دوره 9، شماره 3 - ( 9-1402 )
جلد 9 شماره 3 صفحات 270-252 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nazari F, Fatahi A. Football Biomechanics and Performance Enhancement: A Systematic Review. J Sport Biomech 2023; 9 (3) :252-270
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-325-fa.html
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-325-fa.html
نظری فرهاد، فتاحی علی. بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد: مقاله مروری. مجله بیومکانیک ورزشی. 1402; 9 (3) :252-270
فرهاد نظری1 
، علی فتاحی* 1
، علی فتاحی* 1
1- گروه بیومکانیک ورزشی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
متن کامل [PDF 1854 kb]
(219 دریافت)
| چکیده (HTML) (587 مشاهده)
جدول 1. نتایج حاصل از مطالعاتی که تأثیر ابزار تمرینی در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
تمرینات
جدول 2. نتایج حاصل از مطالعاتی که تأثیر تمرینات در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
جدول 3. نتایج حاصل از مطالعاتی که تحلیل، پیشنهاد‌های و نتایج حاصل از تحقیق، در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
بحث
تعارض
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
متن کامل: (540 مشاهده)
مقدمه
در سال‌های اخیر، بازی فوتبال از یک ورزش کاملاً جذاب به مهم‌ترین بازی پذیرفته‌شده و گسترده در جهان تغییر شکل داده و باعث شده که مربیان و بازیکنان این رشته محبوب همواره به دنبال رویکردهای علمی جدید برای آماده‌سازی بهتر در تمرینات و ارتقاء عملکرد در هنگام مسابقات باشند (1). اهداف بیومکانیک ورزشی و در اینجا بیومکانیک فوتبال از قبیل: طراحی ابزار ، بهبود ابزار و تجهیزات ، بهبود عملکرد (کارایی) ، بهبود تکنیک ، بهبود تمرین و تصحیح تکنیک می‌توانند در رشد فوتبال و ارتقاء کیفیت بازیکنان مؤثر باشد. ضربات در فوتبال یکی از جذاب‌ترین موضوعات تحقیقاتی است که امروزه با تکنیک‌های پیشرفته مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد (2). لذا آنالیز بیومکانیکی آن در دو شاخه کینتیک و کینماتیک در ارتقاء عملکرد بازیکنان نقش بسزایی دارد. دانش بیومکانیک ورزشی در حوزه بیومکانیک تمرین با هدف بهبود عملکرد و در حوزه کلینیکال با هدف پیشگیری از آسیب می‌تواند در عملکرد بازیکنان فوتبال تأثیرگذار باشد. از نظر متخصصین بیومکانیک ورزشی، ابزار تمرینی مختلف، همچنین تمرینات اختصاصی اعم از تمرینات پلایومتریک، ایزوکنتیک، تمرینات تعادلی، تمرین در زنجیره‌های باز و بسته، تمرین در زمین‌های کوچک با هدف دست‌کاری قیود تکلیف، تمرینات 11+ فیفا و ... در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال نقش دارند. متخصصین بیومکانیک با اندازه‌گیری کینتیک و کینماتیک بازیکنان فوتبال و استفاده از آزمون‌های استاندارد به تحلیل تأثیر تمرینات و نقش ابزار تمرینی مختلف می‌پردازند. همچنین بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از تحقیقات علمی متخصصین بیومکانیک در جهت بهبود عملکرد می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. استفاده از دوربین‌های فیلم‌برداری برای اندازه‌گیری‌های دوبعدی (3) و آنالیز سه‌بعدی حرکات (4)، استفاده از مدل‌سازی و تعیین نیروها در ضربات (5)، کاربرد حسگرهای اولتراسونیک، ژیروسکوپ و شتاب سنج‌ها (6) تجزیه‌وتحلیل بیومکانیکی ضربات فوتبال با استفاده از الکترومایوگرافی (7) و بسیاری از موارد دیگر از جمله نرم‌افزارهای آنالیز و نمادگذاری، کاربرد هوش مصنوعی، دینامومتر، فورس پلیت، GPS ، سنسورهای فشار، تفنگ راداری و ... از ابزارها و روش‌های تحقیقاتی تجزیه‌وتحلیل بیومکانیکی در فوتبال هستند.
نتایج متفاوت گزارش شده در ارتباط با نقش ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال و همچنین بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از تحقیقات علمی متخصصین بیومکانیک در جهت بهبود عملکرد بر آن شدیم تا این مطالعه و گزارش سیستماتیک را در این سه حوزه انجام دهیم. به‌عنوان مثال بنی و همکاران (8) گزارش کردند تمرین در بازی‌های زمین کوچک باعث افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی می‌شود و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد؛ که با مطالعه تسیتور و همکاران (9) هم‌راستا نمی‌باشد. آن‌ها گزارش کردند که دست‌کاری قیود تکلیف در تیم موجب بهبود عملکرد و سطح تکنیک بازیکنان نمی‌شود.
این مقاله روایت و گزارشی علمی از مطالعات تخصصی انجام گرفته در حوزه بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد بازیکنان به تفکیک سه حوزه متفاوت می‌باشد. هدف از انجام مطالعه مروری اخیر، بررسی مطالعات پیرامون کاربرد و نقش ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در بهبود عملکرد و بررسی نتایج و پیشنهاد‌های حاصل از تحقیق در مطالعات بیومکانیک فوتبال می‌باشد.
روش شناسی
این مطالعه یک مطالعه مروری بر اساس دستورالعمل‌های نحوه گزارش دهی ترجیحی برای بررسی‌های سیستماتیک است. در این مطالعه پژوهش‌های انجام شده در زمینه ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال با رویکرد بیومکانیک ورزشی در تمامی رده‌های سنی، جمع‌آوری شد. این مقالات از طریق جستجو در منابع الکترونیکی در پایگاه‌های تخصصی فارسی: گوگل اسکولار، مگیران، سیویلیکا، ایرانداک، SID، ISC و لاتین: ساینس دایرکت ، گوگل اسکولار ، پابمد و اسکاپوس انجام شد. واژگان کلیدی برای جستجو شامل موارد زیر و مترادف آن‌ها بودند: بیومکانیک، فوتبال، بیومکانیک + فوتبال، فوتبال + ارتقاء عملکرد، فوتبال + بهبود عملکرد؛ که به فارسی و معادل لاتین آن‌ها مورد جستجو قرار گرفتند. جستجوی مقالات از میان مقالات چاپ شده در پایگاه‌های یاد شده انجام شد. معیارهای ورود به این پژوهش و مطالعه بدین شکل بود که در ابتدا مقالات به زبان انگلیسی یا فارسی باشند، متن کامل مقاله در دسترس باشد و در نشریات علمی-پژوهشی چاپ شده و در مورد بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد در سه حوزه استفاده از ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در جهت تأثیر آن‌ها در ارتقاء عملکرد بازیکنان، همچنین تحلیل‌ها و نتایج حاصل از پژوهش‌های پیرامون بهبود عملکرد در بیومکانیک فوتبال صورت گرفته باشد. معیارهای خروج از پژوهش نیز شامل مطالعاتی بودند که بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد بین بازیکنان فوتبال را در این سه حوزه یاد شده بررسی نکرده و به موارد دیگر پرداخته بودند. پس از جستجو در پایگاه‌های یاد شده با کلیدواژه کلی تعداد 12845760 مقاله یافت شد. پس از تخصصی شدن کلیدواژه‌ها حدود 1600 مقاله برای مرحله بعدی انتخاب شد. سپس با بررسی عنوان مقالات تعداد 195 مقاله انتخاب و درنهایت با مطالعه متن مقالات و معیارهای خروج از مطالعه، تعداد 87 مقاله بر اساس متن کامل و همچنین حذف موارد تکراری، دقیقاً بررسی شدند.
نتایج
با اعمال معیارهای ورود و خروج از مطالعه درنهایت تعداد 87 مقاله انتخاب شدند و در سه حوزه دسته‌بندی شدند. این سه حوزه شامل: 1. نقش ابزار تمرینی در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال. 2. تمرینات تخصصی موردتوجه مربیان فوتبال و کارشناسان علم بیومکانیک ورزشی در جهت بهبود عملکرد. 3. بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از مطالعات و تحقیقات مقالات مختلف در حوزه ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال می‌باشند که مختصراً و به تفکیک در ذیل آمده است.
ابزار تمرینیدر سال‌های اخیر، بازی فوتبال از یک ورزش کاملاً جذاب به مهم‌ترین بازی پذیرفته‌شده و گسترده در جهان تغییر شکل داده و باعث شده که مربیان و بازیکنان این رشته محبوب همواره به دنبال رویکردهای علمی جدید برای آماده‌سازی بهتر در تمرینات و ارتقاء عملکرد در هنگام مسابقات باشند (1). اهداف بیومکانیک ورزشی و در اینجا بیومکانیک فوتبال از قبیل: طراحی ابزار ، بهبود ابزار و تجهیزات ، بهبود عملکرد (کارایی) ، بهبود تکنیک ، بهبود تمرین و تصحیح تکنیک می‌توانند در رشد فوتبال و ارتقاء کیفیت بازیکنان مؤثر باشد. ضربات در فوتبال یکی از جذاب‌ترین موضوعات تحقیقاتی است که امروزه با تکنیک‌های پیشرفته مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد (2). لذا آنالیز بیومکانیکی آن در دو شاخه کینتیک و کینماتیک در ارتقاء عملکرد بازیکنان نقش بسزایی دارد. دانش بیومکانیک ورزشی در حوزه بیومکانیک تمرین با هدف بهبود عملکرد و در حوزه کلینیکال با هدف پیشگیری از آسیب می‌تواند در عملکرد بازیکنان فوتبال تأثیرگذار باشد. از نظر متخصصین بیومکانیک ورزشی، ابزار تمرینی مختلف، همچنین تمرینات اختصاصی اعم از تمرینات پلایومتریک، ایزوکنتیک، تمرینات تعادلی، تمرین در زنجیره‌های باز و بسته، تمرین در زمین‌های کوچک با هدف دست‌کاری قیود تکلیف، تمرینات 11+ فیفا و ... در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال نقش دارند. متخصصین بیومکانیک با اندازه‌گیری کینتیک و کینماتیک بازیکنان فوتبال و استفاده از آزمون‌های استاندارد به تحلیل تأثیر تمرینات و نقش ابزار تمرینی مختلف می‌پردازند. همچنین بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از تحقیقات علمی متخصصین بیومکانیک در جهت بهبود عملکرد می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. استفاده از دوربین‌های فیلم‌برداری برای اندازه‌گیری‌های دوبعدی (3) و آنالیز سه‌بعدی حرکات (4)، استفاده از مدل‌سازی و تعیین نیروها در ضربات (5)، کاربرد حسگرهای اولتراسونیک، ژیروسکوپ و شتاب سنج‌ها (6) تجزیه‌وتحلیل بیومکانیکی ضربات فوتبال با استفاده از الکترومایوگرافی (7) و بسیاری از موارد دیگر از جمله نرم‌افزارهای آنالیز و نمادگذاری، کاربرد هوش مصنوعی، دینامومتر، فورس پلیت، GPS ، سنسورهای فشار، تفنگ راداری و ... از ابزارها و روش‌های تحقیقاتی تجزیه‌وتحلیل بیومکانیکی در فوتبال هستند.
نتایج متفاوت گزارش شده در ارتباط با نقش ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال و همچنین بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از تحقیقات علمی متخصصین بیومکانیک در جهت بهبود عملکرد بر آن شدیم تا این مطالعه و گزارش سیستماتیک را در این سه حوزه انجام دهیم. به‌عنوان مثال بنی و همکاران (8) گزارش کردند تمرین در بازی‌های زمین کوچک باعث افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی می‌شود و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد؛ که با مطالعه تسیتور و همکاران (9) هم‌راستا نمی‌باشد. آن‌ها گزارش کردند که دست‌کاری قیود تکلیف در تیم موجب بهبود عملکرد و سطح تکنیک بازیکنان نمی‌شود.
این مقاله روایت و گزارشی علمی از مطالعات تخصصی انجام گرفته در حوزه بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد بازیکنان به تفکیک سه حوزه متفاوت می‌باشد. هدف از انجام مطالعه مروری اخیر، بررسی مطالعات پیرامون کاربرد و نقش ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در بهبود عملکرد و بررسی نتایج و پیشنهاد‌های حاصل از تحقیق در مطالعات بیومکانیک فوتبال می‌باشد.
روش شناسی
این مطالعه یک مطالعه مروری بر اساس دستورالعمل‌های نحوه گزارش دهی ترجیحی برای بررسی‌های سیستماتیک است. در این مطالعه پژوهش‌های انجام شده در زمینه ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال با رویکرد بیومکانیک ورزشی در تمامی رده‌های سنی، جمع‌آوری شد. این مقالات از طریق جستجو در منابع الکترونیکی در پایگاه‌های تخصصی فارسی: گوگل اسکولار، مگیران، سیویلیکا، ایرانداک، SID، ISC و لاتین: ساینس دایرکت ، گوگل اسکولار ، پابمد و اسکاپوس انجام شد. واژگان کلیدی برای جستجو شامل موارد زیر و مترادف آن‌ها بودند: بیومکانیک، فوتبال، بیومکانیک + فوتبال، فوتبال + ارتقاء عملکرد، فوتبال + بهبود عملکرد؛ که به فارسی و معادل لاتین آن‌ها مورد جستجو قرار گرفتند. جستجوی مقالات از میان مقالات چاپ شده در پایگاه‌های یاد شده انجام شد. معیارهای ورود به این پژوهش و مطالعه بدین شکل بود که در ابتدا مقالات به زبان انگلیسی یا فارسی باشند، متن کامل مقاله در دسترس باشد و در نشریات علمی-پژوهشی چاپ شده و در مورد بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد در سه حوزه استفاده از ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی مختلف در جهت تأثیر آن‌ها در ارتقاء عملکرد بازیکنان، همچنین تحلیل‌ها و نتایج حاصل از پژوهش‌های پیرامون بهبود عملکرد در بیومکانیک فوتبال صورت گرفته باشد. معیارهای خروج از پژوهش نیز شامل مطالعاتی بودند که بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد بین بازیکنان فوتبال را در این سه حوزه یاد شده بررسی نکرده و به موارد دیگر پرداخته بودند. پس از جستجو در پایگاه‌های یاد شده با کلیدواژه کلی تعداد 12845760 مقاله یافت شد. پس از تخصصی شدن کلیدواژه‌ها حدود 1600 مقاله برای مرحله بعدی انتخاب شد. سپس با بررسی عنوان مقالات تعداد 195 مقاله انتخاب و درنهایت با مطالعه متن مقالات و معیارهای خروج از مطالعه، تعداد 87 مقاله بر اساس متن کامل و همچنین حذف موارد تکراری، دقیقاً بررسی شدند.
نتایج
با اعمال معیارهای ورود و خروج از مطالعه درنهایت تعداد 87 مقاله انتخاب شدند و در سه حوزه دسته‌بندی شدند. این سه حوزه شامل: 1. نقش ابزار تمرینی در ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال. 2. تمرینات تخصصی موردتوجه مربیان فوتبال و کارشناسان علم بیومکانیک ورزشی در جهت بهبود عملکرد. 3. بررسی نتایج و تحلیل‌های حاصل از مطالعات و تحقیقات مقالات مختلف در حوزه ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال می‌باشند که مختصراً و به تفکیک در ذیل آمده است.
جدول 1. نتایج حاصل از مطالعاتی که تأثیر ابزار تمرینی در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
| محققین | عنوان | نمونه آماری | ابزار آزمون - مداخله‌گر | متغیرها | نتایج پژوهش |
| ضیائی و همکاران 2019 (10) |
اثر تمرینات پلایومتریک و تراباند بر حس عمقی و قدرت مچ پای بازیکنان فوتبال نوجوان | فوتبالیست‌های نوجوان 30 نفر در 2 گروه پلایومتریک 15 نفر (سن 87/12 سال) و تراباند 15 نفر (سن 40/13 سال) | گونیامتر (جهت بازسازی زاویه 15 درجه اینورژن و اورژن مچ پا) __ دینامومتر مدت 8 هفته تمرین با کش تراباند با 3 درجه سختی و تمرینات پلایومتریک |
قدرت عضلات دورسی و پلنتار فلکشن _ ارزیابی حس عمقی اینورژن و اورژن مچ پا | درون‌گروهی: در هر دو گروه کاهش خطای بازسازی 15 درجه و افزایش قدرت عضلات دورسی و فلکسور مچ پا _ بین گروهی: تفاوت معنی‌داری بین استفاده از کش تراباند و تمرینات پلایومتریک دیده نشد. |
| جعفرزاده و همکاران 2022 (11) |
تأثیر 6 هفته تمرینات با تراباند بر تعادل پویای فوتبالیست‌های 15 تا 17 ساله مبتلابه ناهنجاری زانوی پرانتزی | تعداد 24 پسر فوتبالیست 15 تا 17 ساله با زانوی پرانتزی فاصله زانوها بیش از 5 سانتیمتر. | فاصله زانوها با استفاده از کولیس و تعادل پویای آزمودنی‌ها با آزمون ستاره انداز ه گیری شد. تمرینات روی گروه آزمایش به مدت 6 هفته و 3 جلسه در هفته انجام شد | فاصله زانوها و تعادل پویا در هر 2 گروه - حدفاصل 2 کندیل داخلی ران افراد در حالت ایستاده توسط آزمونگر و به‌وسیله کولیس | احتمالاً استفاده از برنامه تمرینی با تراباند به مدت 6 هفته بتواند با کاهش وضعیت پرانتزی زانو به بهبود تعادل پویا در ورزشکاران رشته فوتبال منجر شود. |
| هاشمی و همکاران 2016 (12) |
ﺗﺄﺛﻴﺮ 8 ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﺮﺍﺑﺎﻧﺪ ﺑﺮ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﭘﻮﻳﺎﻯ فوتبالیست‌های ﺟﻮﺍﻥ | 40 ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻴﺴﺖ ﺟﻮﺍﻥ در 2 گروه تجربی و کنترل – تجربی (سن 83/0 ± 22/18 سال) | ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺳﻨﺞ ﺑﺎﻳﻮﺩﻛﺲ، ﮔﺮﻭﻩ ﺗﺠﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺷﺪﻩ 8 هفته‌ای 5-3 ﺟﻠﺴﻪ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ مقاومتی ﺑﺎ ﺗﺮﺍﺑﺎﻧﺪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ. | ﺗﻌﺎﺩﻝ ﭘﻮﻳﺎﻯ آزمودنی‌ها ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﻭ پس‌آزمون | ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ یافته‌های ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻰ ﺭﺍ می‌توان به‌منظور ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﭘﻮﻳﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻜﺎﺭﺍﻥ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻮﺩ |
| دلدار و همکاران 2022 (13) |
تأثیر شش هفته تمرین مقاومتی با کش تراباند بر شاخص‌های عملکردی بازیکنان جوان فوتبال | 16 فوتبالیست شاغل در لیگ‌های استان تهران در دو گروه تراباند و کنترل | دینامومتر، آزمون رومبرگ، آزمون ولز (نشستن و رساندن دست‌ها)، 6 هفته تمرینات تراباند |
قدرت عضلات همسترینگ، تعادل بازیکنان، انعطاف‌پذیری | کشهای تراباند موجب بهبود سطح انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات همسترینگ بازیکنان فوتبال بزرگ‌سال شد، اما تأثیر معنی‌داری بر تعادل این بازیکنان نداشت. |
| حاج لطفعلیان و همکاران 2021 (14) |
بیومکانیک و عملکرد عضلات در اجرای تکنیک‌های مختلف اسکوات با رویکرد توان‌بخشی و تمرینی | مروری سیستماتیک | مهم‌ترین شاخص‌های کینماتیکی، کینتیکی و فعالیت عضلات، دامنه حرکتی مفاصل، بیشینه گشتاور مفاصل به‌ویژه زانو و فعالیت الکتریکی عضلات چهار سرران و همسترینگ بود | انجام اسکوات با هالتر از عقب با عرض پای مساوی یا بزرگ‌تر از عرض شانه، با موقعیت طبیعی پا و امکان حرکت روبه‌جلو و آزادانه برای زانو و انجام اسکوات با عمق کامل به شرطی که قوس‌های کمر حفظ شود، روش مناسبی برای اجرای این حرکت است. |
تمرینات
جدول 2. نتایج حاصل از مطالعاتی که تأثیر تمرینات در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
| محققین | عنوان | نمونه آماری | ابزار آزمون - مداخله‌گر | متغیرها | نتایج پژوهش |
| محمودی و همکاران 2016 (15) |
مقایسه تأثیر تمرین پلایومتریک قبل و بعد از بلوغ همراه با تمرین فوتبال بر شاخص الکترومایوگرافی و عملکرد بازیکنان فوتبال | تعداد 30 دانش‌آموز فوتبالیست | الکترومایوگرافی (EMG) و آزمون‌های عملکردی یک دوره چهار هفته تمرین پلایومتریک با 3 جلسه در هفته که شامل 25 دقیقه تمرینات پلایومتریک بود. |
قبل و بعد از 4 هفته تمرین، آزمون‌های عملکردی دو 20 متر سرعت، چابکی، پرش سارجنت و همچنین آمپلیتود عضله پهن جانبی | مربیان می‌توانند از تمرینات پلایومتریکی تعدیل‌شده همراه با تمرین فوتبال برای گروه سنی کودکان و ورزشکاران قبل از بلوغ به‌منظور بهبود در عملکردهای توانی و سرعتی استفاده نمایند. |
| حیدری 2017 (16) |
اثر تمرینات حس عمقی در توان‌بخشی فوتبالیست‌ها پس از عمل جراحی آرتروسکوپی رباط صلیبی قدامی زانو | 20 بازیکن با میانگین سنی 16 تا 25 سال در دو گروه تجربی و کنترل | آزمون استورک آزمون تست ستاره 5 ماه تمرینات حس عمقی |
تعادل ایستا و تعادل پویا | تمرینات حس عمقی پیشنهادی طبقه‌بندی‌شده از ساده به پیچیده در فازهای مختلف توان‌بخشی تأثیر بسیار مطلوبی در بهبود تعادل عملکرد ورزشکاران و بازگشت سریع فوتبالیست‌ها به میادین ورزش می‌باشد. |
| منظمی و همکاران 2018 (17) |
اثر حاد کشش ایستا، بالستیک و PNF بر عملکرد پرش عمودی، چابکی و دوی سرعت در بازیکنان فوتبال جوان | 30 نفر از بازیکنان جوان فوتبال با میانگین سنی (62/1 ± 36/18 سال) | آزمون پرش عمودی سارجنت، آزمون چابکی بالسوم و دوی سرعت 50 متر | پرش عمودی، چابکی و دوی سرعت | کشش بالستیک نسبت به دیگر روش‌های کشش در زمان گرم کردن اثر بهتری دارد. از کشش‌های ایستا و PNF می‌توان در زمان‌های کوتاه استفاده کرد. |
| ﻗﺎﺳﻤﯽ و همکاران 2017 (18) |
ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﯿﻨﻤﺎﺗﯿﮑﯽ ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﺣﯿﻦ ﻓﺮود ﺗﮏ ﭘﺎ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ 8 هفته تمرینات 11+ در ﺑﺎزیﮑﻨﺎن ﻣﺮد ﺟﻮان ﻓﻮتبال | 24 ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﯿﺴﺖ ﻣﺮد ﺟﻮان در 2 گروه تجربی و کنترل | 8 هفته تمرینات 11+ موشن کپچر نرم‌افزار Simi motion |
زاویه فلکشن اولیه، زاویه والگوس زانو، زاویه چرخش داخلی زانو، | اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮیﻨﺎت ﻓﯿﻔﺎ 11+ ﺑﺘﻮاﻧﺪ تأثیرگذاری ﻣﺜﺒﺖ در ﺗﻌﺪیﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮﺳﺎز آﺳﯿﺐ رﺑﺎط ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻗﺪاﻣﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎشد. |
| زارﻋﯽ و همکاران 2018 (19) |
تأثیر برنامه فیفا 11+ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺮ ﺑﯿﻮﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﭘﺮش-ﻓﺮود ﻧﻮﻧﻬﺎﻻن ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﯿﺴﺖ | 72 نفر از بازیکنان فوتبال رده سنی 9 الی 16 سال | 8 هفته تمرینات 11+ آزمون LESS نرم‌افزار Respeeder |
ارزیابی نحوه فرود و پرش و مشاهده الگوی حرکتی | اﺟﺮای ﺑﺮﻧﺎﻣه 11+ کودکان می‌تواند مکانیسم پرش _ فرود بازیکنان نونهال را بهبود ببخشد. |
| ﻗﺎﺳﻤﯽ و همکاران 2018 (20) |
تأثیر 8 هفته تمرینات 11+ فیفا بر متغیرهای نیروی عکس‌العمل زمین هنگام حرکت فرود تک پا در بازیکنان فوتبال مرد جوان | 24 بازیکن فوتبال زیر 21 سال | 8 هفته تمرینات 11+ فورس پلیت |
مؤلفه‌های عمودی، قدامی _ خلفی و داخلی _ خارجی نیروی عکس‌العمل زمین | بهبود شاخص‌های فعالیت عضلانی و کینماتیکی زانو حین فرود. تمرینات 11+ نقش مهمی در کاهش عوامل خطرساز آسیب زانو دارد. |
جدول 3. نتایج حاصل از مطالعاتی که تحلیل، پیشنهاد‌های و نتایج حاصل از تحقیق، در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال را بررسی کرده‌اند.
| نویسندگان | عنوان | نمونه آماری | ابزار آزمون - مداخله‌گر | متغیرهای موردمطالعه | نتایج پژوهش |
| انتظاری و همکاران 2023 (21) |
اثر دست‌کاری قیود تکلیف در بازی در زمین‌های کوچک بر تعاملات تیمی و عملکرد تکنیکی بازیکنان در بازی رقابتی فوتبال: کاربرد نظریۀ شبکه‌های اجتماعی در تحلیل عملکرد | تعداد 24 بازیکن آماتور فوتبال از رده سنی 11 - 17 سال در دو گروه 12 نفره | دو دوربین فیلم‌برداری در طول و عرض زمین _ نرم‌افزار کینویا _ نرم‌افزار ساکنت دوره تمرینی به مدت 3 هفته (12 جلسه) در زمین کوچک 20 * 30 | تعداد پاس‌های موفقیت‌آمیز، تعداد دریبل موفقیت‌آمیز و تعداد شوت به سمت دروازه از طریق نرم‌افزار کینوا Kinovea_ رسم گراف‌های مربوط به هر تیم بر اساس پاسکاریهای انجام شده با نرم‌افزار SOCNET | دست‌کاری قیود تکلیف به‌وسیله فرمت‌های مختلف بازی‌های زمین کوچک به مربیان اجازه می‌دهد تا بتوانند از این نو ع آموزش در ایجاد تمرین کارآمد و بهبود عملکرد ورزشی استفاده کنند. |
| محمدتقی امیری خراسانی 2013 (22) |
مقایسه حداکثر سرعت زاویه‌ای و گشتاور مفاصل پایین‌تنه در طول شوت‌های روی پای متوالی فوتبال | تعداد 15 بازیکن حرفه‌ای فوتبال (سن 76/28 سال، سابقه بازی 4/18 سال) | شش دوربین مادون‌قرمز با سرعت 200 هرتز و دو صفحۀ نیرو با فرکانس 1000 هرتز تعداد 10 شوت متوالی روی پا |
حداکثر سرعت زاویه‌ای مفاصل ران و زانو، حداکثر گشتاور مفاصل ران و زانو در مرحلۀ حرکت روبه‌جلو (forward swing) و مرحلۀ ضربه (Impact) و درنهایت حداکثر سرعت توپ | پنج شوت متوالی برای کسب پاسخ‌های بیومکانیکی بیشینه مناسب است؛ زیرا پس‌ازاین تعداد، بازیکنان به علت خستگی شوت‌هایی را بدون هماهنگی مناسب در بین مفاصل پیاده می‌کنند که از نظر تکنیکی مناسب نیست. |
| فرامرزی و همکاران 2009 (23) |
نیمرخ آمادگی جسمانی بازیکنان زبدۀ فوتبال ایران | تعداد 40 بازیکن زبدۀ لیگ برتر فوتبال ایران | دستگاه تجزیه‌وتحلیل ترکیبات بدنی، انعطاف‌پذیری از آزمون خمش به جلو، سرعت با استفاده از آزمون 40 یارد، چابکی از آزمون ایلی نویز و توان بی‌هوازی از دستگاه ارگوجامپ دستگاه تجزیه‌وتحلیل گازهای تنفسی | شاخص‌های ترکیب بدنی شامل: وزن، BMI، درصد چربی، WHR و شاخص‌های آمادگی جسمانی شامل: سرعت، انعطاف‌پذیری، چابکی، توان بی‌هوازی | میانگین کل توان هوازی بازیکنان زبدۀ ایران حتی در مقایسۀ پست‌های بازی پایین‌تر از بازیکنان زبدۀ سایر کشورهاست. در مورد توان بی‌هوازی، شاخص سرعت و چابکی نیز در پست‌های مختلف بازی تفاوت معناداری نداشت. |
| قاسمی و همکاران 2018 (24) |
مقایسۀ نیمرخ پیشرفتۀ آمادگی جسمانی بازیکنان فوتبال المپیک ایران بر اساس پست بازی | تعداد 29 تن از بازیکنان تیم ملی فوتبال المپیک ایران با میانگین سنی 20/39 سال در قالب پنج گروه | تردمیل و دستگاه تحلیل‌کنندۀ گازهای تنفسی، توان بی‌هوازی و شاخص خستگی با آزمون وینگیت، عملکرد عضلانی با دستگاه Biodex | متغیرهای ترکیب بدنی شامل (شاخص توده بدنی، درصد چربی)، نیروی آیزوکینتیک (اوج گشتاور، نسبت عضلات موافق به مخالف، خستگی کار، کل کار مصرفی خم شدن و یازشدن)، توان هوازی | با توجه به سن بازیکنان و عدم به‌کارگیری و اعتماد مربیان باشگاهی به استفاده ثابت از آن‌ها در طول مسابقات لیگ، احتمالاً بازیکنان نیز در تمرینات حداکثر تلاش خود را به کار نمی‌گیرند |
| ساجدی نیا و همکاران 2018 (25) |
بررسی ارتباط بین سازوکارهای عصبی عضلانی با تعادل ایستا و پویای بازیکنان فوتبال | 45 فوتبالیست باشگاه شهرداری تبریز با 14/21 سال | آزمون ارزیابی خطاهای تعادل Bess، آزمون Y، دستگاه الکتروگونیامتر، دستگاه دینامومتر ایزوکنتیک |
تعادل ایستا، تعادل پویا، حس عمقی و دامنه حرکتی زانو، قدرت عضلات و حس نیروی مفاصل | بهبود قدرت عضلات مفصل زانو در ورزشکاران فوتبال، ممکن هست منجر به بهبود تعادل ایستا و پویای ورزشکاران گردد. |
| حاج لطفعلیان و همکاران 2013 (26) |
بررسی سرعت شوت فوتبال از طریق مقایسۀ خصوصیات بیومکانیکی مفصل زانو در دو شوت زمینی و هوای | 6 فوتبالیست ماهر با میانگین سنی 2/2 ± 16/25 سال | EMG و 2 دوربین کاسیو | الکترومایوگرافی عضلات چهار سر ران، پارامترهای سینماتیکی مفصل زانو و سرعت شوت، | اختلاف معنی‌دار بین دو شوت زمینی و هوایی در سرعت توپ و سرعت زاویه‌ای باز شدن مفصل زانو بود؛ اما از نظر میزان فعالیت الکتریکی عضلات چهار سر اختلاف معنی‌داری دیده نشد |
| فراست 2021 (27) |
بررسی متغیرهای بیومکانیکی و آنترپومتری بازیکنان فوتبال با توجه به پست بازی | مروری سیستماتیک | متغیرهای بیومکانیکی و آنتروپومتری بر اساس پست بازی | متغیرهای بیومکانیکی و آنتروپومتریکی می‌توانند تأثیر مستقیم بر عملکرد بازیکنان در هنگام بازی داشته باشد. توجه ویژه به این متغیرها در زمینه استعدادیابی و انتخاب بازیکنان فوتبال در پست‌های مختلف قابل تأمل است. | |
| دانشجو و همکاران 2019 (28) |
مقایسه پارامترهای کینماتیکی مفصل زانو حین فرود در دقایق مختلف بازی فوتبال | تعداد 15 نفر از بازیکنان جوان باشگاه صنعت مس کرمان با 55/17 سال | پروتکل خستگی بنگزیو، 3 دستگاه دوربین سونی و نرم‌افزار کینوویا | میانگین زاویه فلکشن زانو، زاویه والگوس زانو | روند فلکشن زانو در حین بازی فوتبال یک مسیر صعودی را طی می‌کند. دقایق ابتدایی هر نیمه کمترین میزان فلکشن زانو حین فرود رخ می‌دهد که در همین بازه‌های زمانی احتمال آسیب ACL بیشتر است. |
| کیهانیان و همکاران 2013 (29) |
مقایسه تأثیر تمرین‌های مقاومتی با استراحت فعال و غیرفعال بر آمادگی هوازی و بی‌هوازی بازیکنان فوتبال | تعداد 16 بازیکن فوتبال جوانان در 2 گروه تمرین مقاومتی با استراحت فعال و گروه استراحت غیرفعال | آزمون حداکثر اکسیژن مصرفی، قدرت بیشینه، Tmax، استقامت عضلانی، هاف، RAST و AT | توان بی‌هوازی، استقامت عضلانی، قدرت عضلانی، Vo2max | تمرین مقاومتی با استراحت فعال نسبت به تمرین مقاومتی با استراحت غیرفعال سبب بهبود بیشتر در آمادگی هوازی و گاه بهبود بیشتر در آمادگی بی‌هوازی بازیکنان فوتبال می‌شود. |
بحث
هدف از انجام این پژوهش، مروری بر مطالعات پیرامون بیومکانیک فوتبال و ارتقاء عملکرد بود. بر همین اساس تعداد 87 مقاله در ارتباط با ابزار تمرینی و تمرینات اختصاصی و نقش آن‌ها در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال، همچنین نتایج، تحلیل‌ها و پیشنهاد‌های حاصل از مطالعه پژوهشگران در ارتباط با ارتقاء عملکرد بازیکنان فوتبال بررسی و مورد مطالعه قرار گرفتند.
ابزار تمرینی
به حداکثر رساندن ظرفیت‌های قدرت، سرعت و استقامتی بازیکنان از مهم‌ترین چالش‌های پیش فصل مربیان و متخصصان تیم‌های فوتبال محسوب می‌شود (30). در یک مطالعه پس از 10 هفته تمرین مقاومتی با استفاده از ابزار تمرینی کش تراباند، تفاوت معنی‌داری در تعادل ایستا و پویای گروه تراباند و گروه کنترل در دختران جوان ورزشکار مشاهده شد (31). در مجموع تمرین مقاومتی با کشهای تراباند برای اهداف مختلف تمرینی همانند شوت‌زنی، مهارت‌های هماهنگی و بهبود دامنه حرکتی استفاده شده است (32). تحقیقات بر اهمیت حس عمقی در پیشگیری از آسیب بازیکنان فوتبال تأکید می‌کند. ایلز و همکاران (33) ضعف حس عمقی مفصل مچ پا را دلیل افزایش آسیب و ناپایداری مچ پا بیان کردند. اختلال در حس وضعیت مفصل مچ پا موجب تغییر هماهنگی حرکت و الگوهای حرکتی مانند تأخیر در زمان شروع انقباض و کاهش دامنه فعالیت عضلات اطراف مفصل شده و احتمال آسیب مفصل مچ پا را افزایش می‌دهد (34). تمرینات تراباند به دلیل سهولت در کاربرد، هزینه کم، تنوع تمرینی بالا و بی‌خطر بودن، روز به روز جایگاه ویژه‌ای را در برنامه‌های آماده‌سازی و توان‌بخشی پیدا کرده است. این تمرینات به‌عنوان تمرینات مقاومتی پیش‌رونده شناخته می‌شوند. از باند الاستیک برای بهبود عملکرد سیستم عصبی-عضلانی، قدرت و افزایش توانایی افراد در انجام وظایف عملکردی استفاده می‌شود (35). در مقایسه استفاده از تراباند و تمرینات پلایومتریک در بازیکنان فوتبال ضیائی و همکاران (10) گزارش کردند که در بهبود حس عمقی و قدرت عضلات هر دو نوع تمرین باعث بهبود عملکرد اینورژن، اورژن، دورسی فلکشن و پلنتار فلکشن مچ پا می‌شود اما تفاوت معناداری بین این دو نوع تمرین نیافتند. ضیائی و همکاران در مطالعه اثر تمرینات پلایومتریک و تراباند بر حس عمقی و قدرت مچ پای بازیکنان فوتبال نوجوان گزارش کردند در هر دو گروه پلایومتریک و تراباند در هر دو گروه – درون گروهی-کاهش خطای بازسازی 15 درجه و افزایش قدرت عضلات دورسی و فلکسور مچ پا را مشاهده کردند اما بین گروهی تفاوت معنی‌داری بین استفاده از کش تراباند و تمرینات پلایومتریک در کاهش خطای بازسازی 15 درجه و افزایش قدرت عضلات دورسی و فلکسور مچ پا دیده نشد (10).
حاج لطفعلیان و همکاران، حرکت اسکوات را در چهار موقعیت اعمال بار متفاوت، بهینه‌سازی کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که انجام حرکت اسکوات با اعمال بار از پشت، روش بهینه‌تری نسبت به سایر روش‌ها است (36). در حرکت اسکوات در مفصل مچ بررسی بیشتری روی عضله گاستروکنمیوس صورت گرفت (37). این عضله با انقباض متوسط، از حرکت رو به جلوی تیبیا زیر فمور جلوگیری می‌کند؛ و با انقباض ایزومتریک خود به افزایش ثبات زانو کمک می‌کند (38). تاتونگی و همکاران بیان کردند که با افزایش فلکشن زانو، از بین عضلات پلانتار فلکسور مچ، عضله سولئوس فعالیت بیشتری دارد (39)؛ بنابراین درصورتی‌که نیاز به تقویت این عضله باشد انجام اسکوات کامل در مقایسه با اسکوات semi ارجحیت دارد. دایونیسیو و همکاران بیان کردند که در انجام حرکت اسکوات، عضلات تیبیالیس آنتریور و گاستروکنمیوس انقباض هم‌زمانی دارند و انجام تمرینات اسکوات برای درمان بی‌ثباتی مچ مفید دانستند (40). از بین عضلات کوادریسپس، وستوس مدیالیس و لترالیس انقباض یکسان و بالایی را حین اسکوات تجربه می‌کنند (41)؛ و نیروی خارجی آن‌ها تقریباً دو برابر عضله رکتوس گزارش شده است (42). دیگر عضلات عمل‌کننده بر روی مفصل زانو، گروه همسترینگ است. این عضلات بیشترین انقباض خود را در 10 تا 70 درجه فلکشن زانو دارند (42).
تمرینات
از حس عمقی به‌عنوان آگاهی از وضعیت قسمت‌های مختلف بدن در هر لحظه در فضا و بازخوردی از اندام به سیستم عصبی مرکزی یاد شده و سبب ایجاد انسجام در واحدهای حرکتی می‌شود. در جهت بهبود حس عمقی و قدرت عضلانی، تمرینات میدانی همواره از لحاظ هزینه، زمان و میزان اثرگذاری مورد توجه قرار داشته‌اند. این تمرینات شامل: تمرینات ایزوکنتیک، تعادلی، تمرین در زنجیره حرکتی بسته و باز، زمان عکس‌العمل و تمرینات پلایومتریک است (43). حیدری (16) گزارش کرد که تمرینات حس عمقی در فرایند توان‌بخشی فوتبالیست‌ها پس از عمل جراحی آرتروسکوپی زانو رباط صلیبی قدامی ACL بسیار مؤثر بوده است. بر این اساس استفاده از تمرینات حس عمقی طبقه‌بندی‌شده از ساده به پیچیده بر اساس رشته ورزشی در فازهای مختلف توان‌بخشی تأثیر بسیار مطلوبی در بهبود تعادل و عملکرد ورزشکاران دارد. نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش با تحقیق گرشبورگ و همکاران (44) هم‌راستا می‌باشد. کشش بالستیک موجب بـهـبـود عملکرد دوی سرعت 50 متر در بازیکنان فوتبال می‌گردد. درحالی‌که کشش‌های ایستا و PNF نیز تخریبی معنی‌داری بر عملکرد دو سرعت نداشتند. بر این اساس اجرای پروتکل‌های کششی ایستا، بالستیک و PNF بالاتر از 20 ثانیه، اثر تخریبی بر اجرا و عملکرد پـرش عمودی، چابکی و دوی سرعت 50 متر بازیکنان فوتبال دارد (17). نتایج تحقیق فلچر و همکاران (45) نشان از آن دارد که کشش‌های ایستای بالاتر از 60 ثانیه موجب کاهش عملکرد دوی سرعت و چابکی می‌گردند.
برنامه تمرینی فیفا 11+ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮیﻨﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪای ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آسیب‌های پایین‌تنه در فوتبالیست‌ها طراحی شده است این برنامه تمرینی شامل 27 تمرین می‌باشد که 18 تمرین آن در 3 سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته ارائه شده است؛ که بر کینماتیک زانوی پای غالب فوتبالیست‌ها اثر بهینه داشته است (18). برنامه‌های ﺗﻤﺮیﻨﯽ فیفا 11+ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺮیﻨﺎت ﻋﺼﺒﯽ ﻋﻀﻼﻧﯽ دیﮕﺮ پژوهش‌ها ﺑﺎ تأکید ﺑﺮ ﺗﻘﻮیﺖ و ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل در ﻧﯿﺮوی ﻋﻀﻼﻧﯽ ﻋﻀﻼت چهار سر و ﻫﻤﺴﺘﺮیﻨﮓ، ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﯽ ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ و ارﺗﻘﺎی ﺗﻮان اﻧﻔﺠﺎری ایﻦ ﻋﻀﻼت زاویﻪ واﻟﮕﻮس زاﻧﻮ را ﮐﺎﻫﺶ داده و ﺳﺒﺐ ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد آن می‌شود. این ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ توانسته است اثر بالا و مطلوبی بر کاهش زاویﻪ ﭼﺮﺧﺶ داﺧﻠﯽ زاﻧﻮی ﺑﺎزیﮑﻨﺎن ﻣﺮد ﻓﻮﺗﺒﺎل در ﻟﺤﻈﻪ ﻓﺮود داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ (18). گزارش شده است برنامه فیفا 11+ تأثیر قابل‌توجهی بر سرعت (46)، سرعت دریبل، دقت شوت، چابکی و پرش عمودی بازیکنان فوتبال دارد (47). زارعی و همکاران بهبود قابل‌توجهی در پرش عمودی، پرش تکراری بوسکو و آزمون‌های تعادل پویا پس از یک فصل از تمرینات 11+ در بازیکنان فوتبال نوجوان را مشاهده کردند اما پیشرفت قابل‌توجهی در آزمون چابکی ایلی نویز، 20 متر و 40 متر سرعت، آزمون یو یو، انعطاف‌پذیری و اسلالوم دریبل مشاهده نشد (19). تمرینات 11+ کودکان و نوجوانان عمدتاً بر بهبود هماهنگی، تعادل، تکنیک فرود، قدرت عضلات پا و ثبات مرکزی تمرکز می‌کنند و احتمالاً این تمرینات برای پیش از نوجوانی مناسب‌تر هستند (48).
شهسوار و همکاران (49) گزارش کردند ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮیﻦ ﻗﺪرﺗﯽ _ ﻫﺮﻣﯽ واژﮔﻮن _ ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ دریﺒﻞ فوتبالیست‌ها تأثیر معنی‌داری دارد. سرعت دریبل کردن یا حرکت همراه با توپ تحت کنترل، شاخص بسیار مهمی برای بازیکنان فوتبال محسوب می‌شود. قدرت از عوامل بسیار مهمی در حفظ تعادل بازیکنان فوتبال در زمین‌های لغزنده و هنگام تسلط و کنترل توپ محسوب می‌شود. مک کینلی و همکاران (50) با بررسی اثر تمرینات پلایومتریک و مقاومتی روی قدرت و عملکرد عصبی عضلانی بازیکنان فوتبال نشان دادند که هر دو نوع تمرین پلایومتریک و تراباند سبب افزایش قدرت و هایپرتروفی می‌شود. یافته‌های مطالعات همسو در خصوص 6 هفته تمرینات با کش تراباند و تمرینات پلایومتریک اسماعیلی و همکاران (22) با نتایج مطالعه مک کینلی و همکاران (50)، بوئت و همکاران (34)، ویزینگ و همکاران (51) همسو گزارش شدند. ویزینگ و همکاران (51) افزایش قدرت را در گروه‌های تمرینی پلایومتریک و تراباند مشاهده کردند.
تحلیل و پیشنهاد‌های حاصل از تحقیق
خستگی عضلانی تأثیر منفی بر تعادل، ظرفیت انقباضی عضله، هماهنگی و حس عمقی دارد (52). عبدالله پور و همکاران (53) گزارش کردند اوج توان اکستنسوری در سرعت زاویه‌ای 60 درجه بر ثانیه بعد از خستگی کاهش یافت که احتمالاً یکی از دلایل کاهش عملکرد بازیکنان فوتبال در دقایق پایانی مسابقه کاهش توان اکستنسوری می‌باشد. خستگی عضلات چهارسرران، گام برداری افراد را در مواقع عبور از موانع، راه رفتن و دویدن تحت تأثیر قرار می‌دهد (54). برونی و همکاران ارتباط ویژه‌ای بین سرعت و گشتاور فلکسوری و اکستنسوری مفصل زانو نشان دادند. با توجه به این نتایج عضلات همسترینگ ظرفیت تولید قدرت بیشتری نسبت به عضلات چهارسررانی در هنگام افزایش سرعت ایزوکینتیک داشتند (55). اعمال خستگی بر عضلات مفصل زانو در هنگام عمل فلکشن و اکستنشن موجب کاهش اوج توان اکستنسوری شده است و عضلات با همان سرعت زاویه‌ای قبل از خستگی فعالیت خود را ادامه می‌دهند که افزایش فشار بر عضلات اکستنسور زانو می‌تواند باعث آسیب‌های عضلانی، استخوانی و لیگامانی شود (56).
امیری خراسانی (22) گزارش کرد که پنج شوت متوالی برای کسب پاسخ‌های بیومکانیکی بیشینه مناسب است؛ زیرا پس‌ازاین تعداد، بازیکنان به علت خستگی شوت‌هایی را بدون هماهنگی مناسب در بین مفاصل پیاده می‌کنند که از نظر تکنیکی مناسب نیست. بهینه‌سازی رفتارها و تعاملات تیمی به افزایش عملکرد بازیکنان فوتبال می‌انجامد. بازی در زمین‌های کوچک تکالیف خاصی هستند که در حوزه آموزش فوتبال برای بهبود امکان پیشرفت بازیکنان در تعاملات تیمی و عملکرد تکنیکی طراحی شده‌اند (57). تورنتس و همکاران ذکر کردند که کاربرد تمرینات بازی زمین کوچک، محرکی مناسب برای اعمال تکنیکی است (58). درواقع، بازی‌های زمین کوچک سبب تسهیل درک فاصله بین هم‌تیمی و حریفان می‌شود؛ یعنی بازیکنان باید نحوه عملکرد را با توجه به قیود موجود و پنجره زمانی بین بازیکنان کشف کنند (58). چون بازیکنان تحت‌فشار بیشتری هستند و بازی پویاتر هست (از نظر جسمی و زمانی)، مناسب‌ترین حالت برای ارتقای خواسته‌های تکنیکی بهینه است (8). افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی در بازی‌های زمین کوچک اتفاق می‌افتد و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد (8). هر چند با مطالعه تسیتور و همکاران (9) هم‌راستا نمی‌باشد. آن‌ها گزارش کردند که دست‌کاری قیود تکلیف در تیم موجب بهبود نیافتن اقدامات تکنیکی می‌شود. احتمالاً این تفاوت برگرفته از این است که هدف تمرینی آن‌ها، تغییر شدت تمرین با تغییر در ابعاد زمین بوده است. انتظاری و همکاران (21) گزارش کردند که بین پس‌آزمون و پیش‌آزمون عملکردهای پاس موفقیت‌آمیز، دریبل، شوت به دروازه تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج نشان می‌دهد دست‌کاری قیود تکلیف به‌وسیله فرمت‌های مختلف بازی‌های زمین کوچک به مربیان اجازه می‌دهد تا بتوانند از این نو ع آموزش در ایجاد تمرین کارآمد و بهبود عملکرد ورزشی استفاده کنند.
در تحقیقی از سوی دانشجو و همکاران (28) تحت عنوان مقایسه پارامترهای کینماتیکی مفصل زانو حین فرود در دقایق مختلف بازی فوتبال نتایج کلی بررسی‌ها نشان داد که روند فلکشن زانو در حین بازی فوتبال یک مسیر صعودی را طی می‌کند که به این معناست دقایق ابتدایی هر نیمه کمترین میزان فلکشن زانو حین فرود رخ می‌دهد که در همین بازه‌های زمانی احتمال آسیب ACL بیشتر است. زاویه والگوس زانوی پای برتر در این دقایق نیز بیشتر بوده است. بیشترین زاویه والگوس پای برتر در دقایق صفر و 60 بازی فوتبال رخ داده است که نشان می‌دهد بین فلکشن کمتر زانو و افزایش زاویه والگوس ارتباطی وجود دارد و احتمالاً دقایق ابتدایی هر نیمه، بازه زمانی خطرناک برای ر خ دادن آسیب ACL است؛ اما از طرفی خستگی توانسته است بر روی کینماتیک پای برتر حین فرود اثر بگذارد و در دقیقه 105 بازی زانوی پای برتر را با افزایش والگوس زانو و افزایش خطر آسیب ACL روبه‌رو کند (28).
نتیجه گیری نهایی
ابزار تمرینی مختلف نقش مهمی در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال دارد. کش¬های تراباند و تمرینات پلایومتریک سبب بهبود حس عمقی و قدرت عضلات مفصل مچ پای بازیکنان می‌شود. اهمیت قدرت در پیشگیری از آسیب‌های ورزشی به‌خوبی توسط محققان نشان داده شده است. قدرت عضلات اطراف مفصل مچ پا، باعث ایجاد ثبات پویا و پایداری عملکردی مفصل مچ پا می‌شود. همچنین قدرت کافی عضلات باعث کاهش فشارهای وارده به مفصل می‌شود.
در حرکت اسکوات در مفصل مچ پا با بررسی عضله گاستروکنمیوس نتایج نشان داد این عضله با انقباض متوسط، از حرکت رو به جلوی تیبیا زیر فمور جلوگیری می‌کند؛ و با انقباض ایزومتریک خود به افزایش ثبات زانو کمک می‌کند. در انجام حرکت اسکوات، عضلات تیبیالیس آنتریور و گاستروکنمیوس انقباض هم‌زمانی دارند و انجام تمرینات اسکوات برای درمان بی‌ثباتی مچ مفید است. مهم‌ترین عضلاتی که در حرکت اسکوات تقویت می‌شوند، عضلات عمل‌کننده روی مفصل زانو می‌باشند. از بین عضلات کوادریسپس، وستوس مدیالیس و لترالیس انقباض یکسان و بالایی را حین اسکوات تجربه می‌کنند.
برنامه فیفا 11+ تأثیر قابل‌توجهی بر سرعت، سرعت دریبل، دقت شوت، چابکی و پرش عمودی بازیکنان فوتبال دارد. در تمرینات، پنج شوت متوالی برای کسب پاسخ‌های بیومکانیکی بیشینه مناسب است؛ زیرا پس از این تعداد، بازیکنان به علت خستگی، شوت‌هایی را بدون هماهنگی مناسب در بین مفاصل پیاده می‌کنند که از نظر تکنیکی مناسب نیست. افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی در بازی‌های زمین کوچک اتفاق می‌افتد و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله از نوع مروری است و مستقیماً از هیچ انسانی یا حیوانی در آن استفاده نشده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان¬های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش¬های پژوهش حاضر مشارکت داشته¬اند.ابزار تمرینی
به حداکثر رساندن ظرفیت‌های قدرت، سرعت و استقامتی بازیکنان از مهم‌ترین چالش‌های پیش فصل مربیان و متخصصان تیم‌های فوتبال محسوب می‌شود (30). در یک مطالعه پس از 10 هفته تمرین مقاومتی با استفاده از ابزار تمرینی کش تراباند، تفاوت معنی‌داری در تعادل ایستا و پویای گروه تراباند و گروه کنترل در دختران جوان ورزشکار مشاهده شد (31). در مجموع تمرین مقاومتی با کشهای تراباند برای اهداف مختلف تمرینی همانند شوت‌زنی، مهارت‌های هماهنگی و بهبود دامنه حرکتی استفاده شده است (32). تحقیقات بر اهمیت حس عمقی در پیشگیری از آسیب بازیکنان فوتبال تأکید می‌کند. ایلز و همکاران (33) ضعف حس عمقی مفصل مچ پا را دلیل افزایش آسیب و ناپایداری مچ پا بیان کردند. اختلال در حس وضعیت مفصل مچ پا موجب تغییر هماهنگی حرکت و الگوهای حرکتی مانند تأخیر در زمان شروع انقباض و کاهش دامنه فعالیت عضلات اطراف مفصل شده و احتمال آسیب مفصل مچ پا را افزایش می‌دهد (34). تمرینات تراباند به دلیل سهولت در کاربرد، هزینه کم، تنوع تمرینی بالا و بی‌خطر بودن، روز به روز جایگاه ویژه‌ای را در برنامه‌های آماده‌سازی و توان‌بخشی پیدا کرده است. این تمرینات به‌عنوان تمرینات مقاومتی پیش‌رونده شناخته می‌شوند. از باند الاستیک برای بهبود عملکرد سیستم عصبی-عضلانی، قدرت و افزایش توانایی افراد در انجام وظایف عملکردی استفاده می‌شود (35). در مقایسه استفاده از تراباند و تمرینات پلایومتریک در بازیکنان فوتبال ضیائی و همکاران (10) گزارش کردند که در بهبود حس عمقی و قدرت عضلات هر دو نوع تمرین باعث بهبود عملکرد اینورژن، اورژن، دورسی فلکشن و پلنتار فلکشن مچ پا می‌شود اما تفاوت معناداری بین این دو نوع تمرین نیافتند. ضیائی و همکاران در مطالعه اثر تمرینات پلایومتریک و تراباند بر حس عمقی و قدرت مچ پای بازیکنان فوتبال نوجوان گزارش کردند در هر دو گروه پلایومتریک و تراباند در هر دو گروه – درون گروهی-کاهش خطای بازسازی 15 درجه و افزایش قدرت عضلات دورسی و فلکسور مچ پا را مشاهده کردند اما بین گروهی تفاوت معنی‌داری بین استفاده از کش تراباند و تمرینات پلایومتریک در کاهش خطای بازسازی 15 درجه و افزایش قدرت عضلات دورسی و فلکسور مچ پا دیده نشد (10).
حاج لطفعلیان و همکاران، حرکت اسکوات را در چهار موقعیت اعمال بار متفاوت، بهینه‌سازی کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که انجام حرکت اسکوات با اعمال بار از پشت، روش بهینه‌تری نسبت به سایر روش‌ها است (36). در حرکت اسکوات در مفصل مچ بررسی بیشتری روی عضله گاستروکنمیوس صورت گرفت (37). این عضله با انقباض متوسط، از حرکت رو به جلوی تیبیا زیر فمور جلوگیری می‌کند؛ و با انقباض ایزومتریک خود به افزایش ثبات زانو کمک می‌کند (38). تاتونگی و همکاران بیان کردند که با افزایش فلکشن زانو، از بین عضلات پلانتار فلکسور مچ، عضله سولئوس فعالیت بیشتری دارد (39)؛ بنابراین درصورتی‌که نیاز به تقویت این عضله باشد انجام اسکوات کامل در مقایسه با اسکوات semi ارجحیت دارد. دایونیسیو و همکاران بیان کردند که در انجام حرکت اسکوات، عضلات تیبیالیس آنتریور و گاستروکنمیوس انقباض هم‌زمانی دارند و انجام تمرینات اسکوات برای درمان بی‌ثباتی مچ مفید دانستند (40). از بین عضلات کوادریسپس، وستوس مدیالیس و لترالیس انقباض یکسان و بالایی را حین اسکوات تجربه می‌کنند (41)؛ و نیروی خارجی آن‌ها تقریباً دو برابر عضله رکتوس گزارش شده است (42). دیگر عضلات عمل‌کننده بر روی مفصل زانو، گروه همسترینگ است. این عضلات بیشترین انقباض خود را در 10 تا 70 درجه فلکشن زانو دارند (42).
تمرینات
از حس عمقی به‌عنوان آگاهی از وضعیت قسمت‌های مختلف بدن در هر لحظه در فضا و بازخوردی از اندام به سیستم عصبی مرکزی یاد شده و سبب ایجاد انسجام در واحدهای حرکتی می‌شود. در جهت بهبود حس عمقی و قدرت عضلانی، تمرینات میدانی همواره از لحاظ هزینه، زمان و میزان اثرگذاری مورد توجه قرار داشته‌اند. این تمرینات شامل: تمرینات ایزوکنتیک، تعادلی، تمرین در زنجیره حرکتی بسته و باز، زمان عکس‌العمل و تمرینات پلایومتریک است (43). حیدری (16) گزارش کرد که تمرینات حس عمقی در فرایند توان‌بخشی فوتبالیست‌ها پس از عمل جراحی آرتروسکوپی زانو رباط صلیبی قدامی ACL بسیار مؤثر بوده است. بر این اساس استفاده از تمرینات حس عمقی طبقه‌بندی‌شده از ساده به پیچیده بر اساس رشته ورزشی در فازهای مختلف توان‌بخشی تأثیر بسیار مطلوبی در بهبود تعادل و عملکرد ورزشکاران دارد. نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش با تحقیق گرشبورگ و همکاران (44) هم‌راستا می‌باشد. کشش بالستیک موجب بـهـبـود عملکرد دوی سرعت 50 متر در بازیکنان فوتبال می‌گردد. درحالی‌که کشش‌های ایستا و PNF نیز تخریبی معنی‌داری بر عملکرد دو سرعت نداشتند. بر این اساس اجرای پروتکل‌های کششی ایستا، بالستیک و PNF بالاتر از 20 ثانیه، اثر تخریبی بر اجرا و عملکرد پـرش عمودی، چابکی و دوی سرعت 50 متر بازیکنان فوتبال دارد (17). نتایج تحقیق فلچر و همکاران (45) نشان از آن دارد که کشش‌های ایستای بالاتر از 60 ثانیه موجب کاهش عملکرد دوی سرعت و چابکی می‌گردند.
برنامه تمرینی فیفا 11+ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮیﻨﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪای ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آسیب‌های پایین‌تنه در فوتبالیست‌ها طراحی شده است این برنامه تمرینی شامل 27 تمرین می‌باشد که 18 تمرین آن در 3 سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته ارائه شده است؛ که بر کینماتیک زانوی پای غالب فوتبالیست‌ها اثر بهینه داشته است (18). برنامه‌های ﺗﻤﺮیﻨﯽ فیفا 11+ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺮیﻨﺎت ﻋﺼﺒﯽ ﻋﻀﻼﻧﯽ دیﮕﺮ پژوهش‌ها ﺑﺎ تأکید ﺑﺮ ﺗﻘﻮیﺖ و ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل در ﻧﯿﺮوی ﻋﻀﻼﻧﯽ ﻋﻀﻼت چهار سر و ﻫﻤﺴﺘﺮیﻨﮓ، ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﯽ ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ و ارﺗﻘﺎی ﺗﻮان اﻧﻔﺠﺎری ایﻦ ﻋﻀﻼت زاویﻪ واﻟﮕﻮس زاﻧﻮ را ﮐﺎﻫﺶ داده و ﺳﺒﺐ ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد آن می‌شود. این ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ توانسته است اثر بالا و مطلوبی بر کاهش زاویﻪ ﭼﺮﺧﺶ داﺧﻠﯽ زاﻧﻮی ﺑﺎزیﮑﻨﺎن ﻣﺮد ﻓﻮﺗﺒﺎل در ﻟﺤﻈﻪ ﻓﺮود داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ (18). گزارش شده است برنامه فیفا 11+ تأثیر قابل‌توجهی بر سرعت (46)، سرعت دریبل، دقت شوت، چابکی و پرش عمودی بازیکنان فوتبال دارد (47). زارعی و همکاران بهبود قابل‌توجهی در پرش عمودی، پرش تکراری بوسکو و آزمون‌های تعادل پویا پس از یک فصل از تمرینات 11+ در بازیکنان فوتبال نوجوان را مشاهده کردند اما پیشرفت قابل‌توجهی در آزمون چابکی ایلی نویز، 20 متر و 40 متر سرعت، آزمون یو یو، انعطاف‌پذیری و اسلالوم دریبل مشاهده نشد (19). تمرینات 11+ کودکان و نوجوانان عمدتاً بر بهبود هماهنگی، تعادل، تکنیک فرود، قدرت عضلات پا و ثبات مرکزی تمرکز می‌کنند و احتمالاً این تمرینات برای پیش از نوجوانی مناسب‌تر هستند (48).
شهسوار و همکاران (49) گزارش کردند ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮیﻦ ﻗﺪرﺗﯽ _ ﻫﺮﻣﯽ واژﮔﻮن _ ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ دریﺒﻞ فوتبالیست‌ها تأثیر معنی‌داری دارد. سرعت دریبل کردن یا حرکت همراه با توپ تحت کنترل، شاخص بسیار مهمی برای بازیکنان فوتبال محسوب می‌شود. قدرت از عوامل بسیار مهمی در حفظ تعادل بازیکنان فوتبال در زمین‌های لغزنده و هنگام تسلط و کنترل توپ محسوب می‌شود. مک کینلی و همکاران (50) با بررسی اثر تمرینات پلایومتریک و مقاومتی روی قدرت و عملکرد عصبی عضلانی بازیکنان فوتبال نشان دادند که هر دو نوع تمرین پلایومتریک و تراباند سبب افزایش قدرت و هایپرتروفی می‌شود. یافته‌های مطالعات همسو در خصوص 6 هفته تمرینات با کش تراباند و تمرینات پلایومتریک اسماعیلی و همکاران (22) با نتایج مطالعه مک کینلی و همکاران (50)، بوئت و همکاران (34)، ویزینگ و همکاران (51) همسو گزارش شدند. ویزینگ و همکاران (51) افزایش قدرت را در گروه‌های تمرینی پلایومتریک و تراباند مشاهده کردند.
تحلیل و پیشنهاد‌های حاصل از تحقیق
خستگی عضلانی تأثیر منفی بر تعادل، ظرفیت انقباضی عضله، هماهنگی و حس عمقی دارد (52). عبدالله پور و همکاران (53) گزارش کردند اوج توان اکستنسوری در سرعت زاویه‌ای 60 درجه بر ثانیه بعد از خستگی کاهش یافت که احتمالاً یکی از دلایل کاهش عملکرد بازیکنان فوتبال در دقایق پایانی مسابقه کاهش توان اکستنسوری می‌باشد. خستگی عضلات چهارسرران، گام برداری افراد را در مواقع عبور از موانع، راه رفتن و دویدن تحت تأثیر قرار می‌دهد (54). برونی و همکاران ارتباط ویژه‌ای بین سرعت و گشتاور فلکسوری و اکستنسوری مفصل زانو نشان دادند. با توجه به این نتایج عضلات همسترینگ ظرفیت تولید قدرت بیشتری نسبت به عضلات چهارسررانی در هنگام افزایش سرعت ایزوکینتیک داشتند (55). اعمال خستگی بر عضلات مفصل زانو در هنگام عمل فلکشن و اکستنشن موجب کاهش اوج توان اکستنسوری شده است و عضلات با همان سرعت زاویه‌ای قبل از خستگی فعالیت خود را ادامه می‌دهند که افزایش فشار بر عضلات اکستنسور زانو می‌تواند باعث آسیب‌های عضلانی، استخوانی و لیگامانی شود (56).
امیری خراسانی (22) گزارش کرد که پنج شوت متوالی برای کسب پاسخ‌های بیومکانیکی بیشینه مناسب است؛ زیرا پس‌ازاین تعداد، بازیکنان به علت خستگی شوت‌هایی را بدون هماهنگی مناسب در بین مفاصل پیاده می‌کنند که از نظر تکنیکی مناسب نیست. بهینه‌سازی رفتارها و تعاملات تیمی به افزایش عملکرد بازیکنان فوتبال می‌انجامد. بازی در زمین‌های کوچک تکالیف خاصی هستند که در حوزه آموزش فوتبال برای بهبود امکان پیشرفت بازیکنان در تعاملات تیمی و عملکرد تکنیکی طراحی شده‌اند (57). تورنتس و همکاران ذکر کردند که کاربرد تمرینات بازی زمین کوچک، محرکی مناسب برای اعمال تکنیکی است (58). درواقع، بازی‌های زمین کوچک سبب تسهیل درک فاصله بین هم‌تیمی و حریفان می‌شود؛ یعنی بازیکنان باید نحوه عملکرد را با توجه به قیود موجود و پنجره زمانی بین بازیکنان کشف کنند (58). چون بازیکنان تحت‌فشار بیشتری هستند و بازی پویاتر هست (از نظر جسمی و زمانی)، مناسب‌ترین حالت برای ارتقای خواسته‌های تکنیکی بهینه است (8). افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی در بازی‌های زمین کوچک اتفاق می‌افتد و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد (8). هر چند با مطالعه تسیتور و همکاران (9) هم‌راستا نمی‌باشد. آن‌ها گزارش کردند که دست‌کاری قیود تکلیف در تیم موجب بهبود نیافتن اقدامات تکنیکی می‌شود. احتمالاً این تفاوت برگرفته از این است که هدف تمرینی آن‌ها، تغییر شدت تمرین با تغییر در ابعاد زمین بوده است. انتظاری و همکاران (21) گزارش کردند که بین پس‌آزمون و پیش‌آزمون عملکردهای پاس موفقیت‌آمیز، دریبل، شوت به دروازه تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج نشان می‌دهد دست‌کاری قیود تکلیف به‌وسیله فرمت‌های مختلف بازی‌های زمین کوچک به مربیان اجازه می‌دهد تا بتوانند از این نو ع آموزش در ایجاد تمرین کارآمد و بهبود عملکرد ورزشی استفاده کنند.
در تحقیقی از سوی دانشجو و همکاران (28) تحت عنوان مقایسه پارامترهای کینماتیکی مفصل زانو حین فرود در دقایق مختلف بازی فوتبال نتایج کلی بررسی‌ها نشان داد که روند فلکشن زانو در حین بازی فوتبال یک مسیر صعودی را طی می‌کند که به این معناست دقایق ابتدایی هر نیمه کمترین میزان فلکشن زانو حین فرود رخ می‌دهد که در همین بازه‌های زمانی احتمال آسیب ACL بیشتر است. زاویه والگوس زانوی پای برتر در این دقایق نیز بیشتر بوده است. بیشترین زاویه والگوس پای برتر در دقایق صفر و 60 بازی فوتبال رخ داده است که نشان می‌دهد بین فلکشن کمتر زانو و افزایش زاویه والگوس ارتباطی وجود دارد و احتمالاً دقایق ابتدایی هر نیمه، بازه زمانی خطرناک برای ر خ دادن آسیب ACL است؛ اما از طرفی خستگی توانسته است بر روی کینماتیک پای برتر حین فرود اثر بگذارد و در دقیقه 105 بازی زانوی پای برتر را با افزایش والگوس زانو و افزایش خطر آسیب ACL روبه‌رو کند (28).
نتیجه گیری نهایی
ابزار تمرینی مختلف نقش مهمی در بهبود عملکرد بازیکنان فوتبال دارد. کش¬های تراباند و تمرینات پلایومتریک سبب بهبود حس عمقی و قدرت عضلات مفصل مچ پای بازیکنان می‌شود. اهمیت قدرت در پیشگیری از آسیب‌های ورزشی به‌خوبی توسط محققان نشان داده شده است. قدرت عضلات اطراف مفصل مچ پا، باعث ایجاد ثبات پویا و پایداری عملکردی مفصل مچ پا می‌شود. همچنین قدرت کافی عضلات باعث کاهش فشارهای وارده به مفصل می‌شود.
در حرکت اسکوات در مفصل مچ پا با بررسی عضله گاستروکنمیوس نتایج نشان داد این عضله با انقباض متوسط، از حرکت رو به جلوی تیبیا زیر فمور جلوگیری می‌کند؛ و با انقباض ایزومتریک خود به افزایش ثبات زانو کمک می‌کند. در انجام حرکت اسکوات، عضلات تیبیالیس آنتریور و گاستروکنمیوس انقباض هم‌زمانی دارند و انجام تمرینات اسکوات برای درمان بی‌ثباتی مچ مفید است. مهم‌ترین عضلاتی که در حرکت اسکوات تقویت می‌شوند، عضلات عمل‌کننده روی مفصل زانو می‌باشند. از بین عضلات کوادریسپس، وستوس مدیالیس و لترالیس انقباض یکسان و بالایی را حین اسکوات تجربه می‌کنند.
برنامه فیفا 11+ تأثیر قابل‌توجهی بر سرعت، سرعت دریبل، دقت شوت، چابکی و پرش عمودی بازیکنان فوتبال دارد. در تمرینات، پنج شوت متوالی برای کسب پاسخ‌های بیومکانیکی بیشینه مناسب است؛ زیرا پس از این تعداد، بازیکنان به علت خستگی، شوت‌هایی را بدون هماهنگی مناسب در بین مفاصل پیاده می‌کنند که از نظر تکنیکی مناسب نیست. افزایش تعداد مهارت‌های تکنیکی در بازی‌های زمین کوچک اتفاق می‌افتد و سطح بالاتری از مالکیت توپ اتفاق می‌افتد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله از نوع مروری است و مستقیماً از هیچ انسانی یا حیوانی در آن استفاده نشده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان¬های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تعارض
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
فهرست منابع
1. Abdullah M, Musa R, Maliki A, Suppiah P, Kosni N. Relationship of physical characteristics, mastery and readiness to perform with position of elite soccer players. International Journal of Advanced Engineering and Applied Sciences. 2016;1(1):8-11.
2. Meamarbashi A, Hossaini S. Application of novel inertial technique to compare the kinematics and kinetics of the legs in the soccer instep kick. Journal of Human Kinetics. 2010;23(2010):5-13. [DOI:10.2478/v10078-010-0001-x]
3. Asai T, Carré M, Akatsuka T, Haake S. The curve kick of a football I: impact with the foot. Sports Engineering. 2002;5(4):183-92. [DOI:10.1046/j.1460-2687.2002.00108.x]
4. Rodano R, Tavana R. Three-dimensional analysis of instep kick in professional soccer players. Science and football II: Taylor & Francis; 2003;357-61.
5. Shan G, Westerhoff P. Soccer: Full‐body kinematic characteristics of the maximal instep soccer kick by male soccer players and parameters related to kick quality. Sports Biomechanics. 2005;4(1):59-72. [DOI:10.1080/14763140508522852] [PMID]
6. Attarzadeh Hosseini SR, Meamarbashi A, editors. A Novel Method to Measure Biomechanical Parameters of Soccer Kicks and Two-Footedness in the Field. 2008-International Pre-Olympic Congress; 2008.
7. Dörge H, Andersen TB, Sørensen H, Simonsen E, Aagaard H, Dyhre‐Poulsen P, Klausen K. EMG activity of the iliopsoas muscle and leg kinetics during the soccer place kick. Scandinavian journal of medicine & science in sports. 1999;9(4):195-200. [DOI:10.1111/j.1600-0838.1999.tb00233.x] [PMID]
8. Bonney N, Ball K, Berry J, Larkin P. Effects of manipulating player numbers on technical and physical performances participating in an Australian football small-sided game. Journal of sports sciences. 2020;38(21):2430-6. [DOI:10.1080/02640414.2020.1787697] [PMID]
9. Tessitore A, Meeusen R, Piacentini M, Demarie S, Capranica L. Physiological and technical aspects of" 6-a-side" soccer drills. Journal of sports medicine and physical fitness.2006;36(1):46.
10. Ziaei M, Esmaeili H, Mirshkar M. Effect of Plyometric and Theraband Tainings on Ankle Proprioception and Strength in Adolescent Soccer Players. Journal of Paramedical Sciences & Rehabilitation. 2020;9(2):16-29.
11. Jafarzadeh H, Fouladi R, Fallah Mohammadi M. Effect of Six Weeks of Exercise With Traband on the Dynamic Balance of 15-17 Years Old Soccer Players With Genu Varum Deformity. The Scientific Journal of Rehabilitation Medicine. 2022;11(4):576-89. [DOI:10.32598/SJRM.11.4.4]
12. Hashemi Javaheri SA. Effects of 8 weeks of resistance training with traband on dynamic balance in young soccer players. Journal of Sport Biomechanics. 2016;2(2):43-53.
13. Deldar H, Rahmati S, Taati B. Effect of six weeks band resistance training on performance parameters in young soccer players. Journal of Physiologh of Movement & Health. 2022;2(2):64-74.
14. Haj LM, Honarvar MH, Shamseh KP. The Biomechanics and Muscle Function in Various Techniques of Squat with Rehabilitative and Training Approach: Narrative Review. 2020.
15. Mahmodi H , Rajabi H, Bapiran M, Motamedi P. Compare the effect of plyometric training pre and post maturity with soccer training on electromyographical index and soccer players performance. Jsmt.2021;19(1):1-11.
16. Haidary M. Effects of proprioception exercises in the rehabilitation process of football players after arthroscopic surgery anterior cruciate ligament (ACL). Journal of Sport Biomechanics. 2017;3(2):15-25.
17. Monazzami A, Monazzami S, Hematfar A, Monazzami A. Acute Effects of Static, ballistic and Proprioceptive Neuromuscular Facilitation (PNF) Stretching on vertical jump and Agility and fifty-meter sprint performance in Youth Soccer Players. Journal of Practical Studies of Biosciences in Sport. 2018;6(12):35-46.
18. Ghassemi. v,Shojaodin.S,Ebrahimi.S , Letafat.A , Eslami.M . Examining the kinematic changes of the knee joint during one leg landing after eight weeks of FIFA 11+ training in male soccer players. Applied sports physiology research paper. 2017;13(26):91-104.
19. Zarei M, Abbasi H, Daneshjoo A, Barghi TS, Rommers N, Faude O, Rössler R. Long-term effects of the 11+ warm-up injury prevention programme on physical performance in adolescent male football players: a cluster-randomised controlled trial. Journal of sports sciences. 2018;36(21):2447-54. [DOI:10.1080/02640414.2018.1462001] [PMID]
20. Ghasemi-paeendehi V, Shojaeddin SS, Brahimi-Tekamejani E, Letafatkar A, Eslami M. Effect of 8 weeks of FIFA 11+ training on ground reaction force variables during single leg drop landing in young male soccer players. Studies in Sport Medicine. 2017;8(20):107-24.
21. Entezari M, Bahram A, Arsham S, Sharifnezhad A. The Effect of Manipulation Task Constraints in SSG on Team Interactions and Technical Performance of Players in Competitive Football Game: Application of Social Network Theory in Performance Analysis. Motor Behavior. 2023;14(50):187-212.
22. Amirikhorasani M. Comparison of maximum angular velocity and torque of lower body joints during consecutive on-foot soccer shots. Research in sports medicine and technology. 2013;6(22):65-74.
23. Faramarzi M, Gharakhanloo R, Choobineh S. Physical fitness level of top Iranian football players. Olympic Quarterly. 2010;1(49):127-141.
24. Ghasemi MH, Fashi M. Comparison of advanced physical fitness profile between Olympic soccer team members of Iran according to playing position. Research in Sport Medicine and Technology. 2018;16(15):35-46.
25. Sajediniya M, Norasteh A, Salahzadeh Z. The Relationship between Neuromuscular Mechanisms and Static and Dynamic Balance of Soccer Players. Journal of Sport Biomechanics. 2018;4(1):53-61.
26. Lotf'alyian M, Lenjan Nejadidan S, Mojtahedi H. Investigate kick speed through to compare the biomechanical characteristics of the knee joint in low drive and high drive soccer instep kick. Studies in Sport Medicine. 2013;5(13):109-22.
27. Ferasat R. Investigation of Biomechanical and Anthropometric Variables of Football Players According to Their Playing Position. Journal of Sport Biomechanics. 2021;7(1):2-13. [DOI:10.32598/biomechanics.7.1.5]
28. Daneshjoo A, Mohseni M. Comparing the knee joint kinematic parameters during landing at different minutes of soccer game. Journal of Sport Biomechanics. 2019;5(1):2-13.
https://doi.org/10.52547/JSportBiomech.8.1.6 [DOI:10.32598/biomechanics.5.1.1]
29. Keyhanian A, Ebrahim K, Rajabi H, Marandi SM. Compaison the effect of resistance exercise with active and passive rest on aerobic and anaerobic fitness in soccer players. Research in Sport Medicine and Technology. 2015;13(9):47-62. [DOI:10.18869/acadpub.jsmt.13.9.47]
30. Pavlů D, Škripková A, Pánek D. The Effects of Elastic Band Exercises with PNF on Shooting Speed and Accuracy in Ball Hockey Players during the COVID-19 Pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021;18(21):11391. [DOI:10.3390/ijerph182111391] [PMID]
31. Hammami M, Gaamouri N, Cherni Y, Gaied S, Chelly MS, Hill L, et al. Effects of complex strength training with elastic band program on repeated change of direction in young female handball players: Randomized control trial. International Journal of Sports Science & Coaching. 2022;17(6):1396-407. [DOI:10.1177/17479541211062152]
32. Le Scouarnec J, Samozino P, Andrieu B, Thubin T, Morin J-B, Favier FB. Effects of Repeated Sprint Training With Progressive Elastic Resistance on Sprint Performance and Anterior-Posterior Force Production in Elite Young Soccer Players. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2022;36(6):1675-81. [DOI:10.1519/JSC.0000000000004242] [PMID]
33. Eils E, Schroeter R, Schröder M, Gerss J, Rosenbaum D. Multistation proprioceptive exercise program prevents ankle injuries in basketball. Medicine & Science in Sports & Exercise. 2010;42(11):2098-105. [DOI:10.1249/MSS.0b013e3181e03667] [PMID]
34. Bouët V, Gahéry Y. Muscular exercise improves knee position sense in humans. Neuroscience letters. 2000;289(2):143-6. [DOI:10.1016/S0304-3940(00)01297-0] [PMID]
35. Moharrami R, Shojaeddin S, Sadeghi H. Effect of 6 weeks resistance training with elastic-band on proprioception in male athletes with shoulder impingement syndrome. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2015;16(4):42-6.
36. Hajlotfalian M, Redaei A, Sadeghi H. Biomechanical modeling of selected methods of load carriage to improve military capabilities of troops. Journal of Sport Biomechanics.2016; 2(3):15-23.
37. Anderson K, Behm DG. Trunk muscle activity increases with unstable squat movements. Canadian journal of applied physiology. 2005;30(1):33-45. [DOI:10.1139/h05-103] [PMID]
38. Schoenfeld BJ. Squatting kinematics and kinetics and their application to exercise performance. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2010;24(12):3497-506. [DOI:10.1519/JSC.0b013e3181bac2d7] [PMID]
39. Toutoungi D, Lu T, Leardini A, Catani F, O'connor J. Cruciate ligament forces in the human knee during rehabilitation exercises. Clinical biomechanics. 2000;15(3):176-87. [DOI:10.1016/S0268-0033(99)00063-7] [PMID]
40. Dionisio VC, Almeida GL, Duarte M, Hirata RP. Kinematic, kinetic and EMG patterns during downward squatting. Journal of Electromyography and Kinesiology. 2008;18(1):134-43. [DOI:10.1016/j.jelekin.2006.07.010] [PMID]
41. Markolf KL, Gorek JF, Kabo JM, Shapiro MS. Direct measurement of resultant forces in the anterior cruciate ligament. An in vitro study performed with a new experimental technique. JBJS. 1990;72(4):557-67. [DOI:10.2106/00004623-199072040-00014]
42. Escamilla RF, Fleisig GS, Zheng N, LANDER JE, Barrentine SW, ANDREWS JR, et al. Effects of technique variations on knee biomechanics during the squat and leg press. Medicine & Science in Sports & Exercise. 2001;33(9):1552-66. [DOI:10.1097/00005768-200109000-00020] [PMID]
43. Ergen E, Ulkar B. Proprioception and ankle injuries in soccer. Clinics in sports medicine. 2008;27(1):195-217. [DOI:10.1016/j.csm.2007.10.002] [PMID]
44. Gershburg M, Popov S, Khaydari M. Proprioceptive training in the rehabilitation of athletes after operations and injuries of the lower limb. Therapeutic Physical Culture and Sports Medicine. 2013(7):115.
45. Fletcher IM, Monte-Colombo MM. An investigation into the possible physiological mechanisms associated with changes in performance related to acute responses to different preactivity stretch modalities. Applied physiology, nutrition, and metabolism. 2010;35(1):27-34. [DOI:10.1139/H09-125] [PMID]
46. Impellizzeri FM, Bizzini M, Dvorak J, Pellegrini B, Schena F, Junge A. Physiological and performance responses to the FIFA 11+(part 2): a randomised controlled trial on the training effects. Journal of sports sciences. 2013;31(13):1491-502. [DOI:10.1080/02640414.2013.802926] [PMID]
47. Daneshjoo A, Mokhtar AH, Rahnama N, Yusof A. Effects of the 11+ and Harmoknee warm-up programs on physical performance measures in professional soccer players. Journal of sports science & medicine. 2013;12(3):489.
48. Zarei M, Namazi P, Abbasi H, Noruzyan M, Mahmoodzade S, Seifbarghi T. The effect of ten-week FIFA 11+ injury prevention program for kids on performance and fitness of adolescent soccer players. Asian Journal of Sports Medicine. 2018;9(3). [DOI:10.5812/asjsm.61013]
49. Shahsavar A, Chaleh C, Razzaghi A. The effect of inverted pyramid strength training programs on some physiological characteristic of male student soccer players. 2013:903-10.
50. McKinlay BJ, Wallace P, Dotan R, Long D, Tokuno C, Gabriel DA, Falk B. Effects of plyometric and resistance training on muscle strength, explosiveness, and neuromuscular function in young adolescent soccer players. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2018;32(11):3039-50. [DOI:10.1519/JSC.0000000000002428] [PMID]
51. Vissing K, Brink M, Lønbro S, Sørensen H, Overgaard K, Danborg K, et al. Muscle adaptations to plyometric vs. resistance training in untrained young men. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2008;22(6):1799-810. [DOI:10.1519/JSC.0b013e318185f673] [PMID]
52. Barbieri FA, Dos Santos PCR, Lirani-Silva E, Vitório R, Gobbi LTB, Van Diëen JH. Systematic review of the effects of fatigue on spatiotemporal gait parameters. Journal of back and musculoskeletal rehabilitation. 2013;26(2):125-31. [DOI:10.3233/BMR-130371] [PMID]
53. Abdollahpuor M, Barghamadi M, Jafarnejadgaroo A. The effect of local fatigue of quadriceps muscles at different speeds of flexion/extension movement on knee joint kinetics of male football players. Journal of Rehabilitation Medicine. 2019; 8(2): 86-96.
54. Hunter SK, Enoka RM. Sex differences in the fatigability of arm muscles depends on absolute force during isometric contractions. Journal of applied physiology. 2001. [DOI:10.1152/jappl.2001.91.6.2686] [PMID]
55. Baroni BM, Ruas CV, Ribeiro-Alvares JB, Pinto RS. Hamstring-to-quadriceps torque ratios of professional male soccer players: A systematic review. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2020;34(1):281-93. [DOI:10.1519/JSC.0000000000002609] [PMID]
56. Matthews MJ, Heron K, Todd S, Tomlinson A, Jones P, Delextrat A, Cohen DD. Strength and endurance training reduces the loss of eccentric hamstring torque observed after soccer specific fatigue. Physical Therapy in Sport. 2017;25:39-46. [DOI:10.1016/j.ptsp.2017.01.006] [PMID]
57. Ometto L, Vasconcellos FV, Cunha FA, Teoldo I, Souza CRB, Dutra MB, et al. How manipulating task constraints in small-sided and conditioned games shapes emergence of individual and collective tactical behaviours in football: A systematic review. International Journal of Sports Science & Coaching. 2018;13(6):1200-14. [DOI:10.1177/1747954118769183]
58. Torrents C, Ric A, Hristovski R, Torres-Ronda L, Vicente E, Sampaio J. Emergence of exploratory, technical and tactical behavior in small-sided soccer games when manipulating the number of teammates and opponents. PloS one. 2016;11(12):e0168866. [DOI:10.1371/journal.pone.0168866] [PMID]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
فصلنامه بیومکانیک ورزشی
همدان،شهرک مدنی، بلوار امام خمینی(ره)، بلوار پروفسور موسیوند، مجتمع دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، معاونت پژوهش و فناوری، دفتر مجلات علمی
صندوق پستی: 734
تلفن دفتر نشریه: 08134494042
وب‌سایت: http://biomechanics.iauh.ac.ir
ایمیل: sportbiomechanics@iauh.ac.ir
