مقدمه
فوتسال، به‌عنوان یکی از رشته‌های ورزشی پرتحرک و پرفشار، نیازمند ترکیبی از مهارت‌های جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی است (1). ماهیت پویای این ورزش، شامل تغییرات ناگهانی در جهت و سرعت، توقف‌های مکرر و برخوردهای فیزیکی، بازیکنان را در معرض خطرات جدی آسیب‌های اندام تحتانی، به‌ویژه در نواحی زانو و مچ پا، قرار می‌دهد (2). مطالعات متعددی نشان داده‌اند که این نوع آسیب‌ها می‌توانند تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدتی بر عملکرد ورزشی و کیفیت زندگی ورزشکاران داشته باشند (1). در این میان، بازیکنان نونهال به دلیل قرار داشتن در مراحل حساس رشد و توسعه فیزیکی، بیشتر در معرض این آسیب‌ها هستند (3). سیستم اسکلتی-عضلانی آن‌ها هنوز به بلوغ کامل نرسیده و در برابر فشارهای خارجی آسیب‌پذیرتر است (3). علاوه بر این، تغییرات سریع در قد و ترکیب بدنی، همراه با نوسانات هورمونی، می‌تواند تعادل و هماهنگی حرکتی را تحت تأثیر قرار داده و خطر بروز آسیب‌ها را افزایش دهد (3, 4). برای کاهش این خطرات و بهبود عملکرد ورزشی، تقویت فاکتورهای کلیدی مانند چابکی، تعادل ایستا و پویا و توان انفجاری ضروری است (5, 6). تحقیقات نشان داده‌اند که ضعف در این فاکتورها می‌تواند منجر به افزایش خطر آسیب‌های اسکلتی-عضلانی شود. در همین ارتباط ماتِ و همکاران (2019) نشان دادند که بین نقصان در تعادل، توان و سرعت و آسیب‌های اسکلتی-عضلانی ارتباط وجود دارد (7).
در این راستا، تمرینات اسپرت‌متریک به‌عنوان یکی از رویکردهای نوین تمرینی، با هدف تقویت قدرت عضلانی، تعادل پویا و کنترل عصبی-عضلانی توسعه یافته‌اند. این تمرینات با تأکید بر حرکات چندبعدی، تغییرات ناگهانی در جهت و سرعت و افزایش سرعت واکنش، به بهبود دقت و کارایی حرکات ورزشی کمک می‌کنند (8). مطالعات اثربخشی این تمرینات را در کاهش خطر آسیب‌های اندام تحتانی تأیید کرده‌اند. به‌عنوان مثال، پژوهشی توسط ساکی و همکاران (2020) نشان داد که شش هفته تمرینات اسپرت‌متریک ویژه فوتبال منجر به بهبود معنادار در ثبات مرکزی و کاهش نمرات آزمون تاک جامپ در فوتبالیست‌های جوان شد (9). این نتایج نشان‌دهنده تأثیر مثبت این تمرینات بر تقویت عضلات مرکزی و بهبود کنترل حرکتی است که می‌تواند به کاهش خطر آسیب‌های زانو کمک کند (10, 11). علاوه بر نقش پیشگیرانه، تمرینات اسپرت‌متریک تأثیرات مثبتی بر عملکرد ورزشی نیز دارند. این تمرینات می‌توانند توان انفجاری، چابکی و استقامت را بهبود بخشد (12)؛ بنابراین چنین فرض می شود که بازیکنان را برای انجام حرکات تخصصی فوتسال نظیر دریبلینگ، شوت‌زنی و پاس‌های سریع آماده‌تر کند. مطالعه‌ای توسط ساکی و همکاران (2020) نشان داد که بازیکنانی که تحت یک برنامه تمرینی اسپرت‌متریک قرار گرفتند، بهبود چشم گیری در سرعت، چابکی و توان انفجاری نشان دادند (9). با وجود مزایای شناخته‌شده تمرینات اسپرت‌متریک، تحقیقات پیشین عمدتاً بر ورزشکاران بزرگ‌سال یا بازیکنان حرفه‌ای متمرکز بوده و اطلاعات کمی در مورد تأثیر این تمرینات بر بازیکنان نونهال فوتسالیست وجود دارد. همچنین، بسیاری از مطالعات به‌جای بررسی جامع فاکتورهای عملکردی و مهارتی، تنها بر جنبه‌های عملکردی مانند تعادل یا توان انفجاری تمرکز کرده‌اند. این موضوع ضرورت انجام پژوهش‌هایی جامع را که بتوانند به‌طور هم‌زمان تأثیر تمرینات اسپرت‌متریک بر فاکتورهای عملکردی مرتبط با آسیب‌های اندام تحتانی و بهبود مهارت‌های تخصصی فوتسال را بررسی کنند، برجسته می‌سازد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر یک دوره تمرینات اسپرت‌متریک بر فاکتورهای عملکردی مرتبط با آسیب‌های اندام تحتانی و مهارت‌های تخصصی بازیکنان نونهال فوتسالیست طراحی شده است. نتایج این تحقیق می‌تواند به طراحی برنامه‌های تمرینی بهینه برای کاهش خطر آسیب و ارتقای عملکرد ورزشی در بازیکنان نونهال فوتسالیست کمک کند. همچنین، این پژوهش می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای تحقیقات آینده در حوزه استفاده از تمرینات اسپرت‌متریک در سایر گروه‌های سنی و ورزشی مورد استفاده قرار گیرد.
روش شناسی
این پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بازیکنان فوتسال پسر رده سنی نونهالان شهرستان بوکان بود. جهت تعیین حجم نمونه از نرم‌افزارG*Power  استفاده شد. با در نظر گرفتن توان آزمون 8/0 اندازه اثر 3/0 و سطح معناداری 05/0، تعداد 24 نفر به‌عنوان حداقل حجم نمونه برای هر گروه در نظر گرفته شد که با توجه به احتمال ریزش آزمودنی‌ها در فرآیند تحقیق، تعداد ۳۰ نفر در نظر گرفته شد (هر گروه 15 نفر). انتخاب آزمودنی ها به‌صورت هدفمند و بر اساس معیارهای ورود و خروج از تحقیق صورت گرفت. پس از مشخص شدن افراد واجد شرایط شرکت در تحقیق، آزمودنی ها به‌صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره کنترل و تجربی تقسیم شدند.  
معیارهای ورود به تحقیق شامل فوتسالیست‌ پسر ۹ تا ۱۲ سال، تجربه شرکت منظم در دو جلسه تمرینات فوتسال در هفته برای حداقل 2 سال پیاپی، عدم ابتلا به آسیب جدی در طول یک سال گذشته که منجر به ترک فعالیت بدنی شده باشد، عدم ابتلا به ناهنجاری های اندام تحتانی و ستون فقرات از جمله کف پای صاف و یا گود، زانوی ضربدری و پرانتزی، لگن نابرابر، کج پشتی و گودی کمر که به تأیید متخصص حرکات اصلاحی رسیده است، نداشتن سابقه عمل جراحی و یا ابتلا به بیماری های زمینه ای خاص بود (9, 11). معیارهای خروج از تحقیق نیز شامل غیبت بیش از دو جلسه متوالی و یا سه جلسه غیرمتوالی در برنامه تمرینات اسپرت متریک، شرکت در سایر پروتکل‌های تمرینی و یا عدم تمایل به ادامه همکاری بود.
روند انجام تحقیق
روند انجام تحقیق بدین‌صورت بود که پس از هماهنگی با تیم های فوتسال نونهالان شهرستان بوکان، اهداف تحقیق و روند انجام تحقیق به‌صورت کامل برای مربیان و سرپرستان تیم ها شرح داده شد. تمامی فواید و خطرات احتمالی شرکت در تحقیق برای آزمودنی ها و والدینشان توضیح داده شد. این پژوهش از توصیه های معاهده هلسینکی در رعایت اصول اخلاق در پژوهش پیروی می کند و تمامی ملاحظات اخلاقی در پژوهش رعایت شده است. در ادامه از بین تیم هایی که حاضر به همکاری بودند، بازیکنان واجد شرایط شرکت در تحقیق شناسایی و مورد ارزیابی اولیه قرار گرفتند. پس از شناسایی افراد واجد شرایط، رضایت‌نامه شرکت در پژوهش توسط اولیاء آن‌ها تکمیل شد. پس از حضور محقق در محل سالن، ابتدا فرم رضایت نامه مشارکت در تحقیق که توسط والدین آزمودنی ها به امضاء رسیده بود دریافت شد و سپس فرم اطلاعات فردی در اختیار آزمودنی قرار گرفت. پس از تکمیل فرم-های مربوطه، از آزمودنی خواسته  شد تا با پوشیدن لباس ورزشی مناسب، جهت انجام اندازه گیری های مربوطه آماده شود. در مرحله پیش آزمون در ابتدا شاخص های آنتروپومتریک آزمودنی ها اندازه گیری شد. سپس هر یک از آزمون های عملکردی (تعادل ایستا و پویا، توان انفجاری و چابکی) و مهارتی (سرعت دریبلینگ و دقت شوت زنی)، به دنبال آموزش نحوه صحیح اجرای آزمون ها و همچنین انجام 10 دقیقه گرم کردن ویژه رشته فوتسال که شامل انجام نرمش ها و حرکات تخصصی رشته فوتسال بود مورد اندازه گیری قرار گرفت (13). لازم به ذکر است که هر آزمودنی تمامی آزمون ها را 3 مرتبه اجرا و میانگین 3 اجرای صحیح وی به‌عنوان رکورد نهایی در نظر گرفته می‌شد.
نحوه اجرای آزمون ها
آزمون چابکی ایلینویز
آزمون ایلینویز از جمله آزمون های معتبر برای ارزیابی چابکی بازیکنان فوتبال و فوتسال می باشد که در تحقیقات پیشین پایایی آن تا 98/0 نیز گزارش شده است (14). جهت انجام این آزمون، آزمودنی در کنار اولین مخروط در سمت چپ به حالت استارت می-ایستاد و با فرمان "حرکت" آزمون را شروع می کرد. سپس به‌سرعت به سمت مخروط روبرو که در فاصله 10 متری قرار داشت می دوید، آن را دور می‌زد، مسیر برگشت را به سمت اولین مخروط در مرکز ایستگاه ادامه می داد و سپس مسیر میانی را که شامل چهار مخروط که با فاصله 05/3 متری از یکدیگر قرار داشتند با حرکت مارپیچ رفت و برگشت طی می کرد. سپس مسافت 10 متری کناری را می دوید و بار دیگر پس از دور زدن مخروط، به‌صورت مستقیم به سمت مخروط پایانی می دوید و از آن عبور می-کرد. زمان طی کردن مسافت به‌عنوان رکورد آزمودنی ثبت می‌شد (15).
آزمون تعادل ایستا
جهت ارزیابی تعادل ایستا از آزمون استورک استفاده شد (16). بدین ترتیب که ورزشکار بر روی پای غیربرتر خود ایستاده و کف پای برتر خود را به نحوی در کنار داخلی زانوی پای غیربرتر خود قرار می داد که انگشتان به سمت پایین قرار بگیرند. دستان در کنار کمر و بر روی تاج خاصره قرار می گرفت و با فرمان آزمونگر، از فرد خواسته شد تا چشمان خود را بسته و پاشنه پای غیربرتر را از زمین بلند کند و بر روی سینه پا بایستد. هم‌زمان با بلند شدن پاشنه فرد، مدت زمان مربوط به انجام تست ثبت شد. در صورتی  که تعادل وی به هر دلیلی به هم می خورد و یا مرتکب خطا می‌شد، زمان قطع و رکورد وی ثبت شد؛ لازم به ذکر است که در آزمون استورک، زمان بالاتر بیانگر تعادل ایستای بهتر آزمودنی است. روسیتر پایایی خوبی (66/0) برای این آزمون گزارش کرده است (17).
آزمون تعادل پویا
جهت ارزیابی تعادل پویای افراد، از آزمون تعادل Y استفاده شد (16, 18). بدین‌صورت که آزمودنی با پای آزمون (پای غیربرتر) در مرکز محل تست می‌ایستاد (سه متر نواری چسبانده شده بر روی زمین به‌گونه‌ای که علامت صفر مترها در مرکز واقع شده باشد و جهت یکی از آن‌ها به سمت قدامی باشد و دو متر دیگر با مترِ جهتِ قدامی زاویه 135 درجه داشته باشند) و تعادل خود را درحالی که با پای دیگر تلاش می‌کند تا بیشترین حد ممکن در سه جهت آزمون (قدامی، خلفی_داخلی و خلفی_خارجی) رسش داشته باشد، حفظ می‌کرد.  در زمان رسیدن به حداکثر رسش آزمودنی می‌بایست به‌طور بسیار آهسته با پای رسش، متر را لمس کند و به وضعیت اولیه آزمون بازگردد. سپس میزان فاصله رسش انجام شده (که با تقسیم به طول پای فرد و ضربدر عدد 100 نرمال  شد) اندازه گیری و به‌عنوان امتیاز تعادل پویای آزمودنی لحاظ ‌گردید. در آزمون تعادل Y نیز میزان رسش بالاتر، بیانگر تعادل بهتر آزمودنی می باشد. شافر پایایی بسیار بالایی (93/0 – 85/0) را برای این آزمون گزارش کرده است (19).
آزمون توان انفجاری
جهت ارزیابی توان انفجاری اندام تحتانی از آزمون جهش سه گانه تک پا استفاده شد (18, 20). ضریب پایایی این آزمون توسط همیلتن، 98% گزارش شده است (21). نحوه انجام این آزمون بدین‌صورت است که آزمودنی با پای غالب پشت خط شروع می ایستد و سه پرش حداکثری و پشت سر هم با پای غالب خود در یک خط مستقیم را انجام می دهد. امتیاز هر فرد در واحد سانتیمتر از خط شروع تا محل برخورد پاشنه آزمودنی با زمین در سومین پرش محاسبه شد.
آزمون سرعت دریبلینگ
به‌منظور ارزیابی مهارت دریبلینگ آزمودنی ها، از آزمون مهارت دریبل مور-کریستین استفاده شد. در این آزمون دایره ای به قطر 18 متر روی زمین رسم می شود، سپس تعداد 12 مخروط با فاصله 5/4 متری روی دایره چیده می شود. یک خط شروع به طول 90 سانتیمتر در خارج از دایره روی زمین رسم می شود. با اعلام فرمان شروع، ورزشکار با توپ شروع به حرکت کرده و با حداکثر سرعت از میان مخروط ها عبور می کند و سپس به نقطه شروع بازمی گردد. آزمون شونده باید این آزمون را سه بار انجام دهد و مسیر هر اجرا باید با اجرای قبل متفاوت باشد؛ بدین شکل که در مرتبه اول در جهت عقربه های ساعت، مرتبه دوم در جهت خلاف عقربه های ساعت و مرتبه سوم به اختیار خود آزمون شونده بود (22).
آزمون دقت شوت
به‌منظور ارزیابی دقت شوت آزمودنی ها، از آزمون شوت مور-کریستین استفاده شد. برای انجام این آزمون ابتدا با یک رشته طناب دروازه فوتسال از وسط به دو قسمت چپ و راست تقسیم می شود. سپس هر یک از این 2 بخش چپ و راست نیز مجدداً توسط یک طناب که به‌صورت افقی به تیرک ها بسته می شود، به دو بخش بالایی و پایینی تقسیم می شود. از فاصله 16 متری به دروازه نیز خطی روی زمین ترسیم می شود که نقطه شوت زنی است. آزمون شونده در پشت خط شروع قرار می گیرد تا توپ های ثابت را به سمت دروازه شوت کند. برای آماده شدن به هر نفر فرصت 4 شوت آزمایشی داده می شود. سپس وی فرصت دارد تا آزمون اصلی را در هر مرحله با 4 شوت تکرار کند (مجموعاً 16 شوت). نحوه امتیاز دادن به این صورت است که 10 امتیاز به شوت هایی تعلق می گیرد که از داخل هدف رد شود و 4 امتیاز برای شوت هایی که از هدف دیگری رد شود. توپ هایی که به خود طناب برخورد کند یک امتیاز می گیرند. به توپ هایی که روی زمین قل داده شود و از داخل هدف های پایینی عبور کنند امتیازی تعلق نمی گیرد. امتیاز نهایی حاصل امتیازاتی است که از مجموع 16 شوت به دست آید (22).
برنامه تمرینی
پس از اتمام مرحله پیش آزمون، گروه تجربی تمرینات اسپرت متریک را سه جلسه در هفته و به مدت شش هفته، هر جلسه ۲۵ تا ۳۵ دقیقه در کنار تمرینات روتین فوتسال خود انجام دادند. پروتکل تمرینات اسپرت متریک، از چهار بخش ویژه ی چابکی و عکس‌العمل، سرعت و استقامت، پلایومتریک و قدرت تشکیل شده است (جدول ۱) (9). در این مدت از آزمودنی های گروه کنترل خواسته شد تا تمرینات روتین فوتسال خود را انجام دهند. پس از پایان 6 هفته تمرینات، تمامی آزمون هایی که در مرحله پیش-آزمون به انجام رسیده بود مجدداً و در مرحله پس آزمون به انجام رسید. لازم به ذکر است که در فرایند پژوهش یک نفر از گروه تجربی به علت غیبت بیش از دو جلسه در تمرینات و 2 نفر از گروه کنترل به علت عدم شرکت در مرحله پس آزمون، از پژوهش کنار گذاشته شدند.
تجزیه وتحلیل آماری
جهت تجزیه‌وتحلیل یافته های تحقیق از آزمون شاپیروویلک جهت بررسی طبیعی بودن توزیع داده‌ها، از آزمون تی مستقل جهت مقایسه شاخص های آنتروپومتریک آزمودنی های دو گروه، از آزمون تی زوجی جهت بررسی تفاوت های درون گروهی و همچنین از آزمون تحلیل کوواریانس جهت بررسی تفاوت های بین گروهی در مرحله پس آزمون استفاده شد. تمامی تجزیه‌وتحلیل های آماری تحقیق به‌وسیله نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS نسخه ۲۶ در سطح معنی داری 05/0 انجام شد.

فاکتور	تمرین	جلسه تمرین	تکرار
چابکی و عکس‌العمل	1. دویدن زیگزاگ 2. دویدن بین موانع (با فرمان مربی) 3. دو شاتل بین موانع 4. دویدن سریع و ایستادن با فرمان مربی 5. دو اسکوار (مربع) 6. دویدن با گوش دادن به فرمان مربی 7. نبراسکا 8. دویدن واکنشی با فرمان مربی 9. ایلینویز 10. دویدن با فشار آیینه­ای دو نفر 11. دو T 12. دویدن چرخشی بین موانع (با فرمان مربی)	1-3 1-3 4-6 4-6 7-9 7-9 10-12 10-12 13-15 13-15 16-18 16-18	3 2 3 2 2 2 4 2 4 2 4 2
استقامت، سرعت و مقاومت	1. مقاومت همراه با فشار به هم‌تیمی 2. دویدن به پشت: بک پدال 3. دویدن نرم (جاکینگ) 4. دویدن با مقاومت باند 5. دویدن سریع و لمس زمین و دویدن رو به عقب 6. شاتل 100 یارد 7. دو سرعت اریب و دویدن روبه عقب (در نصف زمین) 8. شاتل 50 یارد 9. دویدن باکس 10. دو 50 یارد رفت‌وبرگشت (10 یارد، 20 یارد، 30 یارد، 40 یارد، 50 یارد) 11. دو رفت‌وبرگشت به عقب با چرخش 180 درجه 12. دو رفت‌وبرگشت 20 یارد (جینگل جانگل) 13. دو رفت‌وبرگشت به عقب با چرخش 3۶0 درجه 14. دو رفت‌وبرگشت 10 یارد (جینگل جانگل)	1-3 / 10-12 1-3 1-3 4-6 / 10-12 4-6 4-6 7-9 7-9 10-12 10-12 13-15 13-15 16-18 1-18	5 4 6 4 3 4 6 4 6 4 7 5 7 6
نردبان	1. نردبان: بالا بالا، عقب عقب 2. نردبان: لمس انگشتان 3. نردبان: outside foot in 4. نردبان: داخل داخل، بیرون بیرون 5. نردبان: بالا بالا، عقب عقب 6. نردبان: یک پا جلو، یک پا عقب	1-3 4-6 7-9 10-12 13-15 16-18	2
پلایومتریک	1. پرش کوتاه: پرش جفت پا 2. پرش کوتاه: پرش جفت پا باز 3. پرش کوتاه: پرش جفت پا باز- با 180 درجه چرخش 4. پرش کوتاه: پرش تک پا 5. پرش کوتاه: تکرار کل پرش‌ها	1-3 4-6 7-9 10-12 13-18	5*3
قدرتی	1. اسکات با نوار پیلاتس 2. لانچ با نوار پیلاتس 3. تقویت عضله دوقلو (تک پا) 4. تقویت همسترینگ با ایجاد مقاومت توسط یار تمرینی به‌صورت خوابیده به شکم 5. تقویت همسترینگ عمود نگه‌داشتن تک پا در فضا 6. تقویت عضلات شکم 7. تا کردن ران با نوار پیلاتس 8. دور کردن ران با نوار پیلاتس 9. تقویت عضلات دست با نوار پیلاتس 10. نشستن با تکیه به دیوار	کل حرکات 30 ثانیه یک تکرار: جلسه 1-6 کل حرکات 45 ثانیه یک تکرار: جلسه 7-12 کل حرکات ۶0 ثانیه یک تکرار: جلسه 13-18

نتایج
جدول 2 مقادیر شاخص های گرایش مرکزی و پراکندگی متغیرهای زمینه ای مورد بررسی را در دو گروه کنترل و تجربی نشان می-دهد. پیش‌فرض نرمال بودن توزیع داده ها با استفاده از آزمون شاپیروویلک و همگنی واریانس ها با استفاده از آزمون لون مورد بررسی قرار گرفت و نرمالیتی و همگنی واریانس های متغیرهای تحقیق مورد تأیید قرار گرفت (05/0<p). به‌منظور مقایسه نتایج درون گروهی، از آزمون تی زوجی استفاده شد که نتایج آن به همراه میانگین و انحراف معیار متغیرهای مورد بررسی در جدول 3 گزارش شده است.


بررسی نتایج درون گروهی آزمون تی زوجی نشان داد که متغیرهای تعادل ایستا و پویا، چابکی، توان، سرعت دریبلینگ و دقت شوت آزمودنی های گروه تجربی در گذر زمان و در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون، بهبود معنی داری پیدا کرده است (05/0>p). به‌طوری‌که انجام 6 هفته تمرینات اسپرت متریک موجب افزایش مدت زمان آزمون استورک، افزایش میزان رسش در آزمون تعادل Y، افزایش مسافت پرش طول، کاهش مدت زمان آزمون چابکی ایلینویز، کاهش زمان آزمون دریبلینگ و افزایش دقت آزمون شوت مور-کریستین شده است (05/0>p). درحالی‌که در گروه کنترل، در هیچ‌یک از متغیرهای فوق، تغییری در پس-آزمون نسبت به پیش آزمون مشاهده نشد (05/0<p) (جدول 3).
نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون (کووریت)، در متغیرهای تعادل ایستا و پویا، چابکی، توان، سرعت دریبلینگ و دقت شوت بین دو گروه تجربی و کنترل در پس آزمون، اختلاف معنی داری وجود دارد (05/0>p) (جدول 4).

بحث
هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تمرینات اسپرت‌متریک بر فاکتورهای عملکردی و متغیرهای مهارتی بازیکنان نونهال فوتسال ۹ تا ۱۲ ساله بود. یافته‌های پژوهش نشان داد که پس از شش هفته تمرینات اسپرت‌متریک، بهبود معناداری در چابکی، تعادل (ایستا و پویا)، توان انفجاری، سرعت دریبل و دقت شوت آزمودنی های گروه تجربی مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر را می توان همسو با نتایج تحقیقات پیشین که بررسی اثرگذاری تمرینات اسپرت متریک بر متغیرهای عملکردی ورزشکاران پرداخته اند دانست (9-12, 23, 24).
از منظر پیشگیری از آسیب، یافته‌های پژوهش حاضر با نتایج مطالعه‌ی ساکی و همکاران (2021) همسو می باشد؛ ساکی و همکاران گزارش کردند که شش هفته تمرینات اسپرت‌متریک موجب بهبود ثبات مرکزی و عملکرد اندام تحتانی شده و احتمال آسیب‌ها، به‌ویژه پارگی رباط صلیبی قدامی را کاهش می‌دهد (10). همچنین محمدی و همکاران (2023) اثر تمرینات اسپرت‌متریک را بر کینماتیک زانوی بازیکنان زن فوتبال با ناهنجاری والگوس زانو بررسی کردند و نشان دادند که این پروتکل تمرینی موجب بهبود زاویه والگوس و مکانیک فرود شده است (11). یافته‌های مطالعه‌ی حاضر نیز به‌نوعی این نتایج را تأیید می‌کند؛ به طوری که بهبود مشاهده‌شده در تعادل ایستا و پویا، چابکی و توان انفجاری آزمودنی ها به‌طور غیرمستقیم می تواند احتمال بروز آسیب های اندام تحتانی را کاهش دهد؛ بنابراین می توان بیان داشت که تمرینات اسپرت‌متریک می‌تواند نقش بالقوه‌ای در پیشگیری از آسیب‌ها ایفا کند. بهبودهای مشاهده ‌شده در متغیرهای عملکردی مرتبط با آسیب و همچنین فاکتورهای مهارتی نونهالان فوتسالیست به دنبال انجام تمرینات اسپرت متریک را می‌توان از دو دیدگاه تطابق عصبی-عضلانی و رشد حرکتی تبیین کرد. نخست، در کودکان ۹ تا ۱۲ ساله، سیستم‌های عصبی-عضلانی و اسکلتی-عضلانی همچنان در حال توسعه هستند. در این دوره‌ی حساس، فاکتورهای عملکرد جسمانی در یک مرحله‌ی پویا از رشد و سازگاری قرار دارند (25، 26). تمرینات اسپرت‌متریک که شامل حرکات چندجهته و تغییرات سریع سرعت و جهت است، می‌تواند این قابلیت‌های عصبی-عضلانی را تقویت کند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تمرینات مهارتی در این مرحله‌ی رشد موجب تسریع یادگیری حرکتی و کنترل دقیق حرکات شده و دقت و کارایی اجرای حرکات را بهبود می‌بخشد (27). علاوه بر این، تمرینات اسپرت‌متریک موجب تقویت هماهنگی عصبی-عضلانی می‌شود، زیرا این تمرینات نیازمند اجرای سریع و دقیق حرکات پیچیده هستند (11). توانایی انجام این حرکات با دقت بالا، انعطاف‌پذیری و پاسخ‌گویی سیستم عصبی-عضلانی را افزایش می‌دهد که برای توسعه‌ی مهارت های ورزشی در سنین پایین ضروری است (9). ازآنجاکه پلاستیسیته‌ عصبی در این گروه سنی بالا است، تمرینات هدفمند می‌توانند مسیرهای عصبی را به‌طور مؤثری بهینه‌سازی کرده و منجر به افزایش کارایی حرکتی و کاهش خطر آسیب شوند (27). تمرینات اسپرت‌متریک همچنین در بهبود مهارت های پایه رشته فوتسال بسیار مؤثر است، به‌ویژه در مهارت‌هایی مانند سرعت دریبلینگ، دقت شوت‌ و تغییر سریع جهت حرکت. این حرکات نیازمند ترکیبی از فاکتورهای چابکی، توان انفجاری و تعادل هستند که نتایج مطالعه حاضر نیز بهبود آن‌ها را به دنبال انجام 6 هفته تمرینات اسپرت متریک نشان داد. این یافته‌ها همسو با یافته های پژوهش‌های پیشین که نشان دادند تمرینات مبتنی بر چابکی و پلایومتریک موجب افزایش سرعت تصمیم‌گیری، دقت حرکت و کاهش زمان عکس العمل در ورزشکاران جوان می‌شوند، می باشد (28).
با وجود دستیابی به نتایج قابل توجه در مورد تمرینات اسپرت متریک، مطالعه حاضر دارای چندین محدودیت است که می بایست در تحقیقات آتی مورد توجه قرار گیرد. مدت‌زمان نسبتاً کوتاه این مداخله ی تمرینی (شش هفته) ممکن است اثرات بلندمدت تمرینات را به چالش بکشد. مطالعات آینده باید برنامه های تمرینی طولانی مدت‌تری را در نظر بگیرند تا مشخص شود که آیا تغییرات در گذر زمان ماندگاری دارند یا خیر. علاوه بر این، آزمودنی های مطالعه حاضر به یک منطقه جغرافیایی خاص محدود بودند که همین موضوع ممکن است قابلیت تعمیم پذیری نتایج را کاهش دهد. گسترش دامنه نمونه‌گیری و دربرگرفتن جمعیت‌های متنوع‌تر می‌تواند اعتبار بیرونی یافته‌ها را افزایش دهد.
نتیجه گیری نهایی
مطالعه‌ی حاضر نشان داد که تمرینات اسپرت‌متریک می‌توانند به‌طور معناداری متغیرهای عملکردی مرتبط با آسیب و همچنین فاکتورهای مهارتی بازیکنان نونهال فوتسال (۹ تا ۱۲ سال) را بهبود بخشد. این مداخله به‌طور مشخص موجب افزایش چابکی، تعادل (ایستا و پویا)، توان انفجاری، سرعت دریبلینگ و دقت شوت شد. این یافته‌ها نشان می‌دهد که برنامه‌های تمرینی ساختاریافته‌ی اسپرت‌متریک می‌توانند روشی مؤثر برای بهبود مهارت‌های حرکتی، ارتقای قابلیت‌های جسمانی و کاهش خطر آسیب در ورزشکاران نونهال باشند. بر اساس یافته‌های این تحقیق، پیشنهاد می‌شود که کادر فنی و مربیان فوتسال و متخصصان علوم ورزشی، تمرینات اسپرت‌متریک را به‌عنوان بخشی از برنامه‌های تمرینی نونهالان فوتسالیست جهت ارتقای مهارت‌های حرکتی و پیشگیری از آسیب‌ها به کار گیرند.
تشکر و قدردانی
از مدیران و مربیان مدارس فوتسال و همچنین افرادی که به‌عنوان آزمودنی در اجرای تحقیق مشارکت داشتند، کمال تشکر و قدردانی را داریم.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
تمامی اصول اخلاقی در این پژوهش رعایت شده است. به شرکت کنندگان در این پژوهش اجازه داده شده بود تا هر زمان که مایل بودند از روند پژوهش خارج شوند. همچنین تمامی شرکت کنندگان در جریان روند و مراحل مختلف شرکت در پژوهش قرار داشتند. به تمامی شرکت کنندگان این اطمینان داده شده بود که اطلاعات آن‌ها محرمانه نگه داشته می شود.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش های پژوهش حاضر مشارکت داشته اند.
تعارض
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.