دوره 8، شماره 3 - ( 9-1401 )
جلد 8 شماره 3 صفحات 264-248 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Piri M, Otadi K, Shadmehr A, Malmir K. Effects of Balance Training on Postural Control in Athletes with Chronic Ankle Instability: A Systematic Review. J Sport Biomech 2022; 8 (3) :248-264
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-297-fa.html
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-297-fa.html
پیری ماکان، اوتادی خدیجه، شادمهر آزاده، مالمیر کاظم. تاثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا: یک مطالعه مروری نظام مند. مجله بیومکانیک ورزشی. 1401; 8 (3) :248-264
ماکان پیری1 
، خدیجه اوتادی1 ، آزاده شادمهر1 ، کاظم مالمیر*1
، خدیجه اوتادی1 ، آزاده شادمهر1 ، کاظم مالمیر*1
1- گروه فیزیوتراپی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
متن کامل [PDF 2054 kb]
(950 دریافت)
| چکیده (HTML) (1921 مشاهده)
متن کامل: (1633 مشاهده)
مقدمه
پیچ‌خوردگی مچ پا یکی از شایعترین آسیب‌هایی می‌باشد که نه تنها در ورزش بلکه در فعالیت‌های روزمره‌ی زندگی نیز اتفاق میافتد به صورتی که تخمین زده می‌شود به ازای هر ده هزار نفر در هر روز یک نفر دچار پیچ‌خوردگی مچ پا می‌شود (1). شایعترین عامل که فرد را مستعد پیچ‌خوردگی مچ پا میکند سابقه‌ی پیچ‌خوردگی قبلی می‌باشد (2). گفته می‌شود 95 درصد از تمام پیچ‌خوردگی های مچ پا به شکل پیچ‌خوردگی خارجی می‌باشد (1). شایعترین لیگامانی که در این خصوص دچار آسیب می‌شود لیگامان تالوفیبولار قدامی و به دنبال آن لیگامان کالکانئوفیبولار می‌باشد. پیچ‌خوردگی خارجی مچ پا به طور معمول در اثر سوپینیشن بیش از حد مچ پا هنگام راه رفتن یا پس از پرش و فرود رخ میدهد (3). پیچ‌خوردگی مزمن مچ پا یکی از عواقب کشیدگی لیگامان‌های مچ پا می‌باشد و این بیماران علائمی مانند حس خالی کردن مچ پا، درد و بی‌ثباتی را گزارش میکنند. این علائم میتواند 6 تا 18 ماه پس از آسیب اولیه باقی مانده به طوری که این علائم در 55 تا 72 درصد افراد دیده شده است (4). پیچ‌خوردگی های مزمن مچ پا خطر ایجاد آرتروز در مچ پا و تغییرات تخریبی مفصلی را افزایش میدهد به طوری که تخمین زده می‌شود 55 درصد از افرادی که دچار پیچ‌خوردگی مچ پا میشوند تحت درمان قرار نمیگیرند (3).
عوامل متعددی وجود دارد که میتواند فرد را مستعد پیچ‌خوردگی مزمن مچ پا کند. یکی از اختلالاتی که در میان افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دیده می‌شود اختلال در کنترل پاسچر می‌باشد (1). مطالعات متعددی وجود دارد که کنترل پاسچر را در افراد دچار پیچ خوردگی مزمن مچ پا بررسی کرده اند (5–9). کنترل پاسچر اصطلاحی است که نشان میدهد سیستم اعصاب مرکزی چگونه پیام‌های آوران حسی را از مراکز مختلف برای ایجاد یک پاسخ مناسب حرکتی تنظیم میکند تا فرد بتواند وضعیت قائم را حفظ کند. کنترل پاسچر ما از دو بخش جهت‌گیری وضعیتی و ثبات وضعیتی تشکیل شده است (10). برای داشتن ثبات وضعیتی باید سه بخش را در نظر داشت. در ابتدا باید وضعیت بدن نسبت به سطح اتکا و جاذبه و وضعیت هر یک از سگمان‌ها نسبت به یکدیگر توسط اطلاعات آوران تعیین شود که این اطلاعات آوران برگرفته از منابع بینایی، شنوایی و حسی-پیکری می‌باشند. دوم اینکه این اطلاعات باید با یکدیگر یکپارچه شده و با توجه به این اطلاعات پاسخ حرکتی لازم داده شود. این پاسخ حرکتی بوسیله‌ی عضلات موجود در زنجیره‌ی حرکتی اجرا می‌شود که سازمان‌دهی زمانی و مکانی این پاسخ‌ها بسته به نیاز و شرایط محیط می‌باشد. در پایان نیز اجرای دستورات حرکتی بوسیله‌ی بافت‌های عصبی-عضلانی می‌باشد (5).
همانطور که بیان شد افرادی که دچار پیچ‌خوردگی مزمن مچ پا میشوند دچار نقص در سیستم کنترل پاسچر و همچنین دچار نقص در سیستم حس عمقی خود هستند. سیستم حس عمقی یک سیستم ضروری برای حفظ تعادل انسان در طی فعالیت‌های عملکردی از جمله ایستادن، راه رفتن و دویدن می‌باشد (12,11). تمرینات تعادلی و هماهنگی یکی از رایج‌ترین مداخلات در پیشگیری و درمان افراد دچار پیچ‌خوردگی مچ پا می‌باشد (13). فریمن در سال 1965 بیان کرد که تمرینات تعادلی و هماهنگی باعث کاهش نقص سیستم حس عمقی افراد دچار پیچ‌خوردگی مچ پا می‌شود (14,15). تمرینات تعادلی یک جز اصلی و رایج در درمان کلینیکی بیماران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا با نقص در سیستم کنترل پاسچر می‌باشد. تمرینات تعادلی را میتوان به عنوان تمریناتی در نظر گرفت که بر آگاهی از وضعیت بدن با حفظ مرکز ثقل در داخل سطح اتکا تاکید دارند (16). مطالعات کارآزمایی بالینی متعددی اثر تمرینات تعادلی را بر کنترل پاسچر بیماران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی کرده اند. برخی از این مطالعات تعادل استاتیک و برخی تعادل دینامیک را مورد بررسی قرار داده اند. لی و همکاران در سال 2008 تاثیر دوازده هفته تمرین‌درمانی را بوسیله سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر ثبات پاسچر استاتیک و حس بازسازی وضعیت مچ پا در افرادی که دچار بی‌ثباتی عملکردی مچ پا به صورت یک طرفه بودند، بررسی نمودند. نتایج این مطالعه نشان داد سطح جابجایی مرکز فشار در این افراد در حالت چشم باز و بسته به طور چشمگیری پس از انجام 12 هفته تمرین‌درمانی بوسیله سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا کاهش پیدا کرد (11). کروز-دیاز و همکاران در سال 2015 تاثیرات 6 هفته تمرینات تعادلی را بر تعادل دینامیک بیماران دچار پیچ‌خوردگی بررسی نمودند. در این مطالعه از آزمون تعادلی ستاره برای بررسی وضعیت تعادل دینامیک استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد تفاوت در فاصله‌ی دستیابی در آزمون تعادلی ستاره بین گروه آزمایش و کنترل وجود دارد (1). ورتمن و همکاران در سال 2013 یک مطالعه مروری را با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر ثبات وضعیتی افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی نمودند و نتیجه آن نشان داد که 4 تا 6 هفته تمرینات تعادلی منجر به بهبود تعادل استاتیک و دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌شود اما در این مطالعه علاوه بر تمرینات تعادلی، تمرینات حس عمقی و تمرینات هماهنگی در معیارهای ورود قرار داده شده بود و اثر این تمرینات بر افراد مختلف سنجیده شده بود (16). همچنین مولا-کازانووا و همکاران در سال 2021 یک مطالعه مروری را با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر عملکرد، بی‌ثباتی مچ و تعادل دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی نمودند. نتایج این مطالعه نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود کنترل پاسچر دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌شود. در مطالعه مولا-کازانووا و همکاران در سال 2021 همانند مطالعه ورتمن و همکاران در سال 2013 اثر تمرینات تعادلی بر روی طیف مختلفی از افراد سنجیده شد (17). اما در این پژوهش بر خلاف پژوهش های گذشته اثر تمرینات تعادلی به تنهایی بر کنترل پاسچر در وضعیت استاتیک و دینامیک در جمعیت افراد ورزشکار بررسی شده است. بنابراین هدف از انجام این مطالعه بررسی مطالعات انجام شده برای ارائه یک نمای جامع از تاثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌باشد.
روش شناسی
این مطالعه بر اساس رهنمون های Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) انجام گرفت (18). کلیه مراحل جستجو و بررسی مطالعات توسط دو پژوهشگر به صورت مستقل (م.پ و ک.م) انجام گرفت. هر جا تناقض در گزارش‌ها و یافته‌ها وجود داشت، پژوهشگر سوم (خ.ا) وارد می‌شد و با مباحثه جمع‌بندی نهایی حاصل می‌شد. از پایگاه‌های داده PubMed، Cochrane، Scopus و PEDro برای استخراج داده‌ها استفاده شد. علاوه بر آن، جستجوی دستی از طریق Google Scholar هم انجام شد تا مطالعاتی که در پایگاه‌های فوق به هر دلیل شناسایی نشده بودند هم یافت شوند. جست و جو در میان مطالعات با کلید واژه‌ها و مفاهیم کنترل پاسچر، نوسان پاسچر، ثبات پاسچر، تمرینات تعادلی، بی‌ثباتی/کشیدگی مزمن مچ پا و بی‌ثباتی/ کشیدگی عملکردی مچ پا تا ماه آپریل سال 2022 انجام شد. معیارهای ورود کلیه مطالعاتی را شامل می‌شد که به زبان انگلیسی بودند، متن کامل مطالعات موجود بود، افراد مورد بررسی ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا با معیارهای تشخیص بر اساس International Ankle Consortium بودند (19). این مطالعات می‌بایست کارآزمایی بالینی کنترل شده بوده و حداقل یکی از متغیّرهای کنترل پاسچر را مورد بررسی قرار داده بودند. معیارهای خروج شامل مطالعاتی بود که به زبانی غیر از زبان انگلیسی نوشته شده بودند، افراد مورد بررسی دچار پیچ‌خوردگی حاد مچ پا بودند، یا افراد مورد مطالعه ورزشکار نبودند. مطالعات همایش‌ها، سمینارها، مطالعات مروری و نامه به سردبیر وارد مطالعه نشدند. همچنین مطالعات بر اساس مقیاس PEDro از لحاظ کیفی ارزیابی شدند (جدول 2). مقیاس PEDro یک مقیاس 11 امتیازی می‌باشد که شامل واجد شرایط بودن ، تصادفی‌سازی ، پنهان‌سازی توالی ، مقایسه معیارهای پایه ، کورسازی بیمار ، کورسازی درمانگر ، کورسازی معاینه‌گر ، پیگیری کافی ، آنالیز به قصد درمان ، ارائه آمارهای بین گروهی ، داده‌های نقطه‌ای و پراکندگی می‌باشد. به هر آیتم در صورت کسب امتیاز عدد یک و در صورت عدم کسب امتیاز عدد صفر تعلق میگیرد و مجموع امتیازها در نهایت گزارش می‌شود. آیتم اوّل که مربوط به واجد شرایط بودن است، در نمره‌دهی لحاظ نمی‌شود (20). بر اساس مقیاس PEDro مطالعات با امتیاز صفر تا 3 مطالعات با کیفیت ضعیف، مطالعات با امتیاز 4 تا 5 مطالعات با کیفیت متوسط، مطالعات با امتیاز 6 تا 8 مطالعات با کیفیت خوب و مطالعات با امتیاز 9 تا 10 مطالعات با کیفیت عالی می‌باشند (21).
نتایج
در جست و جوی اولیه بر اساس کلید‌واژه‌های ذکر شده 1915 مطالعه شناسایی شد. پس از حذف موارد تکراری 1690 مطالعه بر اساس معیارهای ورود و خروج، عناوین و خلاصۀ آن‌ها بررسی شد. در نهایت 9 مطالعه انتخاب شد و پس از بررسی کامل متن مطالعات، 8 مطالعه وارد شدند (شکل 1). اطلاعات استخراج شده از مطالعات وارد شده بر اساس توصیه‌های ارایه شده در Cochrane Handbook for Systematic Reviews of (22) در جدول 1 به صورت خلاصه ارائه شده است. همچنین ارزیابی کیفیّت مطالعات توسط مقیاس PEDro انجام شد. کیفیّت مطالعات وارد شده، توسط دو پژوهشگر (م.پ و ک.م) به صورت مستقل ارزیابی شد. در صورت وجود تناقض در نمره‌دهی، پژوهشگر سوم (خ.ا) وارد می‌شد و با مباحثه نمره نهایی درج می‌شد. بر اساس ارزیابی کیفیت مطالعات بر اساس مقیاس PEDro یک مطالعه دارای کیفیّت ضعیف (23)، چهار مطالعه دارای کیفیت متوسط (24–27) و سه مطالعه دارای کیفیّت خوب بودند (1,28,29). میانگین نمرات مطالعات وارد شده در این پژوهش 29/1 ± 25/5 بود. نتایج ارزیابی کیفیت مطالعات وارد شده در جدول 2 ارائه شده است.
مطالعات وارد شده در این پژوهش مطالعات کارآزمایی بالینی کنترل شده تا سال 2022 بودند. افراد شرکت‌کننده در این مطالعات، ورزشکاران دارای بی‌ثباتی مزمن مچ پا بودند. افراد شرکت‌کننده در اکثر این مطالعات دارای سابقه‌ی حداقل یک پیچ خوردگی خارجی در مچ پا، احساس خالی کردن در مچ و حد نصاب نمره لازم در پرسشنامه‌ی ابزار بی‌ثباتی مچ کامبرلند (کیت) یا ابزار ارزیابی عملکرد مچ بودند. دامنۀ سنی افراد شرکت‌کننده در این مطالعات 16 تا 32 سال بود (میانگین سن 88/3± 17/21). تعداد افراد شرکت‌کننده در این مطالعات در مجموع 325 نفر بود که 44 درصد آن را مردان و 56 درصد آن را زنان تشکیل داده بودند. بر اساس اطلاعات بدست آمده از مطالعات تعداد افراد شرکت‌کننده در گروه مداخله 200 نفر بود که 43 درصد آن را مردان و 57 درصد آن را زنان با میانگین سنی 94/4± 05/22سال تشکیل داده بودند. تعداد افراد شرکت‌کننده در گروه کنترل 125 نفر بود که 46 درصد آن را مردان و 54 درصد آن را زنان با میانگین سنی 21/4± 19/22 سال تشکیل داده بودند (جدول 1). تمام مطالعات وارد شده در این پژوهش از تمرینات تعادلی به عنوان مداخله اصلی استفاده کرده بودند. یک مطالعه از تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (23). یک مطالعه از تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش به مدت 6 هفته، 2 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (24).
یک مطالعه از تمرینات تعادلی متفاوت شامل Exercise mat، Dynair، Bosu، Mini trampoline، foam roller، Resistance band و Ankle disk به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (1). دو مطالعه از سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا به مدت 4 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (26,28). یک مطالعه از تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (29). یک مطالعه از تمرینات تعادلی بوسیله یک توپ تعادلی در مقابل تمرینات بوسیله ارتعاش کلی بدن به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (25). یک مطالعه از تمرینات تعادلی مینی وابل بورد با و بدون کینزیوتیپ به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (27). مطالعات وارد شده در این پژوهش حداقل یکی از متغیّرهای وابسته به اندازه‌گیری کنترل پاسچر را یا به صورت استاتیک یا به صورت دینامیک بررسی کرده بودند. در مطالعات وارد شده، کنترل پاسچر استاتیک توسط نوسان پاسچر و توزیع مرکز جرم بدن بوسیله صفحه نیرو، آزمون‌های عملکردی مدت زمان حفظ تعادل ، آزمون بلند کردن پا ، سیستم تعادلی بایودکس و کنترل پاسچر دینامیک توسط آزمون تعادلی ستاره بررسی شده بود. بر اساس مطالعات وارد شده شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر استاتیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته بودند. یک مطالعه با کیفیت ضعیف با بررسی تأثیر6 هفته تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک بر نوسان پاسچر نشان داد تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک هر یک به تنهایی باعث کاهش نوسان پاسچر می‌شود (23)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش بر توزیع مرکز جرم بدن نشان داد تمرینات تعادلی وابل بورد با ارتعاش باعث کاهش توزیع مرکز جرم بدن می‌شود (24)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی 6 هفته تمرینات تعادلی با و بدون کینزیوتیپ بر سیستم تعادلی بایودکس نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود شاخص کلی تعادل بدن می‌شود امّا تمرینات تعادلی به همراه کینزیوتیپ اثر بهتری دارد (27)، دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب با بررسی 4 هفته تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر آزمون های عملکردی مدت زمان حفظ تعادل و آزمون بلند کردن پا نشان داد تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا باعث افزایش مدت زمان حفظ تعادل و کاهش تعداد خطا در آزمون بلند کردن پا می‌شود (26,28)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش بر سیستم تعادلی بایودکس نشان داد تمرینات تعادلی Bosu به همراه ارتعاش باعث بهبود شاخص تعادلی کلی بدن و شاخص تعادل قدامی- خلفی می‌شود (29). شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته است. یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، خلفی- داخلی و خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی وابل بورد به همراه ارتعاش باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات قدامی و خلفی- خارجی می‌شود (24)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی متفاوت شامل Exercise mat، Dynair، Bosu، Mini trampoline، foam roller، Resistance band و Ankle disk بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، خلفی داخلی، خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی متفاوت باعث بهبود فاصله دستیابی در هر 3 جهت می‌شود (1)، دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب با بررسی تأثیر 4 هفته تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی- داخلی، داخلی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا باعث بهبود فاصله دستیابی قدامی- داخلی، داخلی، خلفی- داخلی و خلفی- خارجی می‌شود (26,28)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی-داخلی، داخلی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی نشان داد تمرینات تعادلی Bous با ارتعاش باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی و تمرینات تعادلی Bosu به تنهایی باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات داخلی، خلفی-داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی می‌شود (29)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تاثیر 6 هفته تمرینات تعادلی به وسیله یک توپ تعادلی در مقابل تمرینات به وسیله ارتعاش کلی بدن بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی- داخلی، قدامی- خارجی، داخلی، خارجی، خلفی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود فاصله دستیابی در تمام جهات و نمره ترکیبی می‌شود (25).
بحث
این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد تمرینات تعادلی میتواند باعث بهبود کنترل پاسچر استاتیک و دینامیک در ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا شود. در این پژوهش شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر استاتیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته بودند که این مطالعات بر اساس مقیاس PEDro کیفیت ضعیف تا خوبی داشتند (1±29/5 = میانگین نمره مقیاس PEDro). در این پژوهش در دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب دیده شد زمانی که تمرینات تعادلی همراه با ارتعاش استفاده می‌شود بهبود کنترل پاسچر استاتیک اتفاق می افتد (24,29). نویسندگان این مطالعات معتقد بودند ارتعاش منجر به افزایش حساسیت گیرنده‌های عضلات و افزایش تحریک‌پذیری موتور نورون های آلفا و گاما می‌شود که خود منجر به کاهش زمان واکنش عضلات ثبات دهنده مچ پا و کاهش آستانه به کارگیری واحد‌های حرکتی می‌شود (29) امّا بر اساس نتایج موجود در این مطالعات به نظر نمی‌رسد اضافه کردن ارتعاش به تمرینات تعادلی مزایای بیشتری نسبت به زمانی که تمرینات تعادلی به تنهایی انجام میگیرد داشته باشد (24,29). علاوه بر آن با توجّه به این موضوع که تمرینات انجام شده در این مطالعات بر سطوح بی‌ثبات انجام گرفته است این موضوع باعث می‌شود عضلات اندام تحتانی تحت استرس قرار گرفته و مستلزم آن باشند که افراد تعادل خود را هنگام ایستادن بر سطوح بی‌ثبات حفظ کند. این استرس های وارد شده به احتمال زیاد بیمار را قادر می سازد که نوسان پاسچر خود را با تغییر الگوی اصلاح یا افزایش توانایی بیمار برای جبران با روشی دقیق تر سریع تر سازد. این تغییرات حائز اهمیّت می‌باشد زیرا به بیمار اجازه میدهد تا تعادل خود را برای مدت زمان بیشتری حفظ کند و هر گونه نوسان پاسچر را به شیوۀ مؤثّرتری اصلاح کند (26). در این پژوهش شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته است که این مطالعات بر اساس مقیاس PEDro کیفیت متوسط تا خوبی داشتند (1/1±66/5 = میانگین نمره مقیاس PEDro). در این مطالعات اثر تمرینات تعادلی بر روی آزمون تعادلی ستاره سنجیده شد. آزمون تعادلی ستاره یک آزمون ساده، پایا، کم هزینه می‌باشد. این آزمون توانایی نشان دادن نقص در فاصله دستیابی را هم به صورت بین گروهی هم به صورت درون گروهی در افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دارد (30). بر اساس مطالعات وارد شده در این پژوهش دیده شد تمرینات تعادلی دارای اندازه اثر کوچک تا بزرگ بر روی آزمون تعادلی ستاره می‌باشد. نتایج این مطالعات نشان داد افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دچار بهبود در فاصله دستیابی در آزمون تعادلی ستاره میشوند. این تغییرات به بیماران اجازه ی عملکرد بهتر در هنگام فعالیت های ایستاده بر روی یک پا در عملکرد هایی با جز رساندن در صفحات مختلف، به خصوص در هنگام انجام فعالیت های ورزشی میدهد (28).
تمرینات استفاده شده در این مطالعات به طور کامل بر یک سطح بی‌ثبات انجام میگرفت. فرض می‌شود تمرین بر سطوح بی‌ثبات احتمالا باعث بهبود قدرت عضلات تیبیالیس قدامی و پرونئوس لانگوس می‌شود که این عامل باعث بهبود عملکرد گیرنده‌های مکانیکی اندام تحتانی می‌شود. همچنین انجام تمرین بر سطوح بی‌ثبات خود اثر مثبتی بر تعادل در سطوح ثابت دارد زیرا زنجیرۀ عضلات هنگام ایستادن بر سطوح بی‌ثبات مجبور به کار بیشتری می‌باشند به همین دلیل هنگام ایستاده بر سطوح ثابت اجازۀ ثبات آسان تری به فرد می‌دهند (26). به طور کلی به نظر میرسد تمرینات تعادلی به دلیل ماهیت زنجیره بسته بودن آن از طریق بهبود داده‌های ورودی و خروجی سیستم حسی- حرکتی از طریق تحریک گیرنده‌های مکانیکی عضلات و مفاصل، بهبود کنترل مرکز جرم، افزایش فعالیت گاما موتورنورون‌ها، بهبود فعالیت عضلات و هم‌انقباضی عضلات آگونیست و آنتاگونیست باعث بهبود کنترل پاسچر و تعادل فرد می‌شود (1,31). با توجّه به این نکته که تمرینات استفاده شده و روش اجرا در مطالعات بررسی شده همگن نبوده اند و سوگیری احتمالی در اجرای (کورسازی درمانگر و آزمودنی) مطالعات براساس نمره آن ها در مقیاس پدرو، بهتر است تفسیر نتایج باید با احتیاط صورت گیرد. به هر حال میتوان پیشنهاد کرد که استفاده از 4 تا 6 هفته تمرینات تعادلی به منظور بهبود تعادل استاتیک و دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا میتواند در درمان کلینیکی ایشان مؤثر واقع شود. همچنین پیشنهاد می‌شود به دلیل ایجاد عدم تطابق در پیام های آوران ناشی از تکرار یک وضعیت (32) در تمرینات تعادلی از تمریناتی استفاده شود که قابلیت پیشرفت داشته باشند یا این تمرینات همراه با واقعیت مجازی انجام بگیرد که قابلیت تعمیم‌پذیری به شرایط مختلف را داشته باشد. محدودیت‌های این مطالعه مروری عبارت است از، تمامی پایگاه‌های داده برای بررسی مطالعات موجود استفاده نشده است. همچنین در این پژوهش تنها از مطالعات با زبان انگلیسی استفاده شد و مطالعات با سایر زبان‌ها وارد نشد که میتواند باعث ایجاد Publication bias شود امّا با این وجود مطالعاتی وجود دارند که به این موضوع اشاره دارند مطالعات با زبان غیر‌انگلیسی معمولا دارای کیفیت پایین می‌باشند و این موضوع ممکن است باعث سوگیری در روند مرور مطالعات شود (33).
نتیجه گیری نهایی
بر اساس مطالعه مروری حاضر کیفیت مطالعات وارد شده در این پژوهش متوسط بوده است (29/1 ± 25/5PEDro=) و بر اساس آن میتوان نتیجه‌گرفت که تمرینات تعادلی میتواند باعث بهبود کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا چه در وضعیت استایتک و چه در وضعیت دینامیک شود امّا نتایج مطالعات وارد شده مشخص نکرده است که کدام تمرین در چه مدت زمانی و با چه میزان میتواند بهترین نتیجه را در بهبود این افراد داشته باشد به همین دلیل پیشنهاد می‌شود مطالعات آینده به بررسی این موضوع بپردازد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله از نوع مروری است و مستقیماً از هیچ انسانی یا حیوانی در آن استفاده نشده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ گونه کمک مالی از سازمان های دولتی، خصوصی و غیر انتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشته‌اند.
تعارض
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
عوامل متعددی وجود دارد که میتواند فرد را مستعد پیچ‌خوردگی مزمن مچ پا کند. یکی از اختلالاتی که در میان افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دیده می‌شود اختلال در کنترل پاسچر می‌باشد (1). مطالعات متعددی وجود دارد که کنترل پاسچر را در افراد دچار پیچ خوردگی مزمن مچ پا بررسی کرده اند (5–9). کنترل پاسچر اصطلاحی است که نشان میدهد سیستم اعصاب مرکزی چگونه پیام‌های آوران حسی را از مراکز مختلف برای ایجاد یک پاسخ مناسب حرکتی تنظیم میکند تا فرد بتواند وضعیت قائم را حفظ کند. کنترل پاسچر ما از دو بخش جهت‌گیری وضعیتی و ثبات وضعیتی تشکیل شده است (10). برای داشتن ثبات وضعیتی باید سه بخش را در نظر داشت. در ابتدا باید وضعیت بدن نسبت به سطح اتکا و جاذبه و وضعیت هر یک از سگمان‌ها نسبت به یکدیگر توسط اطلاعات آوران تعیین شود که این اطلاعات آوران برگرفته از منابع بینایی، شنوایی و حسی-پیکری می‌باشند. دوم اینکه این اطلاعات باید با یکدیگر یکپارچه شده و با توجه به این اطلاعات پاسخ حرکتی لازم داده شود. این پاسخ حرکتی بوسیله‌ی عضلات موجود در زنجیره‌ی حرکتی اجرا می‌شود که سازمان‌دهی زمانی و مکانی این پاسخ‌ها بسته به نیاز و شرایط محیط می‌باشد. در پایان نیز اجرای دستورات حرکتی بوسیله‌ی بافت‌های عصبی-عضلانی می‌باشد (5).
همانطور که بیان شد افرادی که دچار پیچ‌خوردگی مزمن مچ پا میشوند دچار نقص در سیستم کنترل پاسچر و همچنین دچار نقص در سیستم حس عمقی خود هستند. سیستم حس عمقی یک سیستم ضروری برای حفظ تعادل انسان در طی فعالیت‌های عملکردی از جمله ایستادن، راه رفتن و دویدن می‌باشد (12,11). تمرینات تعادلی و هماهنگی یکی از رایج‌ترین مداخلات در پیشگیری و درمان افراد دچار پیچ‌خوردگی مچ پا می‌باشد (13). فریمن در سال 1965 بیان کرد که تمرینات تعادلی و هماهنگی باعث کاهش نقص سیستم حس عمقی افراد دچار پیچ‌خوردگی مچ پا می‌شود (14,15). تمرینات تعادلی یک جز اصلی و رایج در درمان کلینیکی بیماران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا با نقص در سیستم کنترل پاسچر می‌باشد. تمرینات تعادلی را میتوان به عنوان تمریناتی در نظر گرفت که بر آگاهی از وضعیت بدن با حفظ مرکز ثقل در داخل سطح اتکا تاکید دارند (16). مطالعات کارآزمایی بالینی متعددی اثر تمرینات تعادلی را بر کنترل پاسچر بیماران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی کرده اند. برخی از این مطالعات تعادل استاتیک و برخی تعادل دینامیک را مورد بررسی قرار داده اند. لی و همکاران در سال 2008 تاثیر دوازده هفته تمرین‌درمانی را بوسیله سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر ثبات پاسچر استاتیک و حس بازسازی وضعیت مچ پا در افرادی که دچار بی‌ثباتی عملکردی مچ پا به صورت یک طرفه بودند، بررسی نمودند. نتایج این مطالعه نشان داد سطح جابجایی مرکز فشار در این افراد در حالت چشم باز و بسته به طور چشمگیری پس از انجام 12 هفته تمرین‌درمانی بوسیله سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا کاهش پیدا کرد (11). کروز-دیاز و همکاران در سال 2015 تاثیرات 6 هفته تمرینات تعادلی را بر تعادل دینامیک بیماران دچار پیچ‌خوردگی بررسی نمودند. در این مطالعه از آزمون تعادلی ستاره برای بررسی وضعیت تعادل دینامیک استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد تفاوت در فاصله‌ی دستیابی در آزمون تعادلی ستاره بین گروه آزمایش و کنترل وجود دارد (1). ورتمن و همکاران در سال 2013 یک مطالعه مروری را با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر ثبات وضعیتی افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی نمودند و نتیجه آن نشان داد که 4 تا 6 هفته تمرینات تعادلی منجر به بهبود تعادل استاتیک و دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌شود اما در این مطالعه علاوه بر تمرینات تعادلی، تمرینات حس عمقی و تمرینات هماهنگی در معیارهای ورود قرار داده شده بود و اثر این تمرینات بر افراد مختلف سنجیده شده بود (16). همچنین مولا-کازانووا و همکاران در سال 2021 یک مطالعه مروری را با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر عملکرد، بی‌ثباتی مچ و تعادل دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا بررسی نمودند. نتایج این مطالعه نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود کنترل پاسچر دینامیک افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌شود. در مطالعه مولا-کازانووا و همکاران در سال 2021 همانند مطالعه ورتمن و همکاران در سال 2013 اثر تمرینات تعادلی بر روی طیف مختلفی از افراد سنجیده شد (17). اما در این پژوهش بر خلاف پژوهش های گذشته اثر تمرینات تعادلی به تنهایی بر کنترل پاسچر در وضعیت استاتیک و دینامیک در جمعیت افراد ورزشکار بررسی شده است. بنابراین هدف از انجام این مطالعه بررسی مطالعات انجام شده برای ارائه یک نمای جامع از تاثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا می‌باشد.
روش شناسی
این مطالعه بر اساس رهنمون های Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) انجام گرفت (18). کلیه مراحل جستجو و بررسی مطالعات توسط دو پژوهشگر به صورت مستقل (م.پ و ک.م) انجام گرفت. هر جا تناقض در گزارش‌ها و یافته‌ها وجود داشت، پژوهشگر سوم (خ.ا) وارد می‌شد و با مباحثه جمع‌بندی نهایی حاصل می‌شد. از پایگاه‌های داده PubMed، Cochrane، Scopus و PEDro برای استخراج داده‌ها استفاده شد. علاوه بر آن، جستجوی دستی از طریق Google Scholar هم انجام شد تا مطالعاتی که در پایگاه‌های فوق به هر دلیل شناسایی نشده بودند هم یافت شوند. جست و جو در میان مطالعات با کلید واژه‌ها و مفاهیم کنترل پاسچر، نوسان پاسچر، ثبات پاسچر، تمرینات تعادلی، بی‌ثباتی/کشیدگی مزمن مچ پا و بی‌ثباتی/ کشیدگی عملکردی مچ پا تا ماه آپریل سال 2022 انجام شد. معیارهای ورود کلیه مطالعاتی را شامل می‌شد که به زبان انگلیسی بودند، متن کامل مطالعات موجود بود، افراد مورد بررسی ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا با معیارهای تشخیص بر اساس International Ankle Consortium بودند (19). این مطالعات می‌بایست کارآزمایی بالینی کنترل شده بوده و حداقل یکی از متغیّرهای کنترل پاسچر را مورد بررسی قرار داده بودند. معیارهای خروج شامل مطالعاتی بود که به زبانی غیر از زبان انگلیسی نوشته شده بودند، افراد مورد بررسی دچار پیچ‌خوردگی حاد مچ پا بودند، یا افراد مورد مطالعه ورزشکار نبودند. مطالعات همایش‌ها، سمینارها، مطالعات مروری و نامه به سردبیر وارد مطالعه نشدند. همچنین مطالعات بر اساس مقیاس PEDro از لحاظ کیفی ارزیابی شدند (جدول 2). مقیاس PEDro یک مقیاس 11 امتیازی می‌باشد که شامل واجد شرایط بودن ، تصادفی‌سازی ، پنهان‌سازی توالی ، مقایسه معیارهای پایه ، کورسازی بیمار ، کورسازی درمانگر ، کورسازی معاینه‌گر ، پیگیری کافی ، آنالیز به قصد درمان ، ارائه آمارهای بین گروهی ، داده‌های نقطه‌ای و پراکندگی می‌باشد. به هر آیتم در صورت کسب امتیاز عدد یک و در صورت عدم کسب امتیاز عدد صفر تعلق میگیرد و مجموع امتیازها در نهایت گزارش می‌شود. آیتم اوّل که مربوط به واجد شرایط بودن است، در نمره‌دهی لحاظ نمی‌شود (20). بر اساس مقیاس PEDro مطالعات با امتیاز صفر تا 3 مطالعات با کیفیت ضعیف، مطالعات با امتیاز 4 تا 5 مطالعات با کیفیت متوسط، مطالعات با امتیاز 6 تا 8 مطالعات با کیفیت خوب و مطالعات با امتیاز 9 تا 10 مطالعات با کیفیت عالی می‌باشند (21).
نتایج
در جست و جوی اولیه بر اساس کلید‌واژه‌های ذکر شده 1915 مطالعه شناسایی شد. پس از حذف موارد تکراری 1690 مطالعه بر اساس معیارهای ورود و خروج، عناوین و خلاصۀ آن‌ها بررسی شد. در نهایت 9 مطالعه انتخاب شد و پس از بررسی کامل متن مطالعات، 8 مطالعه وارد شدند (شکل 1). اطلاعات استخراج شده از مطالعات وارد شده بر اساس توصیه‌های ارایه شده در Cochrane Handbook for Systematic Reviews of (22) در جدول 1 به صورت خلاصه ارائه شده است. همچنین ارزیابی کیفیّت مطالعات توسط مقیاس PEDro انجام شد. کیفیّت مطالعات وارد شده، توسط دو پژوهشگر (م.پ و ک.م) به صورت مستقل ارزیابی شد. در صورت وجود تناقض در نمره‌دهی، پژوهشگر سوم (خ.ا) وارد می‌شد و با مباحثه نمره نهایی درج می‌شد. بر اساس ارزیابی کیفیت مطالعات بر اساس مقیاس PEDro یک مطالعه دارای کیفیّت ضعیف (23)، چهار مطالعه دارای کیفیت متوسط (24–27) و سه مطالعه دارای کیفیّت خوب بودند (1,28,29). میانگین نمرات مطالعات وارد شده در این پژوهش 29/1 ± 25/5 بود. نتایج ارزیابی کیفیت مطالعات وارد شده در جدول 2 ارائه شده است.
مطالعات وارد شده در این پژوهش مطالعات کارآزمایی بالینی کنترل شده تا سال 2022 بودند. افراد شرکت‌کننده در این مطالعات، ورزشکاران دارای بی‌ثباتی مزمن مچ پا بودند. افراد شرکت‌کننده در اکثر این مطالعات دارای سابقه‌ی حداقل یک پیچ خوردگی خارجی در مچ پا، احساس خالی کردن در مچ و حد نصاب نمره لازم در پرسشنامه‌ی ابزار بی‌ثباتی مچ کامبرلند (کیت) یا ابزار ارزیابی عملکرد مچ بودند. دامنۀ سنی افراد شرکت‌کننده در این مطالعات 16 تا 32 سال بود (میانگین سن 88/3± 17/21). تعداد افراد شرکت‌کننده در این مطالعات در مجموع 325 نفر بود که 44 درصد آن را مردان و 56 درصد آن را زنان تشکیل داده بودند. بر اساس اطلاعات بدست آمده از مطالعات تعداد افراد شرکت‌کننده در گروه مداخله 200 نفر بود که 43 درصد آن را مردان و 57 درصد آن را زنان با میانگین سنی 94/4± 05/22سال تشکیل داده بودند. تعداد افراد شرکت‌کننده در گروه کنترل 125 نفر بود که 46 درصد آن را مردان و 54 درصد آن را زنان با میانگین سنی 21/4± 19/22 سال تشکیل داده بودند (جدول 1). تمام مطالعات وارد شده در این پژوهش از تمرینات تعادلی به عنوان مداخله اصلی استفاده کرده بودند. یک مطالعه از تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (23). یک مطالعه از تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش به مدت 6 هفته، 2 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (24).
یک مطالعه از تمرینات تعادلی متفاوت شامل Exercise mat، Dynair، Bosu، Mini trampoline، foam roller، Resistance band و Ankle disk به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (1). دو مطالعه از سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا به مدت 4 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (26,28). یک مطالعه از تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (29). یک مطالعه از تمرینات تعادلی بوسیله یک توپ تعادلی در مقابل تمرینات بوسیله ارتعاش کلی بدن به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (25). یک مطالعه از تمرینات تعادلی مینی وابل بورد با و بدون کینزیوتیپ به مدت 6 هفته، 3 جلسه درمانی در هفته استفاده کرده بود (27). مطالعات وارد شده در این پژوهش حداقل یکی از متغیّرهای وابسته به اندازه‌گیری کنترل پاسچر را یا به صورت استاتیک یا به صورت دینامیک بررسی کرده بودند. در مطالعات وارد شده، کنترل پاسچر استاتیک توسط نوسان پاسچر و توزیع مرکز جرم بدن بوسیله صفحه نیرو، آزمون‌های عملکردی مدت زمان حفظ تعادل ، آزمون بلند کردن پا ، سیستم تعادلی بایودکس و کنترل پاسچر دینامیک توسط آزمون تعادلی ستاره بررسی شده بود. بر اساس مطالعات وارد شده شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر استاتیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته بودند. یک مطالعه با کیفیت ضعیف با بررسی تأثیر6 هفته تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک بر نوسان پاسچر نشان داد تمرینات تعادلی مینی ترامپولین و دورا دیسک هر یک به تنهایی باعث کاهش نوسان پاسچر می‌شود (23)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش بر توزیع مرکز جرم بدن نشان داد تمرینات تعادلی وابل بورد با ارتعاش باعث کاهش توزیع مرکز جرم بدن می‌شود (24)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی 6 هفته تمرینات تعادلی با و بدون کینزیوتیپ بر سیستم تعادلی بایودکس نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود شاخص کلی تعادل بدن می‌شود امّا تمرینات تعادلی به همراه کینزیوتیپ اثر بهتری دارد (27)، دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب با بررسی 4 هفته تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر آزمون های عملکردی مدت زمان حفظ تعادل و آزمون بلند کردن پا نشان داد تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا باعث افزایش مدت زمان حفظ تعادل و کاهش تعداد خطا در آزمون بلند کردن پا می‌شود (26,28)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش بر سیستم تعادلی بایودکس نشان داد تمرینات تعادلی Bosu به همراه ارتعاش باعث بهبود شاخص تعادلی کلی بدن و شاخص تعادل قدامی- خلفی می‌شود (29). شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته است. یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی وابل بورد با و بدون ارتعاش بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، خلفی- داخلی و خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی وابل بورد به همراه ارتعاش باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات قدامی و خلفی- خارجی می‌شود (24)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی متفاوت شامل Exercise mat، Dynair، Bosu، Mini trampoline، foam roller، Resistance band و Ankle disk بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، خلفی داخلی، خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی متفاوت باعث بهبود فاصله دستیابی در هر 3 جهت می‌شود (1)، دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب با بررسی تأثیر 4 هفته تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی- داخلی، داخلی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی نشان داد تمرینات تعادلی سیستم پلتفرم بیومکانیکی مچ پا باعث بهبود فاصله دستیابی قدامی- داخلی، داخلی، خلفی- داخلی و خلفی- خارجی می‌شود (26,28)، یک مطالعه با کیفیت خوب با بررسی تأثیر 6 هفته تمرینات تعادلی Bosu با و بدون ارتعاش بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی-داخلی، داخلی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی نشان داد تمرینات تعادلی Bous با ارتعاش باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی و تمرینات تعادلی Bosu به تنهایی باعث بهبود فاصله دستیابی در جهات داخلی، خلفی-داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی می‌شود (29)، یک مطالعه با کیفیت متوسط با بررسی تاثیر 6 هفته تمرینات تعادلی به وسیله یک توپ تعادلی در مقابل تمرینات به وسیله ارتعاش کلی بدن بر آزمون تعادلی ستاره در جهات قدامی، قدامی- داخلی، قدامی- خارجی، داخلی، خارجی، خلفی، خلفی- داخلی، خلفی- خارجی و نمره ترکیبی نشان داد تمرینات تعادلی باعث بهبود فاصله دستیابی در تمام جهات و نمره ترکیبی می‌شود (25).
بحث
این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد تمرینات تعادلی میتواند باعث بهبود کنترل پاسچر استاتیک و دینامیک در ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا شود. در این پژوهش شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر استاتیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته بودند که این مطالعات بر اساس مقیاس PEDro کیفیت ضعیف تا خوبی داشتند (1±29/5 = میانگین نمره مقیاس PEDro). در این پژوهش در دو مطالعه با کیفیت متوسط تا خوب دیده شد زمانی که تمرینات تعادلی همراه با ارتعاش استفاده می‌شود بهبود کنترل پاسچر استاتیک اتفاق می افتد (24,29). نویسندگان این مطالعات معتقد بودند ارتعاش منجر به افزایش حساسیت گیرنده‌های عضلات و افزایش تحریک‌پذیری موتور نورون های آلفا و گاما می‌شود که خود منجر به کاهش زمان واکنش عضلات ثبات دهنده مچ پا و کاهش آستانه به کارگیری واحد‌های حرکتی می‌شود (29) امّا بر اساس نتایج موجود در این مطالعات به نظر نمی‌رسد اضافه کردن ارتعاش به تمرینات تعادلی مزایای بیشتری نسبت به زمانی که تمرینات تعادلی به تنهایی انجام میگیرد داشته باشد (24,29). علاوه بر آن با توجّه به این موضوع که تمرینات انجام شده در این مطالعات بر سطوح بی‌ثبات انجام گرفته است این موضوع باعث می‌شود عضلات اندام تحتانی تحت استرس قرار گرفته و مستلزم آن باشند که افراد تعادل خود را هنگام ایستادن بر سطوح بی‌ثبات حفظ کند. این استرس های وارد شده به احتمال زیاد بیمار را قادر می سازد که نوسان پاسچر خود را با تغییر الگوی اصلاح یا افزایش توانایی بیمار برای جبران با روشی دقیق تر سریع تر سازد. این تغییرات حائز اهمیّت می‌باشد زیرا به بیمار اجازه میدهد تا تعادل خود را برای مدت زمان بیشتری حفظ کند و هر گونه نوسان پاسچر را به شیوۀ مؤثّرتری اصلاح کند (26). در این پژوهش شش مطالعه به بررسی تأثیر تمرینات تعادلی بر کنترل پاسچر دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا پرداخته است که این مطالعات بر اساس مقیاس PEDro کیفیت متوسط تا خوبی داشتند (1/1±66/5 = میانگین نمره مقیاس PEDro). در این مطالعات اثر تمرینات تعادلی بر روی آزمون تعادلی ستاره سنجیده شد. آزمون تعادلی ستاره یک آزمون ساده، پایا، کم هزینه می‌باشد. این آزمون توانایی نشان دادن نقص در فاصله دستیابی را هم به صورت بین گروهی هم به صورت درون گروهی در افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دارد (30). بر اساس مطالعات وارد شده در این پژوهش دیده شد تمرینات تعادلی دارای اندازه اثر کوچک تا بزرگ بر روی آزمون تعادلی ستاره می‌باشد. نتایج این مطالعات نشان داد افراد با بی‌ثباتی مزمن مچ پا دچار بهبود در فاصله دستیابی در آزمون تعادلی ستاره میشوند. این تغییرات به بیماران اجازه ی عملکرد بهتر در هنگام فعالیت های ایستاده بر روی یک پا در عملکرد هایی با جز رساندن در صفحات مختلف، به خصوص در هنگام انجام فعالیت های ورزشی میدهد (28).
تمرینات استفاده شده در این مطالعات به طور کامل بر یک سطح بی‌ثبات انجام میگرفت. فرض می‌شود تمرین بر سطوح بی‌ثبات احتمالا باعث بهبود قدرت عضلات تیبیالیس قدامی و پرونئوس لانگوس می‌شود که این عامل باعث بهبود عملکرد گیرنده‌های مکانیکی اندام تحتانی می‌شود. همچنین انجام تمرین بر سطوح بی‌ثبات خود اثر مثبتی بر تعادل در سطوح ثابت دارد زیرا زنجیرۀ عضلات هنگام ایستادن بر سطوح بی‌ثبات مجبور به کار بیشتری می‌باشند به همین دلیل هنگام ایستاده بر سطوح ثابت اجازۀ ثبات آسان تری به فرد می‌دهند (26). به طور کلی به نظر میرسد تمرینات تعادلی به دلیل ماهیت زنجیره بسته بودن آن از طریق بهبود داده‌های ورودی و خروجی سیستم حسی- حرکتی از طریق تحریک گیرنده‌های مکانیکی عضلات و مفاصل، بهبود کنترل مرکز جرم، افزایش فعالیت گاما موتورنورون‌ها، بهبود فعالیت عضلات و هم‌انقباضی عضلات آگونیست و آنتاگونیست باعث بهبود کنترل پاسچر و تعادل فرد می‌شود (1,31). با توجّه به این نکته که تمرینات استفاده شده و روش اجرا در مطالعات بررسی شده همگن نبوده اند و سوگیری احتمالی در اجرای (کورسازی درمانگر و آزمودنی) مطالعات براساس نمره آن ها در مقیاس پدرو، بهتر است تفسیر نتایج باید با احتیاط صورت گیرد. به هر حال میتوان پیشنهاد کرد که استفاده از 4 تا 6 هفته تمرینات تعادلی به منظور بهبود تعادل استاتیک و دینامیک ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا میتواند در درمان کلینیکی ایشان مؤثر واقع شود. همچنین پیشنهاد می‌شود به دلیل ایجاد عدم تطابق در پیام های آوران ناشی از تکرار یک وضعیت (32) در تمرینات تعادلی از تمریناتی استفاده شود که قابلیت پیشرفت داشته باشند یا این تمرینات همراه با واقعیت مجازی انجام بگیرد که قابلیت تعمیم‌پذیری به شرایط مختلف را داشته باشد. محدودیت‌های این مطالعه مروری عبارت است از، تمامی پایگاه‌های داده برای بررسی مطالعات موجود استفاده نشده است. همچنین در این پژوهش تنها از مطالعات با زبان انگلیسی استفاده شد و مطالعات با سایر زبان‌ها وارد نشد که میتواند باعث ایجاد Publication bias شود امّا با این وجود مطالعاتی وجود دارند که به این موضوع اشاره دارند مطالعات با زبان غیر‌انگلیسی معمولا دارای کیفیت پایین می‌باشند و این موضوع ممکن است باعث سوگیری در روند مرور مطالعات شود (33).
نتیجه گیری نهایی
بر اساس مطالعه مروری حاضر کیفیت مطالعات وارد شده در این پژوهش متوسط بوده است (29/1 ± 25/5PEDro=) و بر اساس آن میتوان نتیجه‌گرفت که تمرینات تعادلی میتواند باعث بهبود کنترل پاسچر ورزشکاران با بی‌ثباتی مزمن مچ پا چه در وضعیت استایتک و چه در وضعیت دینامیک شود امّا نتایج مطالعات وارد شده مشخص نکرده است که کدام تمرین در چه مدت زمانی و با چه میزان میتواند بهترین نتیجه را در بهبود این افراد داشته باشد به همین دلیل پیشنهاد می‌شود مطالعات آینده به بررسی این موضوع بپردازد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله از نوع مروری است و مستقیماً از هیچ انسانی یا حیوانی در آن استفاده نشده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ گونه کمک مالی از سازمان های دولتی، خصوصی و غیر انتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشته‌اند.
تعارض
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
فهرست منابع
1. Cruz-Diaz D, Lomas-Vega R, Osuna-Pérez MC, Contreras FH, Martínez-Amat A. Effects of 6 weeks of balance training on chronic ankle instability in athletes: a randomized controlled trial. International journal of sports medicine. 2015;36(09):754-60. [DOI:10.1055/s-0034-1398645] [PMID]
2. McKeon PO, Ingersoll CD, Kerrigan DC, Saliba ET, Bennett BC, Hertel JA. Balance training improves function and postural control in those with chronic ankle instability. Medicine & science in sports & exercise. 2008;40(10):1810-9. [DOI:10.1249/MSS.0b013e31817e0f92] [PMID]
3. Hertel J. Functional anatomy, pathomechanics, and pathophysiology of lateral ankle instability. Journal of athletic training. 2002;37(4):364.
4. Mettler A, Chinn L, Saliba SA, McKeon PO, Hertel J. Balance training and center-of-pressure location in participants with chronic ankle instability. Journal of athletic training. 2015;50(4):343-9. [DOI:10.4085/1062-6050-49.3.94] [PMID] [PMCID]
5. Riemann BL. Is there a link between chronic ankle instability and postural instability? Journal of athletic training. 2002;37(4):386.
6. Fereydounnia S, Shadmehr A, Moghadam BA, Moghadam ST, Mir SM, Salemi S, Pourkazemi F. Comparison of distal versus proximal-distal kinesio taping effects on gait initiation profile in athletes with functional ankle instability. Muscles, Ligaments & Tendons Journal (MLTJ). 2019;9(2). [DOI:10.32098/mltj.02.2019.14]
7. Wikstrom EA, Fournier KA, McKeon PO. Postural control differs between those with and without chronic ankle instability. Gait & posture. 2010;32(1):82-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2010.03.015] [PMID]
8. Terada M, Beard M, Carey S, Pfile K, Pietrosimone B, Rullestad E, Whitaker H, Gribble P. Nonlinear dynamic measures for evaluating postural control in individuals with and without chronic ankle instability. Motor Control. 2019;23(2):243-61. [DOI:10.1123/mc.2017-0001] [PMID]
9. Fereydounnia S, Shadmehr A, Moghadam ST, Olyaei G, Jalaie S, Tahmasebi A. Muscle timing in injured and non-injured leg of athletes with chronic ankle instability in response to a visual stimulus during forward jumping. Journal of bodywork and movement therapies. 2016;20(1):3-9. [DOI:10.1016/j.jbmt.2015.01.006] [PMID]
10. Kędziorek J, Błażkiewicz M. Nonlinear measures to evaluate upright postural stability: A systematic review. Entropy. 2020;22(12):1357. [DOI:10.3390/e22121357] [PMID] [PMCID]
11. Lee AJ, Lin WH. Twelve-week biomechanical ankle platform system training on postural stability and ankle proprioception in subjects with unilateral functional ankle instability. Clinical biomechanics. 2008;23(8):1065-72. [DOI:10.1016/j.clinbiomech.2008.04.013] [PMID]
12. Wikstrom EA, Naik S, Lodha N, Cauraugh JH. Balance capabilities after lateral ankle trauma and intervention: a meta-analysis. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2009;41(6):1287-95. [DOI:10.1249/MSS.0b013e318196cbc6] [PMID]
13. McKeon PO, Hertel J. Systematic review of postural control and lateral ankle instability, part II: is balance training clinically effective? Journal of athletic training. 2008;43(3):305-15. [DOI:10.4085/1062-6050-43.3.305] [PMID] [PMCID]
14. Freeman MA. Instability of the foot affer injuries to the lateral ligament of the ankle. The Journal of bone and joint surgery. British volume. 1965;47(4):669-77. [DOI:10.1302/0301-620X.47B4.669]
15. Freeman MA, Dean MR, Hanham IW. The etiology and prevention of functional instability of the foot. The Journal of bone and joint surgery. British volume. 1965;47(4):678-85. [DOI:10.1302/0301-620X.47B4.678]
16. Wortmann MA, Docherty CL. Effect of balance training on postural stability in subjects with chronic ankle instability. Journal of sport rehabilitation. 2013;22(2):143-9. [DOI:10.1123/jsr.22.2.143] [PMID]
17. Mollà-Casanova S, Inglés M, Serra-Añó P. Effects of balance training on functionality, ankle instability, and dynamic balance outcomes in people with chronic ankle instability: systematic review and meta-analysis. Clinical Rehabilitation. 2021;35(12):1694-709. [DOI:10.1177/02692155211022009] [PMID]
18. Subirana M, Solá I, Garcia JM, Gich I, Urrútia G. A nursing qualitative systematic review required MEDLINE and CINAHL for study identification. Journal of clinical epidemiology. 2005;58(1):20-5. [DOI:10.1016/j.jclinepi.2004.06.001] [PMID]
19. Gribble PA, Delahunt E, Bleakley C, Caulfield B, Docherty C, Fourchet F, Fong D, Hertel J, Hiller C, Kaminski T, McKeon P. Selection criteria for patients with chronic ankle instability in controlled research: a position statement of the International Ankle Consortium. journal of orthopaedic & sports physical therapy. 2013;43(8):585-91. [DOI:10.2519/jospt.2013.0303] [PMID]
20. De Morton NA. The PEDro scale is a valid measure of the methodological quality of clinical trials: a demographic study. Australian Journal of Physiotherapy. 2009;55(2):129-33. [DOI:10.1016/S0004-9514(09)70043-1] [PMID]
21. Cashin AG, McAuley JH. Clinimetrics: Physiotherapy Evidence Database (PEDro) Scale. Journal of physiotherapy. 2019;66(1):59-59. [DOI:10.1016/j.jphys.2019.08.005] [PMID]
22. Higgins JP, Thomas J, Chandler J, Cumpston M, Li T, Page MJ, Welch VA, editors. Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. John Wiley & Sons; 2019. [DOI:10.1002/9781119536604]
23. Kidgell DJ, Horvath DM, Jackson BM, Seymour PJ. Effect of six weeks of dura disc and mini-trampoline balance training on postural sway in athletes with functional ankle instability. Journal of strength and conditioning research. 2007;21(2):466.
https://doi.org/10.1519/00124278-200705000-00031 [DOI:10.1519/R-18945.1] [PMID]
24. Cloak R, Nevill A, Day S, Wyon M. Six-week combined vibration and wobble board training on balance and stability in footballers with functional ankle instability. Clinical journal of sport medicine. 2013;23(5):384-91. [DOI:10.1097/JSM.0b013e318291d22d] [PMID]
25. Chang WD, Chen S, Tsou YA. Effects of whole-body vibration and balance training on female athletes with chronic ankle instability. Journal of Clinical Medicine. 2021;10(11):2380. [DOI:10.3390/jcm10112380] [PMID] [PMCID]
26. Cain MS, Garceau SW, Linens SW. Effects of a 4-week biomechanical ankle platform system protocol on balance in high school athletes with chronic ankle instability. Journal of sport rehabilitation. 2017;26(1):1-7. [DOI:10.1123/jsr.2015-0045] [PMID]
27. Khalili SM, Barati AH, Oliveira R, Nobari H. Effect of Combined Balance Exercises and Kinesio Taping on Balance, Postural Stability, and Severity of Ankle Instability in Female Athletes with Functional Ankle Instability. Life. 2022;12(2):178. [DOI:10.3390/life12020178] [PMID] [PMCID]
28. Cain MS, Ban RJ, Chen YP, Geil MD, Goerger BM, Linens SW. Four-week ankle-rehabilitation programs in adolescent athletes with chronic ankle instability. Journal of athletic training. 2020;55(8):801-10. [DOI:10.4085/1062-6050-41-19] [PMID] [PMCID]
29. Sierra-Guzmán R, Jiménez-Diaz F, Ramírez C, Esteban P, Abián-Vicén J. Whole-body-vibration training and balance in recreational athletes with chronic ankle instability. Journal of athletic training. 2018;53(4):355-63. [DOI:10.4085/1062-6050-547-16] [PMID] [PMCID]
30. Olmsted LC, Carcia CR, Hertel J, Shultz SJ. Efficacy of the star excursion balance tests in detecting reach deficits in subjects with chronic ankle instability. Journal of athletic training. 2002;37(4):501.
31. Lee HM, Oh S, Kwon JW. Effect of plyometric versus ankle stability exercises on lower limb biomechanics in taekwondo demonstration athletes with functional ankle instability. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020;17(10):3665. [DOI:10.3390/ijerph17103665] [PMID] [PMCID]
32. Winter DA. Human balance and posture control during standing and walking. Gait & posture. 1995;3(4):193-214. [DOI:10.1016/0966-6362(96)82849-9]
33. Egger M, Juni P, Bartlett C, Holenstein F, Sterne J. How important are comprehensive literature searches and the assessment of trial quality in systematic reviews? Empirical study. Health technol assess. 2003;7(1):1-76. [DOI:10.3310/hta7010] [PMID]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه بیومکانیک ورزشی
همدان،شهرک مدنی، بلوار امام خمینی(ره)، بلوار پروفسور موسیوند، مجتمع دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، معاونت پژوهش و فناوری، دفتر مجلات علمی
صندوق پستی: 734
تلفن دفتر نشریه: 08134494042
وب‌سایت: http://biomechanics.iauh.ac.ir
ایمیل: sportbiomechanics@iauh.ac.ir
