دوره 12، شماره 2 - ( 6-1405 )                   جلد 12 شماره 2 صفحات 263-242 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sabouri L, Rajani F, Piri E. Effects of Training Interventions on Walking and Running Mechanics in Individuals with Pronated Feet: A Systematic Review. J Sport Biomech 2026; 12 (2) :242-263
URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-376-fa.html
صبوری لیلا، رجنی فاطمه، پبری ابراهیم. تأثیر انواع مداخلات تمرینی مختلف بر مکانیک راه رفتن و دویدن در افراد دارای پرونیشن پا: یک مطالعه مروری سیستماتیک. مجله بیومکانیک ورزشی. 1405; 12 (2) :242-263

URL: http://biomechanics.iauh.ac.ir/article-1-376-fa.html


1- گروه بیومکانیک ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
2- گروه بیومکانیک ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
متن کامل [PDF 1950 kb]   (12 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (32 مشاهده)
متن کامل:   (11 مشاهده)
مقدمه
پرونیشن پا به‌عنوان یک حرکت چرخشی طبیعی که در مفصل ساب تالار پا رخ می دهد تعریف شده است. میزان شیوع پای پرونیت از 78٪ تا 48٪ در نوجوانان و کودکان و 23-2% در بزرگ‌سالان متغیر است (1). پرونیشن پا عمدتاً در نیمه اول فاز ایستادن راه رفتن رخ می دهد و با انحراف مچ پا و دورسی‌فلکشن و همچنین ابداکشن جلوی پا مشخص می شود. بااین‌حال، پرونیشن بیش‌ازحد پا با ناهماهنگی اندام تحتانی مرتبط است و ممکن است باعث آسیب های اسکلتی عضلانی شود (2, 3). پرونیشن بیش‌ازحد پا، کینماتیک و سینتیک اندام تحتانی را در طول فعالیت های تحمل وزن تغییر می دهد و می تواند منجر به چرخش داخلی بیش‌ازحد ساق پا، زانو و ران شده و والگوس پویا زانو را افزایش دهد. این بیومکانیک تغییریافته به برخی شرایط پاتولوژیک زانو، نظیر درد کشککی رانی و آرتروز مربوط می‌شود (4, 5). یکی از عوامل خطر برای استئوآرتریت زانو، لحظه ادداکشن خارجی زیاد زانو (KAM)  است که با پرونیشن بیش‌ازحد پا در ارتباط است و در نتیجه، قسمت خارجی زانو تحت بارگذاری بیشتری قرار می‌گیرد (6).
همچنین، پرونیشن بیش‌ازحد پا با ایجاد فاشیای کف پا، سندرم استرس تیبیا داخلی و تاندیوپاتی پاشنه همراه است (7). مطالعات نشان داده اند وضعیت غیر طبیعی پا، مانند صافی کف پا، در بیماران مبتلا به پای پرونیت ممکن است منجر به کشیدگی طولانی‌مدت فاشیای کف پا به دلیل از بین رفتن قوس کف پا شود و در نتیجه آسیب بیشتری به فاشیای کف پا وارد شود (8, 9). با افزایش شدت پرونیشن، تغییرات ساختاری در پاهای پرونیت منجر به اختلال در عملکرد فنر مانند مفصل میانی تارسال می‌شود که این امر باعث افزایش اتلاف انرژی و مصرف اکسیژن در حین راه رفتن می گردد (10). تحقیقات نشان می‌دهد که افراد با قوس طولی پایین آمده، کمتر قادر به حفظ سرعت راه رفتن خود بوده و در نتیجه با کاهش طول گام و افزایش عرض قدم مواجه می‌شوند. برای جبران اتلاف انرژی در ساختار دیستال پا، این افراد معمولاً نیاز به کار فعال بیشتری در مفاصل پروگزیمال اندام تحتانی دارند. در نتیجه، نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده افزایش هزینه‌های انرژی و کاهش کارایی راه رفتن در افراد مبتلا به پای پرونیت که استفاده از حمایت قوس مناسب می‌تواند به بهبود این مشکلات کمک کند (11). پرونیشن غیرطبیعی به‌عنوان یک عامل خطرناک برای آسیب‌های مرتبط با دویدن نیز تعیین شده است. این عارضه بر عملکرد تأثیر می‌گذارد و منجر به ناهنجاری‌های اندام تحتانی و کمردرد می‌شود (12). با توجه به بیومکانیک راه رفتن، شواهدی وجود دارد که افراد مبتلا به پرونیشن پا اوج دوم (فاز رانش) نیروی واکنش عمودی زمین (GRF) به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر، نیروی عکس العمل داخلی- خارجی بیشتر و دامنه گشتاور بدون اوج بیشتر یا مشابه را نشان می‌دهند. شایان ذکر است، محققان مختلف مشاهده کرده‌اند که اوج نیروی عکس العمل عمودی بیشتر در طول تماس با پاشنه و میزان بارگذاری عمودی با راه رفتن و یا آسیب‌های مربوط به دویدن مرتبط است (13, 14).
برای مدیریت و درمان پرونیشن پا، از تکنیک‌ها و ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود. این مداخلات عمدتاً شامل ارتزهای پا، کفش-های کنترل حرکت، کفی های کفش، ورزش‌درمانی، نوار چسب درمانی، تقویت عضلات داخلی پا و بازآموزی راه رفتن است. تکیه-گاه های خارجی شامل ارتزهای پا، کفش های کنترل حرکت و نوار چسب درمانی رایج ترین مداخلات مورد مطالعه برای کاهش پرونیشن بیش‌ازحد هستند (12, 15-17). توجه به آناتومی و کنترل عصبی عضلانی، ماهیچه های درونی کف پا و نقش تعدیل-کننده آن در عملکرد پا بسیار مهم است. مطالعات نشان داد که تمرینات کف پا برای عضلات درونی می‌تواند باعث افزایش ثبات وضعیت و اعتمادبه‌نفس افراد می‌شود (18). در این بین محققان در پژوهشی مبنی بر مقایسه اثرات تقویت عضله سرینی بزرگ و سرینی میانی بر روی افتادگی ناویکولار، تعادل و وضعیت پا در پای پرونیت نشان دادند که دهد که افزودن تمرینات تقویت عضلات سرینی میانی به تمرینات کوتاه پا (SFE) در حمایت از قوس طولی داخلی و بهبود تعادل مؤثر بودند (19). ارتزهای پا اغلب در مداخلات تجویز شده برای صافی کف پای انعطاف‌پذیر علامت دار به کار برده می شود. تعیین اثربخشی ارتزها مهم است (20). محققان همچنین نشان داده اند تکنیک‌های نوارپیچی (نوار چسبی) در افراد با پای صاف تأثیرات مثبتی دارند که شامل حمایت از قوس پا، کاهش فشار و درد، بهبود تعادل و ثبات و تنظیم موقعیت پا می‌باشد. این تکنیک‌ها با فراهم کردن پشتیبانی اضافی به بلند کردن قوس کمک کرده و از خستگی و درد جلوگیری می‌کنند (21). به‌علاوه استفاده از کفی‌های حمایتی قوس پا به‌وضوح تأثیری مثبت دارد و می‌تواند این خستگی را کاهش دهد. به‌ویژه، مطالعات نشان می‌دهد که این کفی‌ها به کاهش خستگی در عضلات دو قلو داخلی و راست رانی و در زنان با پای صاف کمک کرده و به‌طورکلی می‌تواند به بهبود راحتی و عملکرد حین راه رفتن آن‌ها کمک کند (22). همچنین محققان استفاده از کفی‌های پست داخلی جلوی پا در بیماران صاف کف پای انعطاف‌پذیر نشان دادند کفی‌ها می‌توانند فشار کف پا را مجدداً توزیع کنند و والگوس عقبی را اصلاح کنند. محققان دیگر نیز ترکیبات مختلفی از ارتفاع تکیه‌گاه قوس و سفتی مواد کفی را آزمایش کردند و دریافتند که می‌توانند به کاهش فشار اوج و کنترل پرونیشن بیش‌ازحد کمک کنند (23, 24). بااین‌حال، درمانگران اغلب مداخلات ورزشی فعال را تجویز می‌کنند و به دلیل بهبود قوس‌های پا که در اثر تقویت عضلات مرکزی پا (عضلات ذاتی) ایجاد می‌شود، مزایای بیشتری نسبت به حمایت‌های غیرفعال می‌دهند (25).
پرونیشن بیش‌ازحد می‌تواند منجر به آسیب‌های مزمن و درد شود و نیاز به راهکارهای درمانی مؤثر را بیش‌ازپیش نمایان می‌سازد. این تحقیق می‌تواند به شناسایی و ارزیابی شیوه‌های توان‌بخشی مؤثر کمک کرده و با ارائه راهکارهای مبتنی بر شواهد، به پیشگیری از آسیب و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند. همچنین، نتایج این مطالعه می‌تواند زمینه‌ساز تحقیقات آینده در حوزه‌های مرتبط با بیومکانیک و فیزیوتراپی باشد و نگرش‌های جدیدی را در مدیریت پرونیشن مطرح کند. لذا هدف از مطالعه حاضر مروری بر تأثیر انواع تمرینات توان‌بخشی بر مکانیک راه‌رفتن و دویدن در افراد دارای پرونیشن پا بود.
روش شناسی
مطالعه حاضر از نوع مروری سیستماتیک بود. جستجوی مقالات از ابتدای سال 2018 تا ماه مارس 2025 در پایگاه های استنادی وب آوساینس، پایگاه مرکز اطلاعات علمی و جهاد دانشگاهی، مگ ایران، اسکاپوس، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، پاب مد و گوگل اسکولار به زبان فارسی و لاتین انجام گرفت. برای استخراج مقالات از کلید واژه های پای پرونیت، ارتز پا، حمایت از قوس پا، فشار کف پایی، تمرینات اصلاحی، بیومکانیک راه رفتن، دویدن، فعالیت الکترومایوگرافی عضلات، مداخلات کفش استفاده شد. معیارهای ورود و خروج مطالعه شامل مواردی از قبیل: 1- افراد مبتلا به پای پرونیت 2- مطالعاتی با نتایج کمی (اعداد و ارقام) و کیفی (توصیفی) در رابطه با تغییرات بیومکانیکی و عملکرد حرکتی 3- مطالعات با محوریت تأثیر مداخلات روی دویدن و راه-رفتن افراد مبتلا به پای پرونیت 4- لزوم استفاده از انواع مداخلات درمانی و توان‌بخشی بود. از معیارهای خروج می توان به آزمودنی های غیر بیماران مبتلا به پای پرونیت، مطالعاتی که از روش های نادرست و غیر استاندارد در ارزیابی مداخلات درمانی استفاده کرده بودند، سال مطالعه پایین تر از 2018 و عدم دسترسی به فایل مقالات مرتبط با هدف مطالعه می توان اشاره کرد. 82 مقاله مرتبط بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. پس از بررسی دقیق مقالات، 21 مقاله باکیفیت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. اعتبارسنجی مقالات توسط پرسشنامه دان و بلک مورد بررسی قرار گرفت (31). به علاوه شکل 1، روند انتخاب مقالات مطالعه مروری حاضر را نشان می دهد.
نتایج
ارزیابی مقالات توسط پرسشنامه دان و بلک  مورد بررسی قرار گرفت (26). وجود هرگونه اختلاف در نمره دهی مقالات توسط نویسندگان به‌صورت جداگانه بررسی شد و مواردی که مابین آن نویسندگان دارای اختلاف نظر بودند پس از مشورت و بحث در این خصوص نمره دهی شد تا خطا در نمره دهی به حداقل برسد. میانگین امتیاز برای مطالعاتی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند بر اساس پرسشنامه دان و بلک از کیفیت 05/84 درصدی برخوردار بودند. لازم به ذکر است که در خصوص نمرات کیفیت مقالات در ستون که بر حسب درصد بیان شده است از رابطه زیر استفاده گردید:
100*(31 / نمره کل)=کیفیت مقالات (بر حسب درصد)
بر اساس جدول 1، ارزیابی کیفیت مقالات توسط پرسشنامه دان و بلک مورد بررسی قرار گرفت (26). این پرسشنامه در قالب 27 سؤال طراحی شده است نمراتی که به سؤالات اختصاص می یابد عدد 1 یا 0 است، اختصاص عدد یک به معنای تأیید و صفر به معنای رد است. لازم به ذکر است تنها در خصوص سؤال 27 این پرسشنامه عددی مابین 5-0 اختصاص می یابد. اختصاص عدد 5 یا عددی نزدیک به آن نشان دهنده باکیفیت بودن مقاله و اختصاص عدد صفر و یا عددی نزدیک به آن نشان دهنده پایین بودن کیفیت مقاله به لحاظ استناددهی است. در این مطالعه تعداد 82 مقاله به دست آمد که از بین تعداد 11 مقاله به دلیل تکراری بودن و قدیمی بودن انجام پژوهش، 31 مقاله به دلیل عدم استفاده از مداخلات توان‌بخشی و 22 مقاله به دلیل عدم استفاده انجام پژوهش طی راه رفتن و دویدن از مطالعه حذف شدند. در نهایت 21 مقاله شامل، 11 مقاله با محوریت استفاده از مداخلات درمانی طی راه رفتن و 10 مقاله طی دویدن از سال 2018 تا 2025 به مطالعه نهایی وارد شدند. بر اساس جدول 2 حجم نمونه آماری استفاده شده برای بررسی تأثیر مداخلات توان‌بخشی طی راه رفتن از سال 2020 تا 2024 با توجه به مقالات به‌دست‌آمده در مجموع شامل افراد مبتلا به پای پرونیت 235 بود که شامل یک مطالعه روی زنان (31)، دو مطالعه بدون ذکر جنسیت (27, 28)، دو مطالعه روی هر دو جنسیت زن و مرد (7, 31) و پنج مطالعه روی مردان (11, 27, 29, 32, 33) بودند.
ابزارهای استفاده شده در این مقالات شامل الکترومایوگرافی سطحی، استفاده شده در چهار مطالعه (27-30) ارتز پا در چهار مطالعه (45، 34، 29، 26) سیستم سه‌بعدی ضبط حرکت در دو مطالعه (11, 31) صفحه نیرو در دو مطالعه (7, 33) و شاخص وضعیت پا در یک مطالعه (28) بودند. مداخلات توان‌بخشی در این مقالات نیز تمرینات ورزشی شامل تمرینات در حالت نشسته و ایستاده (27)، تمرینات کوتاه پا، تمرینات تقویتی عضلات داخلی مچ پا و تمرینات راه رفتن روی انگشتان پا (28)، تمرینات در آب و تمرینات با تراباند (30، 28) استفاده از ارتز در دراز مدت و کوتاه مدت (27, 31-33) کفش و کفی (7, 31) و راه رفتن (11) و استفاده از اثرات تنفس در کنار تمرینات تقویتی (27) بود.
جدول 1. کیفیت مقالات بر اساس بر اساس پرسش­نامه دان و بلک
نویسندگان 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 درصد کیفیت
ساهان و همکاران
(27)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 5 09/87
همالاسا و همکاران (28) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 5 09/87
علیزاده و همکاران (29) 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 4 87/83
کاواکامی و همکاران
(11)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 4 09/87
پیری و همکاران
(30)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 54/93
صمدی و همکاران
(31)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 3 74/67
علوی مهر و همکاران
(32)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 4 41/77
کاکاوند و همکاران
(33)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 3 64/80
کوستا و همکاران
(7)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 32/90
پنگ و همکاران
(27)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 4 09/87
علوی مهر و همکاران
(34)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 3 19/74
اتاابدی و همکاران
(35)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 5 09/87
چن و همکاران
(36)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 5 64/80
فتح الهی و همکاران (37) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 54/93
جعفر نژاد گرو و همکاران
(38)
1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 32/90
زنگ و همکاران
(39)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 5 64/80
جعفر نژاد گرو و همکاران
(40)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 54/93
لی و همکاران
(41)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 4 09/87
می و همکاران
(42)
1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 3 19/74
جعفرنژاد گرو و همکاران
(43)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 32/90
یانگ و همکاران
(44)
1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 4 87/83


با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از مطالعات، مقالاتی که از تمرینات کوتاه پا همراه با اثر تنفس استفاده کرده بودند نتیجه گرفتند که این تمرینات باعث افزایش فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و خلفی، ابداکتور بلند شست می گردد (27). همچنین تمرینات راه رفتن روی انگشتان نیز باعث بهبود عملکرد و تقویت عضلات داخلی مچ پا می شود (28) نتایج حاصل از مداخلات کفی و ارتز نشان دادند که استفاده از کفی باعث افزایش فرکانس متوسط عضلات راست رانی، دو قلو داخلی در مرحله بارگذاری، افزایش محتوای فرکانس عضله پهن خارجی در مرحله میانه اتکا و کاهش لحظه انحراف مچ پا در راه رفتن در مردان و زنان دارای پای پرونیت می گردد. همچنین استفاده از ارتز باعث کاهش بارگذاری فاشیای کف پا به میزان 5 تا 4/15 درصد شده است. به‌علاوه ارتز نیز باعث بهبود آهنگ، طول گام و طول قدم در کفش های دویدن در مقایسه با گروه ارتز می شود. به‌علاوه ارتز باعث افزایش اداکشن زانو در راه رفتن و دویدن، کاهش زاویه اداکشن، افزایش گشتاور خارجی و کاهش نیروی میانی-جانبی عکس العمل زمین در مردان و زنان مبتلا به پای پرونیت می گردد (7, 27, 31-33). مطالعاتی که از تمرین در آب با تراباند و تمرینات با تراباند به همراه ارتز استفاده کرده بودند نشان دادند که تمرینات در آب با تراباند در دراز مدت باعث افزایش فعالیت الکتریکی عضلات دو قلو و نیمه وتری شد (28, 30).
جدول 2. بررسی مداخلات تمرینی طی راه­رفتن در افراد دارای پای پرونیت
نویسنده هدف حجم نمونه مداخله / ابزار نتیجه
 ساهان و همکاران (27) مقایسه اثرات تنفس ترکیبی و وضعیت ورزش (نشسته یا ایستاده) بر فعالیت عضلانی پا و مچ پا در تمرینات کوتاه پا (SFE) در افراد مبتلا به پای پرونیت 15 فرد مبتلا به پای پرونیت تمرینات کوتاه پا با و بدون تمرین تنفسی در حالت نشسته و ایستاده /الکترومایوگرافی سطحی فعالیت عضلانی در تیبیالیس قدامی، تیبیالیس خلفی و ابداکتور بلند شست در تمرینات کوتاه پا با تمرین تنفس نسبت به حالت بدون تنفس در وضعیت ایستاده نسبت به حالت نشسته به‌طور معنی‌داری بیشتر بود.
 هماتالا و همکاران (28) مقایسه تمرینات راه­رفتن روی انگشتان پا و تمرینات درونی پا بر پای پرونیت 40 فرد مبتلا به پای پرونیت (20 نفر گروه تمرینات پیاده‌روی با انگشتان پا- 20 نفر گروه تقویت عضلات درونی پا) تمرینات تقویتی عضلات داخلی پا، تمرین راه­رفتن روی انگشتان پا/ شاخص وضعیت پا نتایج تجزیه‌وتحلیل یک تفاوت آماری معنی‌دار را به نفع گروه تمرین عضلات داخلی پا نشان داد. این نشان می‌دهد که افراد این گروه در مقایسه با افرادی که در گروه راه­رفتن با انگشتان پا بودند، بهبود بیشتری را در کف­پای صاف خود تجربه کردند.
علیزاده و همکاران (29) بررسی تأثیر حاد استفاده از کفی­های ضد پرونیشن بر محتوای فرکانس عضلانی در افراد با بازسازی رباط صلیبی قدامی و مبتلا به پای پرونیت در حین راه­رفتن 13 مرد با بازسازی رباط صلیبی قدامی و مبتلا به پای پرونیت ارتز ­/الکترومایوگرافی سطحی نتایج نشان داد که گروه بازسازی رباط صلیبی قدامی با پاهای پرونیت در رکتوس فموریس و گاستروکنمیوس داخلی در مرحله بارگذاری نسبت به گروه سالم، فرکانس متوسط ​​بالاتری داشتند. علاوه بر این، نتایج نشان داد که محتوای فرکانس واستوس خارجی در مرحله مید استانس با ارتزهای پا در مقایسه با بدون آن بیشتر بود.
کاواکامی و همکاران (11) تأثیر پای پرونیت شده (چرخش مچ پا به داخل) بر رفتار و کارایی انرژی در هنگام راه­رفتن 24 مرد جوان سالم و مبتلا به پای پرونیت همه راه­رفتن آزمودنی‌ها روی زمین و تلاش برای تماس قسمت‌های عقب و جلو پا با صفحات نیروی مجزا جهت تجزیه‌وتحلیل نیروهای وارد بر مناطق جداشده در پا/سیستم سه‌بعدی ضبط حرکت هیچ تفاوتی در کار مفصل میانی تارسال بین پای پرونیت و پای خنثی وجود نداشت. از سوی دیگر، پای پرونیت کار منفی خالص بیشتری را در ساختارهای دیستال جلوی پا در طول راه­رفتن نشان داد. پای پرونیت در مقایسه با پای خنثی، کار مثبت خالص کمتری را در مچ پا و مرکز جرم در حین راه­رفتن نشان داد.
پیری و همکاران (30) تأثیر تمرینات در آب و تراباند بر فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی در افراد مبتلا به پای پرونیت در حین راه­رفتن 45 مرد مبتلا به پای پرونیت هشت هفته تمرین در آب و تمرین با تراباند/ الکترومایوگرافی سطحی فعالیت عضله گاستروکنمیوس و عضله نیمه وتری در پس‌آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه تمرین در آب و تراباند افزایش معنی‌داری داشت.
صمدی و همکاران (31) بررسی تأثیر تمرینات تخصصی کیوکوشین کاراته بر فعالیت عضلات ساق پا و ارتفاع قوس طولی میانی در دختران نوجوان مبتلا به پرونیشن پا 24 دختر جوان مبتلا به پای پرونیت هشت هفته تمرینات تخصصی کیوکوشین کاراته/ الکترومایوگرافی سطحی میزان فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و گاستروکنمیوس خارجی در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌داری داشت. در گروه تمرین، فعالیت هر سه عضله اندازه‌گیری شده فیبولاریس لانگوس، تیبیالیس قدامی و گاستروکنمیوس جانبی، از پس‌آزمون تا پیش‌آزمون افزایش معنی‌داری داشت.
علوی­مهر و همکاران   
 (32)
تأثیر یک پروتکل ورزشی منتخب بر فعالیت عضلات تنه و اندام تحتانی سالمندان مبتلا به کمردرد و پاهای پرونیت حین راه­رفتن
32 مرد مبتلا به کمردرد و پای پرونیت (کنترل 15 نفر، فقط با پرونیشن پا و تجربی 17 نفر، با هر دو کمردرد و پا پرونیشن پا) گروه آزمایش به مدت 12 هفته و هر هفته 3 جلسه تمرین مقاومتی با تراباند انجام دادند/ سیستم الکترومایوگرافی بی‌سیم با 9 جفت الکترود سطحی دوقطبی نتایج حاکی از اثرات اصلی معنی‌دار «زمان» برای ارکتور اسپاینا در افست سطح مهره سوم کمری، اثرات اصلی «گروهی» برای افست قدامی تیبیالیس و برای ارکتور اسپاینا در سطح مهره سوم کمری افست بود.
کاکاوند و همکاران (33) تأثیر ارتزهای بدون نسخه بر راه­رفتن در شرکت‌کنندگان با پرونیشن بیش‌ازحد
10 مرد و زن مبتلا به پای پرونیت راه­رفتن در سه مرحله با کفش دویدن، پا برهنه و با استفاده ارتز با کفش دویدن در قسمت داخلی پا /دوربین‌های سه‌بعدی آهنگ، طول گام و طول قدم در کفش‌های دویدن در مقایسه با گروه ارتزی بدون نسخه بهبود یافت؛ اما تفاوت معنی‌داری بین کفش دویدن و ارتزهای بدون نسخه وجود نداشت.
کوستا و همکاران (7) آیا دوز-پاسخ کفی­های گوه‌ای داخلی بر روی بیومکانیک اندام تحتانی در افرادی که پای پرون شده در حین راه­رفتن و دویدن دارند وجود دارد؟
9 زن و 7 مرد مبتلا به پای پرونیت استفاده از چهار نوع کفی/ صفحه نیرو برای دویدن، کفی­های 6 درجه و 9 درجه زاویه انحراف مچ پا را در طول ایستادن اولیه کاهش یافت و انحراف مچ پا را در طول ایستادن اولیه کاهش دادند. کاهش لحظه انحراف مچ پا در راه­رفتن و دویدن برای کفی­های 6 درجه و 9 درجه مشاهده شد. افزایش لحظه ادداکشن زانو در راه­رفتن و دویدن برای همه کفی­ها رخ داد. برای لگن، کفی­های 6 درجه و 9 درجه، در حین راه­رفتن، کاهش زاویه اداکشن لگن و افزایش در اداکشن لگن و گشتاورهای چرخش خارجی را نشان دادند.
پنگ و همکاران (45) بررسی و تعیین کمیت تأثیر ارتفاعات نگهدارنده قوس بر روی بیومکانیک داخلی پا در طول ایستادن راه­رفتن یک مرد جوان بالغ مبتلا به پای پرونیت ارتز /نیروهای عضلانی در طول راه­رفتن توسط یک مدل چند بدنه محاسبه شد و برای رانندگی مدل اجزای محدود پا استفاده شد. شارهای اوج پا در ایستادن متعادل و نیروی عمودی عکس­العمل زمین دوم با افزایش ارتفاع تکیه‌گاه قوس کاهش می‌یابد. بااین‌حال، اوج فشار میانی پا در تمام لحظات شبیه‌سازی‌شده افزایش یافته است. در همین حال، حمایت قوس بالا باعث کاهش بارگذاری فاسیای کف­پا به میزان 5% تا 15.4% در نواحی پروگزیمال شد اما در نواحی میانی و دیستال افزایش یافت.
علوی­مهر و همکاران (34) اثر حاد ارتز پا بر دامنه فرکانس نیروهای واکنش زمین در کودکان پسر با صافی کف­پای انعطاف پذیر در حین راه­رفتن 15 کودک پسر مبتلا به پای پرونیت ارتزهای ساپورت قوس پا /صفحه نیروی کیستلر استفاده از ارتز پا فرکانس نیروی واکنش زمین میانی-جانبی اندام غیر غالب را با توان 99.5٪ کاهش داد

 

در مطالعات صورت گرفته از سال 2018 تا 2024 در زمینه تأثیر مداخلات توان‌بخشی در افراد مبتلا به پای پرونیت طی دویدن تعداد 10 مقاله مورد بررسی قرار گرفت (جدول 3). حجم نمونه آماری در این مقالات در مجموع تعداد 234 فرد مبتلا به پای پرونیت بود. در این بررسی جنسیت در دو مقاله نامعلوم بود (41, 43) پژوهش روی زنان در دو مقاله (36, 43)، پژوهش روی دونده ها شامل دونده های تفریحی در (36, 39, 42, 43) روی مردان چهار (37, 38, 40, 42) استفاده از دو جنسیت یک مقاله بود (35). ابزارهای استفاده شده در این مطالعات شامل استفاده از الکترومایوگرافی سطحی در چهار مقاله (37, 38, 40, 42) صفحه نیرو در پنج مقاله(35, 37, 42-44) سیستم تحلیل حرکت در دو مقاله (36, 41) بود. مداخلات توان‌بخشی به کار گرفته شده در این مطالعات شامل استفاده از انواع کفش شامل، کفش کنترل، کفش ورزشی، کفش دو میدانی و ارتز در پنج مقاله بود (35, 39, 40, 43, 44). تعداد دو مقاله به ترتیب از آب‌درمانی و تمرین دویدن روی شن و ماسه (37, 38) و از نوار کینزیوتیپ و تراباند نیز در دو  مطالعه (35, 41) استفاده کرده بودند. نتایج حاصل از استفاده از نوار، کینزیوتیپ و کفی نیز نشان دادند استفاده از نوار در کنار ارتز باعث کاهش نیروی عکس العمل قدامی-خلفی زمین در گروه ارتز نسبت به گروه نوار کم‌رنگ شد. همچنین مطالعاتی که از کینزیوتیپ استفاده کرده بودند  نتیجه گرفتند که کینزیوتیپ باعث کاهش زاویه چرخش افزایش حداکثر نیروی وارد شده به جلوی پا و کاهش نیرو در میانه پا می گردد (35, 36). استفاده از کفی طی دویدن مسیر مرکز فشار را به سمت خارج جابجا می کند (44). مطالعاتی که از ارتز و کفش های کنترل، کفش های ورزشی و دو میدانی استفاده کرده بودند نشان دادند که استفاده از ارتز باعث کاهش انتگرال نیرو-زمان در استخوان کف پایی دوم و پاشنه داخلی، کاهش در بار تاندون آشیل شد (35, 39, 41)، همچنین کفش های دو میدانی باعث افزایش فراوانی عضلات تیبیالیس قدامی، سرینی میانی در مرحله بارگذاری حین دویدن در مقایسه با کفش های معمولی بیشتر بود. کفش های کنترل نیز باعث نرخ بارگذاری کمتری در مقایسه با کفش خنثی شد (40, 43).

جدول 3. مداخلات تمرینی طی دویدن در افراد دارای پرونیت

نویسنده/سال هدف حجم نمونه مداخله / ابزار نتیجه
اتاابدی و همکاران (35) مقایسه اثرات ارتز پا و نوار ضد پرونیشن بر جابجایی مرکز فشار و نیروی عکس­العمل زمین بر دویدن افراد دارای کف­پای پرونیت 20 جوان مبتلا به پای پرونیت (12 مرد و 8 زن) کفش‌های ورزشی، کفش‌های ورزشی با ارتز پا (FO) و کفش‌های ورزشی با نوار کم‌رنگ (LD) /صفحه نیرو ارتز پا باعث کاهش نیروی عکس­العمل قدامی- خلفی در مقایسه با نوار کم‌رنگ و افزایش نیروی عکس­العمل خارجی در مقایسه با کفش‌های ورزشی به‌تنهایی می‌شود.
چن و همکاران (36) تأثیر ارتزهای پا و نوار Kinesio  بر پارامترهای فضایی-زمانی و کینتیکی راه­رفتن در حین دویدن در افراد مبتلا به پا صاف 20 زن دونده مبتلا به پای پرونیت ارتز، کینزیوتیپ/ سیستم تحلیل حرکت،

تردمیل
در شرایط استفاده از ارتز پا و نوار  Kinesio، زاویه چرخش پا به‌طور معناداری کاهش یافته است.
حداکثر نیروی وارد شده و فشار در ناحیه پای جلو (Forefoot)  به‌طور معناداری افزایش یافته است، درحالی‌که فشار در ناحیه میانه پا (Midfoot) به‌طور معناداری کاهش یافته است.
فتح الهی و همکاران  (37)

بررسی تأثیر آب‌درمانی بر فعالیت‌های عضلانی و سینتیک دویدن در مردان بالغ مبتلا به پای پرونیت 30 مرد بالغ مبتلا به پای پرونیت آب‌درمانی/ /صفحه نیرو، الکترومایوگرافی سطحی در مرحله اولیه فاز اتکا گروه آزمایش، فعالیت‌های عضلانی تیبیالیس قدامی دو قلو داخلی و گلوتئوس مدیوس بعد از پس‌آزمون نسبت به پیش آزمون به‌طور معنی‌داری بزرگ‌تر بود.
جعفر نژاد گرو و همکاران
(38)
بررسی تأثیر تمرینات طولانی‌مدت بر روی شن و ماسه بر فراوانی عضلات اندام تحتانی در حین دویدن در دوندگان با پای پرونیت بیش‌ازحد 30 فرد با پای پرونیت تمرین شن و ماسه شامل دویدن با پای‌برهنه به مدت 8 هفته /الکترومایوگرافی محتوای فرکانس برای سرینی میانی دو قلو در پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون افزایش یافت.
زنگ و همکاران (39) تعیین اثرات دوز-پاسخ ارتزهای پا با اجزای گوه و قوس جلویی پا بر مسیرهای مرکز فشار و توزیع فشار در حین دویدن در پاهای پرونیت 50 دونده تفریحی مبتلا به پای پرونیت نقشه‌برداری پارامتریک آماری یک‌بعدی تقریباً همه ارتزها باعث کاهش انتگرال نیرو-زماندر متاتارس دوم و پاشنه داخلی می‌شوند و تنها گوه‌های میانی جلوی پا باعث کاهش انتگرال نیرو-زمان در هالوکس می‌شوند. یک اثر خطی گوه‌های جلوی پا بر روی جابجایی‌های جابجایی مرکز فشار ناحیه داخلی-جانبی در طول مرحله پیش‌رانش وجود داشت،
جعفر نژاد گرو و همکاران
(40)
تأثیر کفش‌ حاوی دو سفتی متفاوت بر طیف فرکانس عضلات حین دویدن در بیماران مبتلا به پای پرونیت 15 مرد مبتلا به پای پرونیت کفش دو میدانی/ الکترومایوگرافی سطحی فراوانی تیبیالیس قدامی و گلوتئوس مدیوس در مرحله بارگذاری در حین دویدن با کفش‌های دو و میدانی با چگالی دوبل در مقایسه با کفش‌های سنبله معمولی به‌طور معنی‌داری بیشتر بود
لی و همکاران (41) مقایسه بار تاندون آشیل در حین دویدن در شرکت‌کنندگان با کف­پای صاف با استفاده از ارتزهای پشتیبانی از قوس در مقابل لیفت پاشنه ارتز 12 فرد مبتلا به پای پرونیت دویدن بدون ارتز، با ارتز پشتیبانی قوس سفارشی با لیفت پاشنه ارتز/ سیستم ضبط حرکت شرکت‌کنندگانی که با ارتز پشتیبانی قوس سفارشی با لیفت پاشنه ارتز با کاهش قابل‌توجهی در بار تاندون آشیل در مقایسه با بدون ارتز همراه بودند.
می و همکاران (42) بررسی تغییرات در وضعیت پا، کینماتیک مفصل، گشتاورهای مفصلی و نیروهای تماس مشترک در اندام تحتانی پس از دویدن روی تردمیل 20 دونده مرد تفریحی مبتلا به پای پرونیت راه­رفتن روی زمین و دویدن 5 کیلومتری روی
تردمیل/ صفحه نیرو، الکترومایوگرافی
گشتاورهای مفصل ران و نیروهای تماسی در طول تماس اولیه پا به دنبال 5 کیلو دویدن افزایش یافت. گشتاور ابداکشن زانو و نیروی تماس زانوی فوقانی- تحتانی افزایش یافته، درحالی‌که گشتاور اکستنشن زانو کاهش یافته است. گشتاور پلانتار فلکشن مچ پا و نیروهای تماس مچ پا در طول ایستادن افزایش یافت
جعفر نژاد گرو و همکاران (43) کفش‌های کنترل حرکت به حفظ سطوح نرخ پایین بارگذاری در حین خستگی دویدن در دوندگان زن کمک می‌کنند.
22 زن دونده مبتلا به پای پرونیت پروتکل خسته‌کننده دویدن روی تردمیل را با استفاده از یک کفش خنثی یا یک کفش کنترل حرکت در دو نوبت جداگانه/ صفحه نیرو دوندگان مبتلا به پای پرونیت نرخ بارگذاری عمودی کمتری را با کفش‌های کنترل حرکت در مقایسه با کفش‌های خنثی و پس از خستگی ارائه کردند.
یانگ و همکاران (44) اثرات کفی­های سفارشی‌سازی شده با چاپ سه‌بعدی بر کینماتیک پیاده‌روی و دویدن با پای پرونیت
15 فرد مبتلا به پای پرونیت کفی سفارشی‌شده با پرینت سه‌بعدی/ صفحه نیرو فی‌های سفارشی‌شده با پرینت سه‌بعدی تأثیر قابل‌توجهی بر زوایای مفصل مچ پا در شرایط راه­رفتن و دویدن نداشتند. بااین‌حال، آن‌ها مسیر مرکز فشار  (COP) را در طول راه­رفتن سریع به سمت جانبی جابجا کردند که توزیع بار روی پا را در مرحله ایستادن افزایش داد.

بحث
هدف از مطالعه حاضر مروری بر تأثیر مداخلات توان‌بخشی بر بیومکانیک راه رفتن و دویدن در افراد دارای پای پرونیت بود. با توجه به مطالعات صورت گرفته، نتایج نشان داد که انجام تمرینات توان‌بخشی مانند تمرینات کوتاه پا، تمرینات با تراباند و تمرینات کلینیکی جهت تقویت عضلات درونی و عضلات مچ پا به ترتیب می توانند باعث تقویت عضلات کوچک مچ پا، تقویت عضله تیبیالیس خلفی و حمایت از قوس پا و بهبود الگوی حرکتی و افزایش فعالیت عضلات مچ پا کمک کنند. به‌علاوه استفاده از ارتز و کفی می تواند میزان پرونیشن را کاهش داده و نیروی وارده به پا را متعادل کند. همچنین، باعث بهبود توزیع فشار در کف پا شده و استرس را از روی ساختارهای حساس کاهش می دهند. یافته های محققانی که از تمرینات تقویتی شامل تمرینات کوتاه پا و تمرینات راه رفتن روی انگشتان پا در مقابل تقویت عضلات درونی پا استفاده کرده بودند، نتیجه گرفتند که این تمرینات باعث افزایش فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و خلفی، ابداکتور بلند شست و بهبود قوس کف پا در پای پرونیت طی راه رفتن در افراد مبتلا به پای پرونیت به‌خصوص در نتیجه تمرینات تقویتی عضلات درونی پا می گردد (27, 28). این یافته ها نشان می دهند که روش های مختلف تمرینی، چه از طریق تقویت مستقیم عضلات داخلی و چه از طریق تغییر در الگوی حرکتی می توانند به افزایش پایداری و کارایی سیستم حرکتی پا در افراد مبتلا به پای پرونیت طی راه رفتن منجر شود. از مزایای پژوهش های حاضر می توان به حجم نمونه وسیع و مقایسه متغیرهای بیومکانیکی طی راه رفتن در نتیجه مقایسه دو شرایط تمرینی اشاره کرد.
در این بین، مطالعات شامل پروتکل استفاده از تراباند به‌صورت ترکیبی مانند تمرین در آب با تراباند و تمرین با تراباند به تنهای نیز نشان دادند که در نتیجه استفاده از این تمرینات فعالیت عضلات دو قلو و نیمه وتری در طی راه رفتن در افراد مبتلا به پای پرونیت افزایش می یابد. (30, 45). محیط آب می تواند عاملی مانند شناوری و مقاومت آب را وارد معادله کند که ممکن است تأثیر متفاوتی روی میزان درگیری عضلات داشته باشد. ازآنجایی‌که هر دو تحقیق افزایش فعالیت عضلانی را گزارش کرده اند، می توان نتیجه گرفت که تمرین با تراباند چه در آب و چه در خشکی، می تواند از طریق تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری و فعالیت الکتریکی عضلات باعث تقویت عضلات پا در افراد مبتلا به پای پرونیت مفید واقع گردد که این مورد می تواند دلیل همسویی دو مطالعه مذکور باشد (46). نتایج مطالعات حاصل از استفاده از ارتز نشان داد که استفاده از ارتز در افراد مبتلا به پای پرونیت طی راه رفتن باعث کاهش فرکانس نیروی عکس العمل در ناحیه میانی- خارجی اندام غالب کاهش می باید. از طرفی اوج نیروی عکس العمل زمین با افزایش تکیه‌گاه قوس کاهش پیدا می کند. همچنین، اوج فشار میانی در عضلات شبیه‌سازی‌شده افزایش می-یابد. همچنین گزارش شده است استفاده از کفی باعث افزایش فرکانس متوسط عضلات رکتوریس فموریس و دو قلو داخلی در مرحله بارگذاری اولیه در افراد مبتلا به پای پرونیت طی راه رفتن می گردد؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت ارتز با توزیع بهتر نیرو در پا، فشار را در ناحیه میانی-خارجی کاهش، ضربات را جذب و فعالیت عضلات میانی پا را افزایش می دهد (29, 34, 45). همچنین، استفاده از ارتز در این مطالعات نشان می دهد که این مداخله می تواند از طریق تعدیل نیروهای بیومکانیکی وارد بر پا و بهینه‌سازی الگوهای حرکتی، تأثیرات مثبتی بر عملکرد عضلانی و ساختاری داشته باشد؛ اما مطالعه دیگری نشان داد که استفاده از کفش در مقایسه با ارتز بدون نسخه باعث بهبود آهنگ، طول گام و طول قدم می گردد (33). در مجموع با توجه به نتایج هر دو ابزار کفش و ارتز در این سه مطالعه به شیوه های متفاوت می توانند با حمایت از قوس پا عملکرد حرکتی را بهبود بخشند و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنند. حجم کم نمونه آماری از معایب این تحقیقات به شمار می رود.
مطالعاتی با هدف بررسی متغیرهای بیومکانیکی طی دویدن نیز در افراد مبتلا به پای پرونیت از مداخلاتی مانند نوار تراباند و کینزیوتیپ استفاده کرده اند. یک مطالعه نیروی عکس العمل زمین افراد مبتلا به پای پرونیت را در سه موقعیت شامل، کفش ورزشی، کفش ورزش ورزشی با ارتز و کفش ورزشی با نوار روشن (مقاومت پایین) بررسی کرده بود. نتایج این مطالعه نشان داد نیروی عکس العمل قدامی-خلفی زمین در کفش های ورزشی با ارتز در مقایسه با کفش های ورزشی با نوار کم‌رنگ می گردد (35). مطالعه دیگری نیز با پروتکل مشابه شامل استفاده از کفش کنترل در مقایسه با ارتز نتیجه گرفت که انتگرال نیرو-زمان در استخوان کف پایی دوم و پاشنه داخلی کاهش می یابد. همچنین گوه های میانی جلوی پا باعث کاهش انتگرال نیرو-زمان در پاشنه می شود (39). به‌علاوه مطالعاتی نیز از انواع کفش به‌تنهایی و بدون استفاده از ارتز نشان دادند که کفش های دو میدانی در مقایسه با کفش معمولی باعث افزایش فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و سرینی میانی در مرحله بارگذاری حین دویدن می گردد و نرخ بارگذاری عمودی کمتری با کفش کنترل در مقایسه با کفش خنثی در استفاده جداگانه از هرکدام وجود دارد (40, 43). در مقابل مطالعات دیگر که تنها از ارتز استفاده کرده بودند نشان دادند که ارتز به‌تنهایی باعث کاهش بار تاندون آشیل و جابجایی مسیر مرکز فشار به سمت خارج می شود (41, 44). با توجه به یافته ها استفاده از کفش به‌تنهایی در مقایسه با استفاده از هم‌زمان از کفش ارتز می تواند مفید باشد؛ اما به نظر می رسد اثرات آن در اصلاح مشکلات بیومکانیکی برای افراد مبتلا به پای پرونیت کمتر تأثیر بگذارد. لذا استفاده هم‌زمان از کفش از ارتز به شکل مؤثری می تواند در کاهش بارها و افزایش فعالیت عضلانی و بهبود عملکرد در افراد مبتلا به پای پرونیت طی دویدن عمل کند. دلیل این امر این است که ارتز و کفش با اصلاح راستای پا، کاهش پرونیشن، جذب شوک و حمایت از قوس کف پا، فعالیت عضلانی را افزایش داده و عملکرد دویدن را در افراد با پای پرونیت بهبود می‌بخشند (46). نتایج حاصل از استفاده ترکیبی از ارتز و نوار کینزیوتیپ نیز زاویه چرخش پا را به‌طور معنی‌داری کاهش می دهد و باعث افزایش حداکثر نیروی وارد شده و فشار در ناحیه جلو پا می گردید و همچنین، فشار در ناحیه میانی پا را کاهش می دهد (36). ترکیب ارتز و نوار کینزیوتیپ، با کاهش چرخش پا و توزیع بهینه فشار در پا، پشتیبانی فوری از مفاصل و افزایش حس موقعیت بدن را فراهم می‌کند. مطالعاتی از مداخلات تمرینی مانند تمرینات طولانی‌مدت روی شن و ماسه و آب‌درمانی استفاده کرده بودند. نتایج این مطالعات حاکی از افزایش محتوای فرکانس عضلات سرینی میانی و دو قلو در نتیجه تمرینات طولانی‌مدت روی شن و ماسه در افراد مبتلا به پای پرونیت طی دویدن بود. در مقابل آب‌درمانی باعث افزایش فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و دو قلو داخلی در مرحله اولیه فاز بارگذاری گردید. (37, 38). دلیل افزایش فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی و دو قلو داخلی در آب‌درمانی، کاهش بار گرانشی و افزایش نیروهای مقاومتی ناشی از حرکت در آب است که باعث می‌شود این عضلات برای حفظ تعادل و کنترل حرکات بیشتر فعال شوند (46). از مزایای استفاده از آب‌درمانی می توان به خاصیت شناوری آب که باعث کاهش فشار روی مفاصل و بافت ها می شود اشاره کرد. هر دو پروتکل استفاده شده در دو مطالعه فوق به دلیل ایجاد مقاومت خارجی (تمرین در آب و روی شن و ماسه) به افزایش فعالیت عضلانی کمک کرده و در بهبود تعادل و ثبات طی دویدن در افراد مبتلا به پای پرونیت می توانند مفید باشند.
نتیجه گیری نهایی
مداخلات توان‌بخشی از قبیل تمرینات ورزشی، استفاده از نوارهای تراباند، کینزیوتیپ، استفاده از انواع ارتزها، کفش ها و کفی ها طی راه رفتن و دویدن به‌طورکلی می توانند به اصلاح حرکت، کاهش فشار و پیشگیری از آسیب ها کمک کند. این مداخلات معمولاً باعث بهبود عملکرد عضلانی و پایداری حرکتی می شوند که در نهایت به کاهش درد و آسیب های مفصلی در افراد مبتلا به پای پرونیت کمک می کند.

ملاحظات اخلاقی 
پیروی از اصول اخلاق پژوهش

این مقاله از نوع مروری بوده و شامل جمع‌آوری یا تحلیل داده‌های اولیه انسانی یا حیوانی نمی‌باشد؛ بنابراین، اخذ رضایت‌نامه آگاهانه و تأییدیه کمیته اخلاق پژوهشی برای آن الزامی نبوده است. تمامی مراحل انجام این مطالعه مطابق با اصول اخلاقی پژوهش و با رعایت امانت‌داری علمی، استناد صحیح به منابع، و اجتناب از هرگونه سرقت علمی انجام شده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش های پژوهش حاضر مشارکت داشته اند. 
تعارض 
بنا بر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1404/2/3 | پذیرش: 1404/10/1 | انتشار: 1404/10/3

فهرست منابع
1. Jafarnezhadgero A, Fatollahi A, Amirzadeh N, Siahkouhian M, Granacher U. Ground reaction forces and muscle activity while walking on sand versus stable ground in individuals with pronated feet compared with healthy controls. PLoS One. 2019;14(9):e0223219. [DOI:10.1371/journal.pone.0223219] [PMID]
2. Jafarnezhadgero AA, Fatollahi A, Granacher U. Eight weeks of exercising on sand has positive effects on biomechanics of walking and muscle activities in individuals with pronated feet: a randomized double-blinded controlled trial. Sports. 2022;10(5):70. [DOI:10.3390/sports10050070] [PMID]
3. Ebrahimi E, Rashidi P, Tabatabaei N, Soleymani N. Effectiveness of six weeks of core stability exercises on Q angle and flatfoot in female taekwondo athletes. Journal of Sport Biomechanics. 2024;10(3):216-28. [DOI:10.61186/JSportBiomech.10.3.216]
4. Sabouri L, Piri E, Jafarnezhadgero A. Biomechanics of transitional movements in individuals with pronated feet: a review study. Journal of Sport Biomechanics. 2025;11(3):270-87. [DOI:10.61882/JSportBiomech.11.3.270]
5. Roshandel Hesari A, Langeroudi MS, Nazari R. Impact of exhaustive exercise on static balance of freestyle wrestlers with flat feet. Journal of Sport Biomechanics. 2022;7(4):250-9. [DOI:10.32598/biomechanics.7.4.252.4]
6. Barghamadi M, Shokrzadehsarebanlar M, Nosratihashi A, Piri E, Imani F. Effects of arch support insoles on vertical GRF variables and time to peak among handball players with pronated feet during jump and landing three-step shot technique. Journal of Paramedical Sciences and Rehabilitation. 2023;12(1):53-62.
7. Costa BL, Magalhães FA, Araújo VL, Richards J, Vieira FM, Souza TR, et al. Is there a dose-response of medial wedge insoles on lower limb biomechanics in people with pronated feet during walking and running? Gait & Posture. 2021;90:190-6. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2021.09.163] [PMID]
8. Lee JH, Shin KH, Jung TS, Jang WY. Lower extremity muscle performance and foot pressure in patients with plantar fasciitis with and without flat foot posture. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022;20(1):87. [DOI:10.3390/ijerph20010087] [PMID]
9. Patil M, Kulkarni MS, Sinha A, Ghorpade RR. Biomechanical variations in patients with flatfoot deformity: impact of gender, age, and BMI on foot kinetics and kinematics. Journal of Orthopaedics. 2024;57:90-7. [DOI:10.1016/j.jor.2024.06.018] [PMID]
10. Kawakami W, Iwamoto Y, Sekiya J, Ota M, Ishii Y, Takahashi M. Impact of pronated foot on energetic behavior and efficiency during walking. Gait & Posture. 2024;107:23-7. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2023.09.003] [PMID]
11. Mousavi SH, Khorramroo F, Jafarnezhadgero A. Gait retraining targeting foot pronation: a systematic review and meta-analysis. PLoS One. 2024;19(3):e0284128. [DOI:10.1371/journal.pone.0298646] [PMID]
12. Yazdani F, Razeghi M, Ebrahimi S. Comparison of the free moment pattern between normal and hyper-pronated aligned feet in female subjects during the stance phase of gait. Journal of Biomedical Physics and Engineering. 2020;10(1):93-108.
13. Piri E, Jafarnezhadgero A, Stålman A, Hosseini A, et al. Comparison of the frequency spectrum of ground reaction forces with and without immediate pronator insoles in individuals with pronated feet during walking. Quarterly Journal of Sports Biomechanics. 2025;11(1):20-33. [DOI:10.61186/JSportBiomech.11.1.20]
14. Mousavi SH, van Kouwenhove L, Rajabi R, Zwerver J, Hijmans JM. Effect of changing foot progression angle using real-time visual feedback on rearfoot eversion during running. PLoS One. 2021;16(2):e0246171. [DOI:10.1371/journal.pone.0246425] [PMID]
15. Khorramroo F, Mousavi SH. Effects of minimal shoes on ankle kinematics during running: a systematic review. Journal of Advanced Sport Technology. 2022;6(2):20-38.
16. Ashtiani MB, Daneshmandi H, Raeisi Z. Effectiveness of combining proximal strengthening exercises and foot orthoses on pain and performance in women with patellofemoral pain syndrome and pronated feet: study protocol for a randomized clinical trial. Trials. 2025;26(1):81. [DOI:10.1186/s13063-025-08787-w] [PMID]
17. Sadeghi M, Mohammadi HK, Mehravar M, Salehi R, Taheri N, Karimzadeh A. Effects of intrinsic foot muscle strengthening exercises on knee kinematics during forward jump landing in individuals with pronated feet. Journal of Family Medicine and Primary Care. 2022;11(8):4389-94. [DOI:10.4103/jfmpc.jfmpc_2320_21] [PMID]
18. Raghav U, Sharma B, Kaur H, Chhabra C. Comparative effects of gluteus maximus and gluteus medius strengthening on navicular drop, balance, and foot posture index in individuals with over-pronated feet. Pamukkale Journal of Sport Sciences. 2024;15(1):59-72. [DOI:10.54141/psbd.1328500]
19. Oerlemans LN, Peeters CM, Munnik-Hagewoud R, Nijholt IM, Witlox A, Verheyen CC. Foot orthoses for flexible flatfeet in children and adults: a systematic review and meta-analysis of patient-reported outcomes. BMC Musculoskeletal Disorders. 2023;24(1):16. [DOI:10.1186/s12891-022-06044-8] [PMID]
20. Tang M, Wang L, You Y, Li J, Hu X. Effects of taping techniques on arch deformation in adults with pes planus: a meta-analysis. PLoS One. 2021;16(7):e0253118. [DOI:10.1371/journal.pone.0253567] [PMID]
21. Jiaqi L, Yi Z. Effects of arch support insoles on electromyographic activity of lower limbs during walking in females with flatfeet. Leather Science and Engineering. 2022;32(6):69-72.
22. Cheng K-W, Peng Y, Chen TL-W, Zhang G, Cheung JC-W, Lam W-K, et al. Three-dimensional printed foot orthosis for flexible flatfoot: an exploratory biomechanical study. Materials. 2021;14(18):5297. [DOI:10.3390/ma14185297] [PMID]
23. Su S, Mo Z, Guo J, Fan Y. Effect of arch height and material hardness of personalized insoles on correction and tissue stress in flatfoot. Journal of Healthcare Engineering. 2017;2017:8614341. [DOI:10.1155/2017/8614341] [PMID]
24. Jafarnezhadgero A, Fatollahi A, Sheykholeslami A, Dionisio VC, Akrami M. Long-term training on sand alters lower limb muscle activity during running in runners with over-pronated feet. Biomedical Engineering Online. 2021;20(1):1-18. [DOI:10.1186/s12938-021-00955-8] [PMID]
25. Downs SH, Black N. Feasibility of creating a checklist for assessment of methodological quality of randomized and non-randomized studies. Journal of Epidemiology and Community Health. 1998;52(6):377-84. [DOI:10.1136/jech.52.6.377] [PMID]
26. Şahan TY, Soylu Ç, Turker D, Atalay ES, Demir P, Yıldırım NÜ. Short foot exercise combined with breathing exercise increases muscle activity in individuals with pes planus. Journal of the American Podiatric Medical Association. 2024;114(3). [DOI:10.7547/22-229] [PMID]
27. Hemalatha S, Nimalan P, Farhana M, Jeberson J. Effect of toe-walking and intrinsic foot muscle exercises in individuals with flat feet: a comparative study. Muscles, Ligaments and Tendons Journal. 2024;14(4):594-600. [DOI:10.32098/mltj.04.2024.09]
28. Alizadeh R, Jafarnezhadgero AA, Khezri D, Sajedi H, Fakhri Mirzanag E. Short-term effects of anti-pronation insoles on plantar pressure following anterior cruciate ligament reconstruction in individuals with pronated feet. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2024;26(3):36-44. [DOI:10.61186/goums.26.3.36]
29. Piri E, Barghamadi M, Farzizadeh R. Effects of water-based and TheraBand exercises on lower limb muscle electrical activity during walking in individuals with pronated feet. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences. 2023;31(6):6792-6804.
30. Samadi H, Nikzad Abbasi Z, Khaleghi Tazji M. Effects of eight weeks of Kyokushin karate training on leg muscle activity and medial longitudinal arch height in adolescent girls with foot pronation. Physical Treatments - Specific Physical Therapy Journal. 2023;13(3):203-14. [DOI:10.32598/ptj.13.3.568.1]
31. Alavi Mehr SM, Mousavi SH, Jafarnezhadgero A. Effects of a selected exercise protocol on trunk and lower limb muscle activity during walking in older adults with low back pain and pronated feet. Sport Sciences and Health Research. 2021;14(1):129-40.
32. Kakavand M, Smith NA. Effects of prescription orthotics on walking gait in individuals with excessive pronation. International Journal of Sports Studies for Health. 2022;5(2):42-49. [DOI:10.61838/kman.intjssh.5.2.6]
33. Alavi-Mehr SM, Jafarnezhadgero A, Salari-Esker F, Zago M. Acute effects of foot orthoses on frequency-domain characteristics of ground reaction forces during walking in boys with flexible flatfeet. The Foot. 2018;37:77-84. [DOI:10.1016/j.foot.2018.05.003] [PMID]
34. Aghaie Ataabadi P, Abbasi A, Letafatkar A. Short-term effects of foot orthoses and antipronation taping on center of pressure and ground reaction forces during running in individuals with flat feet. The Scientific Journal of Rehabilitation Medicine. 2024;13(2):274-89. [DOI:10.32598/SJRM.13.2.2893]
35. Chen H, Bíró I. Effects of foot orthoses and kinesio taping on spatiotemporal and kinetic gait parameters during running in individuals with flatfoot. Analecta Technica Szegedinensia. 2024;18(3):77-81. [DOI:10.14232/analecta.2024.3.77-81]
36. Fatollahi A, Barghamadi M, Darvishani MA. Effects of hydrotherapy on muscle activity and running kinetics in adult males with pronated feet: a randomized clinical trial. Pamukkale Journal of Sport Sciences. 2023;14(3):297-313. [DOI:10.54141/psbd.1350754]
37. Jafarnezhadgero A, Gadehri K, Fakhri Mirzanag E. Long-term sand-based exercise improves frequency spectrum of lower limb muscles during running in runners with over-pronated feet. Physical Treatments - Specific Physical Therapy Journal. 2023;13(2):87-94. [DOI:10.32598/ptj.13.2.348.6]
38. Zhang X, Lam W-K, Vanwanseele B. Dose-response effects of forefoot and arch orthotic components on center of pressure trajectory during running in pronated feet. Gait & Posture. 2022;92:212-217. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2021.11.033] [PMID]
39. Jafarnezhadgero AA, Fakhri E, Valizadeh Orang A, Alizadeh R. Effects of spike shoes with different stiffness on muscle frequency spectrum during running in individuals with pronated feet. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2021;23(3):40-6.
40. Lee KK, Ling SK, Yung PS. Controlled trial comparing Achilles tendon load during running in individuals with flat feet using customized arch support orthoses versus an orthotic heel lift. BMC Musculoskeletal Disorders. 2019;20(1):535. [DOI:10.1186/s12891-019-2898-0] [PMID]
41. Mei Q, Gu Y, Xiang L, Baker JS, Fernandez J. Foot pronation contributes to altered lower extremity loading after long-distance running. Frontiers in Physiology. 2019;10:25. [DOI:10.3389/fphys.2019.00573] [PMID]
42. Jafarnezhadgero AA, Sorkhe E, Oliveira AS. Motion-control shoes help maintain low loading rates during fatiguing running in female runners with pronated feet. Gait & Posture. 2019;73:65-70. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2019.07.133] [PMID]
43. Joo J-Y, Kim Y-K. Effects of customized 3D-printed insoles on walking and running kinematics in individuals with flat feet. Korean Journal of Applied Biomechanics. 2018;28(4):237-44.
44. Peng Y, Wong DW-C, Chen TL-W, Wang Y, Zhang G, Yan F, et al. Influence of arch support height on internal foot mechanics during walking in individuals with flat feet: a finite element analysis. Computers in Biology and Medicine. 2021;132:104303. [DOI:10.1016/j.compbiomed.2021.104355] [PMID]
45. Barghamadi M, Piri E. Effects of aquatic and TheraBand training on frequency spectrum of lower limb muscle activity during walking in individuals with pronated feet. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences. 2024;32(2):7541-53.
46. Piri E, Jafarnezhadgero AA, Ebrahimpour H. Effects of foot orthoses and shoes on lower limb biomechanics and balance in individuals with pronated feet: a review study. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2023;25(4):1-10.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه بیومکانیک ورزشی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Sport Biomechanics

Designed & Developed by : Yektaweb