساختاری شایع در کف پا است که به کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی اطلاق می‌شود و بر اساس میزان شدت و ضعف تغییر شکل، میزان کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی متفاوت است. یکی از دلایل این تغییر شکل کوتاهی عضله نازک نی طویل، کشیده شدن عضلات درشت نی قدامی و درشت نی خلفی است [5].
یکی از حوزه‌هایی که اخیراً توجه بسیاری از محققان را در برنامه‌های کاربردی مربوط به پزشکی و ورزشی به خود جلب کرده، تجزیه و تحلیل توزیع فشار کف پا است. یکی از روش‌های متداول و جدید اندازه‌گیری توزیع فشار کف پا است که ضمن مشخص کردن بدشکلی‌های ساختاری پا، عملکرد پا را در شرایط ایستا و پویا به خصوص هنگام راه رفتن به صورت کمّی بررسی می‌کند [6].
توزیع نامناسب نیروهای کف پایی سبب ظهور حرکات غیرطبیعی و اعمال استرس در ساختارهای اندام تحتانی شده و در بروز اختلال در عملکرد عضلات مؤثر است [7]. توزیع نامناسب نیروها سبب ایجاد حرکات غیرطبیعی و اعمال استرس زیاد شده و آسیب بافت و عضلات پا را به دنبال خواهد داشت [8]. مرکز فشار و توزیع حداکثر فشار در نواحی گوناگون کف پا در بررسی‌های مربوط به راه رفتن از فاکتورهای اصلی است که به آن توجه می‌شود [9].
تجزیه و تحلیل فشار کف پایی، دیدگاه جدیدی در آسیب‌شناسی اندام تحتانی ایجاد کرده است، به طوری که محققان بسیاری از حداکثر فشار واردشده بر سطح زیر پا در مرحله استانس راه رفتن استفاده کرده‌اند تا عوامل ایجاد درد و آسیب اندام تحتانی را مطالعه کنند [10]. همچنین می‌توان گفت در افراد دارای کف پای صاف به علت برهم خوردن راستای طبیعی بدن به دنبال از بین رفتن قوس ممکن است مقدار و جهت نیروهای واردشده به پا در مراحل گوناگون راه رفتن نیز دچار تغییر شود. با توجه به اینکه هنگام راه رفتن، پا یکی از بخش‌های مهم بدن محسوب می‌شود، سه عملکرد جذب نیرو، برخورد پا با زمین و انتقال نیروهای جلوبرنده را بر عهده دارد [11].
اندازه‌گیری مقدار نیرو هنگام راه رفتن به تازگی معیاری برای شناسایی یا طبقه‌بندی افراد بر اساس الگوی استفاده آن‌ها از نیروها در طول زمان راه رفتن مد نظر قرار گرفته است [12]. از دیگر پارامترهای کینتیکی که در بیشتر مطالعات برای شناسایی فاکتورهای خطر ارزیابی می‌شوند، می‌توان به سطح زیر منحنی نیروهای عکس‌العمل (ایمپالس) نیز اشاره کرد [13].
حال با توجه به تحقیقات محدودی که در خصوص بررسی مقایسه متغیرهای فشار کف پایی از قبیل نیرو، فشار و ایمپالس در میان مردان و زنان دارای کف پای صاف وجود دارد، این تحقیق به مقایسه پارامترهای فشار کف پایی (نیروی عکس‌العمل زمین، فشار کف پایی و ایمپالس) در مردان و زنان دارای کف پای صاف هنگام راه رفتن می‌پردازد.
روش‌شناسی
در این مطالعه توصیفی مقایسه‌ای جامعه آماری شامل دانشجویان غیرورزشکار مبتلا به کف پای صاف و سالم دانشگاه آزاد همدان بود. حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار جی پاور با توان آماری 0/8، اندازه اثر 0/8 و سطح آلفا 0/05، تعداد دوازده نفر برای هر گروه برآورد شد [14].
شرکت‌کنندگان در دسترس که شرایط ورود به مطالعه را دارا و حاضر به شرکت در مطالعه بودند (پر کردن رضایت‌نامه) انتخاب شدند. افراد و آزمودنی‌ها از لحاظ جسمی سالم بوده و فقط در قسمت پا تفاوت ساختاری دارند. تمام نمونه‌ها فرم رضایت‌نامه کتبی شرکت در مطالعه را تکمیل و امضا کردند. نداشتن سابقه جراحی، شکستگی، سوختگی، مشکلات عصبی عضلانی، آسیب یا ضربات جدی در اندام تحتانی و استفاده نکردن از اندام مصنوعی در ران، زانو و مچ پا، نداشتن سابقه استفاده از هر نوع کفی طبی یا کفش طبی و نداشتن دیابت و بیماری‌های مربوط به اعصاب پیرامونی از شرایط عمومی آزمودنی‌ها بود.
آزمودنی‌ها بر اساس میزان شاخص نرمالایزشده ناوی به دو گروه سالم و کف پای صاف تقسیم شدند. این شاخص تعیین‌کننده ارتفاع استخوان ناوی نسبت به طول محور بریده‌شده پا است. در این روش تعریف ارتفاع ناوی برابر است با فاصله سطح تماس پا با زمین تا برجستگی استخوان ناوی و تعریف طول محور بریده‌شده پا برابر است با فاصله عمودی بین اولین مفصل کف پایی انگشتی تا خلفی‌ترین بخش پاشنه؛ با تقسیم ارتفاع ناوی بر طول محور بریده‌شده پا یک شاخص به دست می‌آید. در این مورد برای شاخص به‌دست‌آمده مقیاسی تعیین شده است که بر اساس آن اعداد بین 0/24 تا 0/30 دارای پای نرمال هستند. هر چقدر میزان این نسبت کمتر باشد (NNHt≥0/24) کف پای شخص صاف‌تر است و هرچه میزان این نسبت بیشتر باشد (NNHt≤0/30) کف پای شخص گودتر است [15].
در این پژوهش پای برتر (پای غالب هر فرد) بررسی شده است. برای اندازه‌گیری متغیرهای مربوط به فشار کف پایی و بارگیری مناطق ده‌گانه پا از دستگاه فوت اسکن (Foot Scan; Foot Pressure) استفاده شد. فرکانس نمونه‌برداری این دستگاه 253 هرتز در نظر گرفته شد. ابعاد این دستگاه 12 میلی‌متر × 418 میلی‌متر × 1068 میلی‌متر است که در مساحت اشغال‌شده خود تعداد 8192 سنسور دارد؛ ابعاد هر سنسور 5/08 میلی‌متر × 7/62 میلی‌متر و نوع سنسورهای به‌کاررفته در این دستگاه از نوع مقاومتی است.
نواحی ده‌گانه پا شامل انگشت شست، انگشت‌های دوم تا پنجم (T2-T3-T4-T5)، متاتارسال‌های اول تا پنجم (M1-M2-M3-M4-M5)، پای میانی و درنهایت پاشنه‌های داخلی و خارجی (HL,HM) است. آزمودنی‌ها با پای برهنه و لباس ورزشی در این آزمایش شرکت کردند. برای آشنایی بیشتر آزمودنی‌ها با مسیر انتخاب‌شده برای راه رفتن، با سرعت معمولی و نرمال مسیر و فاصله ده‌متری را طی کردند. برای انجام این فرایند یک نقطه قرمزرنگ را روی دیوار قرار دادیم و از آزمودنی‌ها خواستیم که هنگام راه رفتن به روبه‌رو، یعنی همان نقطه قرمزرنگ نگاه کنند و به فوت اسکن توجه نکنند تا بتوانند به صورت طبیعی و نرمال گام بردارند (تصویر شماره 1).
.jpg)
در این پژوهش سرعت راه رفتن کنترل نشد، دلیل این امر این بود که ممکن بود تجویز سرعت به تغییر الگوهای فشار آزمودنی‌ها کمک کند و این مورد از الگوی راه رفتن و گام‌برداری آزمودنی‌ها به صورت طبیعی جلوگیری می‌کرد. حتی از مترونوم هم برای کنترل سرعت استفاده نشد، زیرا راه رفتن به صورت غیرطبیعی درمی‌آمد. به همین علت از همه آزمودنی‌ها خواسته شده که با سرعت معمولی، همیشگی و طبیعی خود گام بردارند. زمانی که آزمودنی‌ها مسیر را طی می‌کردند باید حتماً بعد از گذراندن قدم‌های خود روی فوت اسکن تا آخر راهروی تعیین شده راه می‌رفتند. اگر هنگام گام‌برداری زمانی که آزمودنی‌ها به روبه‌رو نگاه می‌کردند، تعادل‌شان به هم می‌خورد، از نوع دیگر راه رفتن استفاده می‌شد و از آن‌ها خواسته می‌شد که تقریباً دو گام مانده به دستگاه به فوت اسکن نگاه کنند تا دقیقاً پاهایشان روی دستگاه فوت اسکن قرار بگیرد.
در این آزمایش متغیرهای حداکثر فشار، ایمپالس و حداکثر نیروی (درصد وزن بدن) وارد بر نقاط ده‌گانه پا به وسیله دستگاه فوت اسکن ثبت و با استفاده از نرم‌افزار Footscan Gait 2 Generation استخراج شدند. اطلاعات وارد اکسل شدند و داده‌های اصلی برای تجزیه و تحلیل آماری به USA) SPSS 0) وارد شده و محاسبه نهایی صورت گرفت. برای 0/24 بررسی نرمال بودن داده‌ها و امکان استفاده از آزمون‌های پارمتریک، از آزمون شاپیرو ویلک استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آماری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره یا مانووا در نرم‌افزار SPSS و با سطح معنا‌داری (P≤0/05) صورت گرفت.
نتایج
مشخصات آزمودنی‌های شرکت‌کننده در این پژوهش در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
.jpg)
نتایج متغیرهای جمعیت‌شناختی (سن، قد و وزن) آزمودنی‌ها در جدول شماره 1 نشان می‌دهد هیچ تفاوت معنا‌داری بین قد، وزن و سن زنان سالم یا مبتلا و همچنین مردان سالم با مبتلا وجود ندارد(P>0/05) از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف حداکثر فشار کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/033=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/032=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/048=P) و میانی پا (0/001=P) دارند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از نبود اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان سالم در حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه بود. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حکایت از اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در حداکثر فشار کف پایی متاتارسال چهارم (0/004=P) داشت. مردان مبتلا به کف پای صاف در این ناحیه حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند (جدول شماره 2).
.jpg)
نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی متفاوتی در ناحیه میانی پا (0/008=P) دارند. مردان مبتلا به کف پای صاف در این ناحیه حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم متحمل می‌شوند. از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/007=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/018=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/007=P) و میانی پا (0/000=P) دارند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند.
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر حداکثر نیروی کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از تمایل به معنا‌داری حداکثر نیروی کف پایی در ناحیه متاتارسال سوم (0/052=P) بین زنان و مردان سالم داشت. مردان در این ناحیه حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان متحمل شده‌اند (جدول شماره 3).
.jpg)
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر حداکثر نیروی کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از عدم اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه بود.
نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف ایمپالس کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/012=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/047=P) و ناحیه خارج پاشنه (0/007=P) داشتند. مردان مبتلا به کف پای صاف در مقایسه با مردان سالم در نواحی انگشت شست پا و ناحیه متاتارسال دوم ایمپالس کف پایی بیشتر ولیکن در ناحیه خارج پاشنه ایمپالس کف پایی کمتری داشتند.
از طرفی نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف ایمپالس کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/007=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/005=P) و ناحیه میانی پا (0/002=P) داشتند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی ایمپالس کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند.
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از وجود نداشتن اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان سالم در ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه بود. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در ایمپالس کف پایی متاتارسال سوم (0/008=P)، متاتارسال چهارم (0/025=P)، ناحیه میانی پا (0/006=P)، ناحیه داخل پاشنه (0/056=P) و ناحیه خارج پاشنه (0/008=P) داشت. مردان مبتلا به کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند (جدول شماره 4).
.jpg)
بحث
هدف از این پژوهش مقایسه متغیرهای نیرو، فشار و ایمپالس کف پایی در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف هنگام راه رفتن بود. نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا و ناحیه میانی پا حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم تحمل می‌کردند.
همچنین نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شدند. در ادامه نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف نشان داد که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر فشار کف پایی متاتارسال چهارم بیشتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند.
سایر نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای نشان از این داد که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم تحمل کرده‌اند. از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف از حداکثر نیروی کف پایی بیشتری در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا در مقایسه با زنان سالم متحمل شدند.
نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف نیز حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف در مقایسه با مردان سالم در نواحی انگشت شست پا و ناحیه متاتارسال دوم ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در ناحیه خارج پاشنه ایمپالس کف پایی کمتری دارند.
از طرفی نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از این بود که مردان دارای کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف تحمل کرده‌اند.
نتایج این مطالعه با نتایج مطالعه جانلی و همکاران [16] همسو و با نتایج چاک‌پیونگ و همکاران ناهمسو بود. ازجمله دلایل ناهمسو بودن نتایج این پژوهش می‌توان به نوع پوشش پا و پروتکل انجام‌شده اشاره کرد [17]. این موضوع تأییدکننده این است که ساختار متفاوت پا در افراد موجب ایجاد مکانیک متفاوت هنگام راه رفتن افراد می‌شود [18].
از جمله دلایل توجیهی و احتمالی برای این موضوع این است که این افراد به دلیل پرونیشن پاشنه و کاهش قوس طولی داخلی پا دارای بارگیری متفاوت بوده و الگوی حرکتی متفاوتی را نسبت به افراد سالم تجربه می‌کنند که همین موضوع ریسک آسیب‌دیدگی را در افراد بالا می‌برد [19]. همچنین نتایج به‌دست‌آمده با نتایج پرتونن همسو بوده [20] و با نتایج ویرینگ و همکاران ناهمسو بود [21] و از دلایل مهم ناهمسو بودن نتایج این پژوهش می‌توان به تفاوت نژاد آزمودنی‌ها اشاره کرد.
با توجه به پژوهش‌های انجام‌شده تفاوت در نژاد در ساختار اسکلاتی عضلانی افراد بسیار مهم بوده و نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز نتایج متفاوت در پژوهش‌ها دارد؛ بر اساس همین موضوع باید اشاره کرد که جامعه آزمون در این پژوهش از جامعه ایرانی و نژاد آسیایی بودند که با نژاد اروپایی متفاوت است.
از جمله دلایلی که می‌توان برای افزایش فشار مشاهده‌شده در ناحیه‌های مورد نظر در زنان دارای کف پای صاف به آن اشاره کرد، این است که زنان به دلیل اسکلت‌بندی خاص، به شکل ذاتی دارای قوس طولی داخلی کم و همچنین سفتی کم در قسمت لیگامانی این قوس‌ها هستند [22] و زمانی که این شکل ذاتی ساختاری از حالت نرمال بیشتر شود همانند چیزی که در افراد کف پای صاف اتفاق می‌افتد، طبیعتاً میزان بارگذاری و فشار در فاز استانس، به خصوص در ناحیه جلوی پا و ناحیه میانی به دلیل ایجاد مکانیزم جبرانی بیشتر قابل مشاهده است.
در ادامه، نتایج این پژوهش نشان از افزایش نیرو در مردان کف پای صاف نسبت به افراد سالم داشت که این نتایج با لدوکس و همکاران همسو [23] و با نتایج هیل‌استروم و همکاران [24] ناهمسو بود. از جمله دلایل ناهمسو بودن نتایج می‌توان به تفاوت در سن و وزن آزمودنی‌ها اشاره کرد. از جمله دلایل توجیهی این مورد می‌توان به این موضوع اشاره کرد که کاهش قوس پا باعث بر هم خوردن ریتم طبیعی و نرمال حرکات هنگام راه رفتن می‌شود و همچنین افزایش نیروهای وارد در افراد کف پای صاف خواه‌ناخواه منجر به افزایش نیروی کمپرسی بر روی مفاصل اندام تحتانی به خصوص در قسمت مچ و زانو می‌شود.
برای مثال به گفته پست و همکاران [25] عوامل بروز اختلالات اسکلتی عضلانی در زانو را می‌توان در اختلالات مچ پایی که بر اجزای بالاتر زنجیره حرکتی، شامل زانو و ران تأثیرگذار است، جست‌وجو کرد. این موضوع سیکل منظمی که در زنجیره بسته (هنگام بودن پا بر روی زمین) و در زنجیره حرکتی باز (زمانی که پا روی زمین نیست و از یک طرف جایگاه ثابتی ندارد) را دچار اختلال و به ناچار استفاده از مکانیسم‌های جبرانی می‌کند. به نظر می‌رسد نیروی ایجادشده بار بیشتری را به مفاصل اندام تحتانی مانند مینیسک‌ها و لیگامنت‌های زانو به خصوص در قسمت رباط متقاطع قدامی وارد می‌آورد و خطر آسیب را بالاتر می‌برد [26].
در ادامه نتایج این پژوهش مشخص شد در زنان دارای صافی کف پا میزان نیروی واردشده در قسمت انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا بیشتر بوده که با نتایج هانت و همکاران همسو و با نتایج کویین و همکاران هم‌راستا نبود. از جمله دلایل این موضوع استفاده از سرعت‌های متفاوت هنگام انجام حرکت مورد نظر است [27, 28].
در مورد دلایل احتمالی مطرح برای این افزایش نیرو در این نواحی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که با گذشت زمان در فاز استانس راه رفتن شاهد ایفای نقش این مناطق در انتقال وزن هستیم که این عامل به دلیل ساختار خاص استخوان‌های این ناحیه است. اتصال محکم این استخوان‌ها با ناحیه میانی پا و بلندتر و ضخیم‌تر بودن آن سبب شده که یک پایه محکم در ناحیه جلوی پا برای پا ایجاد شده و این ناحیه نسبت به سایر قسمت‌ها تحمل وزن بیشتری و نیروی بالاتری را تجربه کنند [22].
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از این بود که مردان دارای کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف تحمل کرده‌اند.
نتایج این پژوهش با مطالعات کورن‌وال و همکاران همسو و با نتایج پژوهش‌هایی، ازجمله مانتانا و همکاران متفاوت بود و از اصلی‌ترین دلایل این تفاوت می‌توان به تفاوت بین نوع استراتژی‌‌های راه رفتن اشاره کرد [30 ،29].
از جمله دلایلی که می‌توان نام برد این است که با توجه به رابطه بین الگوی فشار و میزان بار واردشده و تغییرات ایمپالس در نواحی ذکرشده بین افراد دارای کف پای صاف زن و مرد، الگوی آسیب‌دیدگی، فشارهای بالاتر احتمال آسیب‌دیدگی را در طول راه رفتن بیشتر می‌کند. به نظر می‌رسد توزیع مناسب فشار، نیروها و بارهای وارده در کاهش و جلوگیری از آسیب‌های اسکلتی عضلانی کف پا بسیار مهم است [31]. مطالعات کینتیکی و کینماتیکی نشان داده است که زنان در مقایسه با مردان با سرعت کمتر، طول گام کوتاه‌تر، ولی با توالی گام سریع‌تری راه می‌روند [32]. با توجه به اینکه راه رفتن سریع‌تر و طول گام بلندتر باعث تغییرات در بار و ایمپالس وارده به کف پا می‌شود [33]. به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش فشار و نیروهای وارده به کف پا مردان می‌تواند راه رفتن سریع‌تر و طول گام بلندتر در مقایسه با زنان باشد.
با در نظر گرفتن این امر که بررسی حاضر در افراد بزرگسال و جوان با پای سالم و کف پای صاف صورت‌گرفته و قابل تعمیم برای همه گروه‌های سنی نیست، پیشنهاد می‌شود تحقیقات بیشتری در دامنه سنی گروه کودکان و افراد سالمند که الگوی راه رفتن متفاوتی دارند و ممکن است دچار سایر اختلالات حرکتی باشند، انجام شود.
این پژوهش نیز مانند سایر پژوهش‌های انجام‌شده محدودیت‌هایی داشته است. از جمله محدودیت‌های این پژوهش می‌توان به کنترل نکردن سرعت (با توجه به دلایل ذکرشده در پژوهش) که به صورت خودانتخابی توسط افراد شرکت‌کننده بود و همچنین بررسی نشدن متغیرهای کینماتیکی و فعالیت الکترومایوگرافی عضلات به صورت هم‌زمان با سایر مؤلفه‌های مورد بررسی در این پژوهش اشاره کرد.
نتیجه‌گیری نهایی
درک بیومکانیک پا در تعیین نیازهای خاص هر گروه مرد و زن مهم است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه در مقایسه متغیرهای فشار کف پا بین دو جنس، این‌گونه به نظر می‌رسد که می‌توان در قالب‌گیری‌های محصولات تولیدی مختلف اثرات ساختار کف پا روی نحوه توزیع فشار کف پایی را مدنظر قرار داد. برای مثال، این اطلاعات در تولید کفش، کفی طبی و پاپوش‌های ورزشی اختصاصی برای افراد بسیار قابل استفاده و کاربردی است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش در کمیته اخلاق پژوهش دانشگاه علوم پزشکی همدان تأیید شد (کد: IR.UMSHA.REC.1398.256). اصول اخلاقی تماماً در این مقاله رعایت شده است. شرکت کنندگان اجازه داشتند هر زمان که مایل بودند از پژوهش خارج شوند. همچنین همه شرکت کنندگان در جریان روند پژوهش بودند. اطلاعات آن ها محرمانه نگه داشته شد.
حامی مالی
این مقاله بخشی از پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول در گروه تربیت‌بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی: علی جلالوند؛ تحقیق و بررسی: علی جلالوند، نگین سلطانی؛ ویراستاری و نهایی‌سازی: تمامی نویسندگان.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
در این آزمایش متغیرهای حداکثر فشار، ایمپالس و حداکثر نیروی (درصد وزن بدن) وارد بر نقاط ده‌گانه پا به وسیله دستگاه فوت اسکن ثبت و با استفاده از نرم‌افزار Footscan Gait 2 Generation استخراج شدند. اطلاعات وارد اکسل شدند و داده‌های اصلی برای تجزیه و تحلیل آماری به USA) SPSS 0) وارد شده و محاسبه نهایی صورت گرفت. برای 0/24 بررسی نرمال بودن داده‌ها و امکان استفاده از آزمون‌های پارمتریک، از آزمون شاپیرو ویلک استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آماری آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره یا مانووا در نرم‌افزار SPSS و با سطح معنا‌داری (P≤0/05) صورت گرفت.
نتایج
مشخصات آزمودنی‌های شرکت‌کننده در این پژوهش در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
.jpg)
نتایج متغیرهای جمعیت‌شناختی (سن، قد و وزن) آزمودنی‌ها در جدول شماره 1 نشان می‌دهد هیچ تفاوت معنا‌داری بین قد، وزن و سن زنان سالم یا مبتلا و همچنین مردان سالم با مبتلا وجود ندارد(P>0/05) از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف حداکثر فشار کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/033=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/032=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/048=P) و میانی پا (0/001=P) دارند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از نبود اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان سالم در حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه بود. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حکایت از اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در حداکثر فشار کف پایی متاتارسال چهارم (0/004=P) داشت. مردان مبتلا به کف پای صاف در این ناحیه حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند (جدول شماره 2).
.jpg)
نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی متفاوتی در ناحیه میانی پا (0/008=P) دارند. مردان مبتلا به کف پای صاف در این ناحیه حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم متحمل می‌شوند. از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/007=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/018=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/007=P) و میانی پا (0/000=P) دارند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند.
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر حداکثر نیروی کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از تمایل به معنا‌داری حداکثر نیروی کف پایی در ناحیه متاتارسال سوم (0/052=P) بین زنان و مردان سالم داشت. مردان در این ناحیه حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان متحمل شده‌اند (جدول شماره 3).
.jpg)
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر حداکثر نیروی کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از عدم اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه بود.
نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف ایمپالس کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/012=P)، ناحیه متاتارسال دوم (0/047=P) و ناحیه خارج پاشنه (0/007=P) داشتند. مردان مبتلا به کف پای صاف در مقایسه با مردان سالم در نواحی انگشت شست پا و ناحیه متاتارسال دوم ایمپالس کف پایی بیشتر ولیکن در ناحیه خارج پاشنه ایمپالس کف پایی کمتری داشتند.
از طرفی نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف ایمپالس کف پایی متفاوتی در ناحیه انگشت شست پا (0/007=P)، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم (0/005=P) و ناحیه میانی پا (0/002=P) داشتند. زنان مبتلا به کف پای صاف در این نواحی ایمپالس کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند.
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیت بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان سالم حاکی از وجود نداشتن اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان سالم در ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه بود. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از اختلاف معنا‌دار بین زنان و مردان مبتلا به کف پای صاف در ایمپالس کف پایی متاتارسال سوم (0/008=P)، متاتارسال چهارم (0/025=P)، ناحیه میانی پا (0/006=P)، ناحیه داخل پاشنه (0/056=P) و ناحیه خارج پاشنه (0/008=P) داشت. مردان مبتلا به کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند (جدول شماره 4).
.jpg)
بحث
هدف از این پژوهش مقایسه متغیرهای نیرو، فشار و ایمپالس کف پایی در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف هنگام راه رفتن بود. نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا و ناحیه میانی پا حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم تحمل می‌کردند.
همچنین نتایج حاصل از مقایسه حداکثر فشار کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا حداکثر فشار کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شدند. در ادامه نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر توزیع فشار کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف نشان داد که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر فشار کف پایی متاتارسال چهارم بیشتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف متحمل شده‌اند.
سایر نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای نشان از این داد که مردان مبتلا به کف پای صاف حداکثر نیروی کف پایی بیشتری را در مقایسه با مردان سالم تحمل کرده‌اند. از طرفی نتایج حاصل از مقایسه حداکثر نیروی کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف از حداکثر نیروی کف پایی بیشتری در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا در مقایسه با زنان سالم متحمل شدند.
نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در بین مردان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف نیز حاکی از آن بود که مردان مبتلا به کف پای صاف در مقایسه با مردان سالم در نواحی انگشت شست پا و ناحیه متاتارسال دوم ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در ناحیه خارج پاشنه ایمپالس کف پایی کمتری دارند.
از طرفی نتایج حاصل از مقایسه ایمپالس کف پایی نقاط ده‌گانه در زنان سالم و مبتلا به عارضه کف پای صاف حاکی از آن بود که زنان مبتلا به کف پای صاف در ناحیه انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتری را در مقایسه با زنان سالم متحمل می‌شوند. نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از این بود که مردان دارای کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف تحمل کرده‌اند.
نتایج این مطالعه با نتایج مطالعه جانلی و همکاران [16] همسو و با نتایج چاک‌پیونگ و همکاران ناهمسو بود. ازجمله دلایل ناهمسو بودن نتایج این پژوهش می‌توان به نوع پوشش پا و پروتکل انجام‌شده اشاره کرد [17]. این موضوع تأییدکننده این است که ساختار متفاوت پا در افراد موجب ایجاد مکانیک متفاوت هنگام راه رفتن افراد می‌شود [18].
از جمله دلایل توجیهی و احتمالی برای این موضوع این است که این افراد به دلیل پرونیشن پاشنه و کاهش قوس طولی داخلی پا دارای بارگیری متفاوت بوده و الگوی حرکتی متفاوتی را نسبت به افراد سالم تجربه می‌کنند که همین موضوع ریسک آسیب‌دیدگی را در افراد بالا می‌برد [19]. همچنین نتایج به‌دست‌آمده با نتایج پرتونن همسو بوده [20] و با نتایج ویرینگ و همکاران ناهمسو بود [21] و از دلایل مهم ناهمسو بودن نتایج این پژوهش می‌توان به تفاوت نژاد آزمودنی‌ها اشاره کرد.
با توجه به پژوهش‌های انجام‌شده تفاوت در نژاد در ساختار اسکلاتی عضلانی افراد بسیار مهم بوده و نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز نتایج متفاوت در پژوهش‌ها دارد؛ بر اساس همین موضوع باید اشاره کرد که جامعه آزمون در این پژوهش از جامعه ایرانی و نژاد آسیایی بودند که با نژاد اروپایی متفاوت است.
از جمله دلایلی که می‌توان برای افزایش فشار مشاهده‌شده در ناحیه‌های مورد نظر در زنان دارای کف پای صاف به آن اشاره کرد، این است که زنان به دلیل اسکلت‌بندی خاص، به شکل ذاتی دارای قوس طولی داخلی کم و همچنین سفتی کم در قسمت لیگامانی این قوس‌ها هستند [22] و زمانی که این شکل ذاتی ساختاری از حالت نرمال بیشتر شود همانند چیزی که در افراد کف پای صاف اتفاق می‌افتد، طبیعتاً میزان بارگذاری و فشار در فاز استانس، به خصوص در ناحیه جلوی پا و ناحیه میانی به دلیل ایجاد مکانیزم جبرانی بیشتر قابل مشاهده است.
در ادامه، نتایج این پژوهش نشان از افزایش نیرو در مردان کف پای صاف نسبت به افراد سالم داشت که این نتایج با لدوکس و همکاران همسو [23] و با نتایج هیل‌استروم و همکاران [24] ناهمسو بود. از جمله دلایل ناهمسو بودن نتایج می‌توان به تفاوت در سن و وزن آزمودنی‌ها اشاره کرد. از جمله دلایل توجیهی این مورد می‌توان به این موضوع اشاره کرد که کاهش قوس پا باعث بر هم خوردن ریتم طبیعی و نرمال حرکات هنگام راه رفتن می‌شود و همچنین افزایش نیروهای وارد در افراد کف پای صاف خواه‌ناخواه منجر به افزایش نیروی کمپرسی بر روی مفاصل اندام تحتانی به خصوص در قسمت مچ و زانو می‌شود.
برای مثال به گفته پست و همکاران [25] عوامل بروز اختلالات اسکلتی عضلانی در زانو را می‌توان در اختلالات مچ پایی که بر اجزای بالاتر زنجیره حرکتی، شامل زانو و ران تأثیرگذار است، جست‌وجو کرد. این موضوع سیکل منظمی که در زنجیره بسته (هنگام بودن پا بر روی زمین) و در زنجیره حرکتی باز (زمانی که پا روی زمین نیست و از یک طرف جایگاه ثابتی ندارد) را دچار اختلال و به ناچار استفاده از مکانیسم‌های جبرانی می‌کند. به نظر می‌رسد نیروی ایجادشده بار بیشتری را به مفاصل اندام تحتانی مانند مینیسک‌ها و لیگامنت‌های زانو به خصوص در قسمت رباط متقاطع قدامی وارد می‌آورد و خطر آسیب را بالاتر می‌برد [26].
در ادامه نتایج این پژوهش مشخص شد در زنان دارای صافی کف پا میزان نیروی واردشده در قسمت انگشت شست پا، ناحیه انگشتان دوم تا پنجم، ناحیه متاتارسال دوم و میانی پا بیشتر بوده که با نتایج هانت و همکاران همسو و با نتایج کویین و همکاران هم‌راستا نبود. از جمله دلایل این موضوع استفاده از سرعت‌های متفاوت هنگام انجام حرکت مورد نظر است [27, 28].
در مورد دلایل احتمالی مطرح برای این افزایش نیرو در این نواحی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که با گذشت زمان در فاز استانس راه رفتن شاهد ایفای نقش این مناطق در انتقال وزن هستیم که این عامل به دلیل ساختار خاص استخوان‌های این ناحیه است. اتصال محکم این استخوان‌ها با ناحیه میانی پا و بلندتر و ضخیم‌تر بودن آن سبب شده که یک پایه محکم در ناحیه جلوی پا برای پا ایجاد شده و این ناحیه نسبت به سایر قسمت‌ها تحمل وزن بیشتری و نیروی بالاتری را تجربه کنند [22].
نتایج حاصل از بررسی اثر تفاوت جنسیتی بر ایمپالس کف پایی در نقاط ده‌گانه در مردان و زنان مبتلا به کف پای صاف حاکی از این بود که مردان دارای کف پای صاف در نواحی متاتارسال سوم، متاتارسال چهارم و ناحیه میانی پا ایمپالس کف پایی بیشتر، ولی در نواحی پاشنه پا ایمپالس کف پایی کمتری را در مقایسه با زنان مبتلا به کف پای صاف تحمل کرده‌اند.
نتایج این پژوهش با مطالعات کورن‌وال و همکاران همسو و با نتایج پژوهش‌هایی، ازجمله مانتانا و همکاران متفاوت بود و از اصلی‌ترین دلایل این تفاوت می‌توان به تفاوت بین نوع استراتژی‌‌های راه رفتن اشاره کرد [30 ،29].
از جمله دلایلی که می‌توان نام برد این است که با توجه به رابطه بین الگوی فشار و میزان بار واردشده و تغییرات ایمپالس در نواحی ذکرشده بین افراد دارای کف پای صاف زن و مرد، الگوی آسیب‌دیدگی، فشارهای بالاتر احتمال آسیب‌دیدگی را در طول راه رفتن بیشتر می‌کند. به نظر می‌رسد توزیع مناسب فشار، نیروها و بارهای وارده در کاهش و جلوگیری از آسیب‌های اسکلتی عضلانی کف پا بسیار مهم است [31]. مطالعات کینتیکی و کینماتیکی نشان داده است که زنان در مقایسه با مردان با سرعت کمتر، طول گام کوتاه‌تر، ولی با توالی گام سریع‌تری راه می‌روند [32]. با توجه به اینکه راه رفتن سریع‌تر و طول گام بلندتر باعث تغییرات در بار و ایمپالس وارده به کف پا می‌شود [33]. به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش فشار و نیروهای وارده به کف پا مردان می‌تواند راه رفتن سریع‌تر و طول گام بلندتر در مقایسه با زنان باشد.
با در نظر گرفتن این امر که بررسی حاضر در افراد بزرگسال و جوان با پای سالم و کف پای صاف صورت‌گرفته و قابل تعمیم برای همه گروه‌های سنی نیست، پیشنهاد می‌شود تحقیقات بیشتری در دامنه سنی گروه کودکان و افراد سالمند که الگوی راه رفتن متفاوتی دارند و ممکن است دچار سایر اختلالات حرکتی باشند، انجام شود.
این پژوهش نیز مانند سایر پژوهش‌های انجام‌شده محدودیت‌هایی داشته است. از جمله محدودیت‌های این پژوهش می‌توان به کنترل نکردن سرعت (با توجه به دلایل ذکرشده در پژوهش) که به صورت خودانتخابی توسط افراد شرکت‌کننده بود و همچنین بررسی نشدن متغیرهای کینماتیکی و فعالیت الکترومایوگرافی عضلات به صورت هم‌زمان با سایر مؤلفه‌های مورد بررسی در این پژوهش اشاره کرد.
نتیجه‌گیری نهایی
درک بیومکانیک پا در تعیین نیازهای خاص هر گروه مرد و زن مهم است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه در مقایسه متغیرهای فشار کف پا بین دو جنس، این‌گونه به نظر می‌رسد که می‌توان در قالب‌گیری‌های محصولات تولیدی مختلف اثرات ساختار کف پا روی نحوه توزیع فشار کف پایی را مدنظر قرار داد. برای مثال، این اطلاعات در تولید کفش، کفی طبی و پاپوش‌های ورزشی اختصاصی برای افراد بسیار قابل استفاده و کاربردی است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش در کمیته اخلاق پژوهش دانشگاه علوم پزشکی همدان تأیید شد (کد: IR.UMSHA.REC.1398.256). اصول اخلاقی تماماً در این مقاله رعایت شده است. شرکت کنندگان اجازه داشتند هر زمان که مایل بودند از پژوهش خارج شوند. همچنین همه شرکت کنندگان در جریان روند پژوهش بودند. اطلاعات آن ها محرمانه نگه داشته شد.
حامی مالی
این مقاله بخشی از پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده اول در گروه تربیت‌بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی: علی جلالوند؛ تحقیق و بررسی: علی جلالوند، نگین سلطانی؛ ویراستاری و نهایی‌سازی: تمامی نویسندگان.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
1.Levangie PK, Norkin CC. Joint structure and function: A comprehensive analysis. 5th ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2011. https://books.google.com/books?id=JXb2AAAAQBAJ&printsec=frontcover&dq
2.Kisner C, Colby LA, Borstad J. Therapeutic exercise: Foundations and techniques. 7th ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2017. https://books.google.com/books?id=yZc6DwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq
3.Bonato P, Ebenbichler GR, Roy SH, Lehr S, Posch M, Kollmitzer J, et al. Muscle fatigue and fatigue-related biomechanical changes during a cyclic lifting task. Spine. 2003; 28(16):1810-20. [DOI:10.1097/01.BRS.0000087500.70575.45] [PMID]
4.Pauk J, Daunoraviciene K, Ihnatouski M, Griskevicius J, Raso JV. Analysis of the plantar pressure distribution in children with foot deformities. Acta Bioeng Biomech. 2010; 12(1):29-34. [PMID]
5.Van Boerum DH, Sangeorzan BJ. Biomechanics and pathophysiology of flat foot. Foot Ankle Clin. 2003; 8(3):419-30. [DOI:10.1016/S1083-7515(03)00084-6] [PMID]
6.Turner DE, Helliwell PS, Burton AK, Woodburn J. The relationship between passive range of motion and range of motion during gait and plantar pressure measurements. Diabet Med. 2007; 24(11):1240-6. [DOI:10.1111/j.1464-5491.2007.02233.x] [PMID]
7.Kwon OY, Mueller MJ. Walking patterns used to reduce forefoot plantar pressures in people with diabetic neuropathies. Phys Ther. 2001; 81(2):828-35. [DOI:10.1093/ptj/81.2.828] [PMID]
8.Safaei-Pour Z, Ebrahimi E, Saeedi H, Kamali M. [Invesigation of dynamic plantar pressure distribution in healthy adults during standing and walking (Persian)]. Arch Rehabil. 2009; 10(2):8-15. http://rehabilitationj.uswr.ac.ir/article-1-325-en.html
9.Qu X, Yeo JC. Effects of load carriage and fatigue on gait characteristics. J Biomech. 2011; 44(7):1259-63. [DOI:10.1016/j.jbiomech.2011.02.016] [PMID]
10.Nagel A, Fernholz F, Kibele C, Rosenbaum D. Long distance running increases plantar pressures beneath the metatarsal heads: A barefoot walking investigation of 200 marathon runners. Gait Posture. 2008; 27(1):152-5. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2006.12.012] [PMID]
11.Chui KC, Jorge M, Yen SC. Orthotics and prosthetics in rehabilitation. 4th ed. Amsterdam: Elsevier Health Sciences; 2019. https://books.google.com/books?id=ph4zwQEACAAJ&dq
12.Jenkins J, Ellis C. Using ground reaction forces from gait analysis: Body mass as a weak biometric. In: LaMarca A, Langheinrich M, Truong KN, editors. Pervasive Computing. Pervasive 2007. Lecture Notes in Computer Science. Vol. 4480. Berlin/Heidelberg: Springer. pp. 251-267. [DOI:10.1007/978-3-540-72037-9_15]
13.Niu W, Feng T, Jiang C, Zhang M. Peak vertical ground reaction force during two-leg landing: A systematic review and mathematical modeling. Biomed Res Int. 2014; 2014:126860. [DOI:10.1155/2014/126860] [PMID] [PMCID]
14.Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007; 39(2):175-91. [DOI:10.3758/BF03193146] [PMID]
15.Murley GS, Menz HB, Landorf KB. A protocol for classifying normal-and flat-arched foot posture for research studies using clinical and radiographic measurements. J Foot Ankle Res. 2009; 2:22. [DOI:10.1186/1757-1146-2-22] [PMID] [PMCID]
16.Jonely H, Brismée JM, Sizer Jr PS, James CR. Relationships between clinical measures of static foot posture and plantar pressure during static standing and walking. Clin Biomech. 2011; 26(8):873-9. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2011.04.008] [PMID]
17.Chuckpaiwong B, Nunley JA, Mall NA, Queen RM. The effect of foot type on in-shoe plantar pressure during walking and running. Gait Posture. 2008; 28(3):405-11. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2008.01.012] [PMID]
18.Willems TM, De Ridder R, Roosen P. The effect of a long-distance run on plantar pressure distribution during running. Gait Posture. 2012; 35(3):405-9. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2011.10.362] [PMID]
19.Buldt AK, Murley GS, Butterworth P, Levinger P, Menz HB, Landorf KB. The relationship between foot posture and lower limb kinematics during walking: A systematic review. Gait Posture. 2013; 38(3):363-72. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2013.01.010] [PMID]
20.Perttunen J. Foot loading in normal and pathological walking. Jyväskylä: University of Jyväskylä; 2002. https://books.google.com/books?id=mWmzAAAACAAJ&dq
21.Wearing SC, Urry S, Smeathers JE, Battistutta D. A comparison of gait initiation and termination methods for obtaining plantar foot pressures. Gait Posture. 1999; 10(3):255-63. [DOI:10.1016/S0966-6362(99)00039-9] [PMID]
22.Zifchock RA, Davis I, Hillstrom H, Song J. The effect of gender, age, and lateral dominance on arch height and arch stiffness. Foot Ankle Int. 2006; 27(5):367-72. [DOI:10.1177/107110070602700509]
23.Ledoux WR, Hillstrom HJ. The distributed plantar vertical force of neutrally aligned and pes planus feet. Gait Posture. 2002; 15(1):1-9. [DOI:10.1016/S0966-6362(01)00165-5] [PMID]
24.Hillstrom HJ, Song J, Kraszewski AP, Hafer JF, Mootanah R, Dufour AB, et al. Foot type biomechanics part 1: Structure and function of the asymptomatic foot. Gait Posture. 2013; 37(3):445-51. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2012.09.007] [PMID] [PMCID]
25.Post WR, Teitge R, Amis A. Patellofemoral malalignment: Looking beyond the viewbox. Clin Sports Med. 2002; 21(3):521-46. [DOI:10.1016/S0278-5919(02)00011-X] [PMID]
26.Gokeler A, Hof AL, Arnold MP, Dijkstra PU, Postema K, Otten E. Abnormal landing strategies after ACL reconstruction. Scand J Med Sci Sports. 2010; 20(1):e12-9. [DOI:10.1111/j.1600-0838.2008.00873.x] [PMID]
27.Hunt AE, Smith RM. Mechanics and control of the flat versus normal foot during the stance phase of walking. Clin Biomech. 2004; 19(4):391-7. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2003.12.010] [PMID]
28.Queen RM, Mall NA, Nunley JA, Chuckpaiwong B. Differences in plantar loading between flat and normal feet during different athletic tasks. Gait Posture. 2009; 29(4):582-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2008.12.010] [PMID]
29.Cornwall MW, McPoil TG, Fishco WD, O’Donnell D, Hunt L, Lane C. The influence of first ray mobility on forefoot plantar pressure and hindfoot kinematics during walking. Foot Ankle Int. 2006; 27(7):539-47. [DOI:10.1177/107110070602700710] [PMID]
30.Mootanah R, Song J, Lenhoff MW, Hafer JF, Backus SI, Gagnon D, et al. Foot type biomechanics part 2: Are structure and anthropometrics related to function? Gait Posture. 2013; 37(3):452-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2012.09.008] [PMID] [PMCID]
31.Memar R, Noori S. [Comparison of plantar pressure distribution between the right and left foot and their correlation with height and weight at wrestlers (Persian)]. Res Sport Med Technol. 2016; 14(12):45-57. [DOI: 20.1001.1.22520708.1395.14.12.5.4]
32.Cho SH, Park JM, Kwon OY. Gender differences in three dimensional gait analysis data from 98 healthy Korean adults. Clin Biomech. 2004; 19(2):145-52. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2003.10.003] [PMID]
33.Sun D, Fekete G, Mei Q, Gu Y. The effect of walking speed on the foot inter-segment kinematics, ground reaction forces and lower limb joint moments. PeerJ. 2018; 6:e5517. [DOI:10.7717/peerj.5517] [PMID] [PMCID]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه بیومکانیک ورزشی
همدان،شهرک مدنی، بلوار امام خمینی(ره)، بلوار پروفسور موسیوند، مجتمع دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، معاونت پژوهش و فناوری، دفتر مجلات علمی
صندوق پستی: 734
تلفن دفتر نشریه: 08134494042
وب‌سایت: http://biomechanics.iauh.ac.ir
ایمیل: sportbiomechanics@iauh.ac.ir
