مقدمه
افزایش جمعیت سالمندان بالای 60 سال به بیش از 12 درصد کل جمعیت، نشان از سالمند بـودن جمعیت آن کشور دارد. رشد جمعیت در کشورهای جهان سوم و در حال توسعه رو به افزایش است. با افزایش روند پیر شدن جمعیت جوان و کاهش زاد و ولد بـر تعداد سالمندان کشور روزبهروز افزوده میشـود [1]. با شروع سالمندی تغییراتی در سیستمهای فیزیولوژیک مرتبط با تعادل اتفاق میافتد. سیستم کنترل وضعیت و تعادل سازوکار پیچیدهای است که هماهنگی بین سیستمهای تعادلی در آن نقش بسزایی دارند [2].
سالمندی و بازنشستگی دوره فرسودگی نیست، بلکه دورهای است که سالمند باید از اوقات فراغت بیشتر خود به بهترین نحو استفاده کند و تجربیات ارزنده خود را انتقال دهد [3]. افزایش سن بر تمام سیستمهای اصلی بدن، از جمله آناتومیک و سیستم عملکردی تأثیر میگذارد. در نتیجه کارایی سیستمهای پاسچرال و حرکتی که وظیفه ثبات پاسچر را دارند، بهتدریج با افزایش سن کاهش مییابد [4]. در بیشتر موارد ضعف تعادل به عنوان علت اصلی سقوط به شمار میرود [5]. تعادل، توانایی حفظ موقعیت بدن در محدوده سطح اتکاست، در زمان تعادل ایستا و پویا، وضعیت بدن با جابهجاییهای مرکز ثقل و شروع پاسخهای مناسب برای بازگشت بدن به موقعیت باثبات کنترل میشود؛ فرایند پیچیدهای که حواس بینایی، حسیپیکری، دهلیزی و سیستم اسکلتیعضلانی نقش مهمی در آن ایفا میکنند [6].
کاهش تعادل در افراد سالمند، همراه با افزایش میزان زمین خوردن این افراد است، به طوری که هر ساله یکسوم سالمندان 65 سال به بالا زمین خوردن را تجربه میکنند. زمین خوردن در افراد سالمند عوارض شدیدی مانند شکستگیهای شدید؛ بهویژه در استخوانهای گردن، مچ دست، لگن و جراحات بافت نرم بر جای میگذارد [7]. همچنین نتایج تحقیقات نشان داده که نیمی از سالمندان که سابقه زمین خوردن دارند، دچار محدودیت تحرک میشوند [8]. اگرچه امروزه با استفاده از روشهای دارودرمانی میتوان تا اندازهای نارساییهای جسمانی و روانی ناشی از کهولت سن را برطرف کرد، به نظر میرسد برای مقابله با این معضل بزرگ و رو به رشد جوامع بشری، باید راهکارهای مطمئنتر و مناسبتری پیدا کرد [9].
در همین راستا، روشهای متعددی برای سـنجش تعـادل افـراد سـالمند وجود دارد. این روشها نهتنها در شناسـایی سـالمندان در خطـر زمـین خوردن کاربرد دارند، بلکه پایهای برای طرحریزی برنامههـا و روشهای درمانی آنها هستند. این روشهای ارزیابی، روشهای ساده و بالینی هستند که در زمانی کوتاه و بدون هزینه بـالایی قابلیت ارزیابی تعادل سالمندان را دارند [10]. فابر و همکاران در تحقیقی به مقایسه تعادل ایستا و حرکت در سالمندان ساکن در مرکز مراقبتی سالمندان و جامعه پرداختند. نتایج تحقیق نوسان تعادلی بیشتری را در گروه ساکن در مرکز مراقبتی نسبت به گروه ساکن در جامعه نشان داد، همچنین در سرعت و شتاب حرکتی افزایش قابل توجهی در گروه ساکن در جامعه نسبت به گروه ساکن در مراکز مراقبتی نشان داده شد [11].
شهربانیان و همکاران در تحقیقی به بررسی مقایسه اثر فعالیت بدنی و تمرینات عصبیعضلانی بر ثبات پاسچر و احتمال سقوط در زنان سالمند پرداختند. نتایج، بهبود قابل توجهی را در ثبات پاسچرال و احتمال سقوط در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل نشان داد و همچنین نشان داد تمرینات عصبیعضلانی نسبت به فعالیت بدنی اثر بهتری بر احتمال سقوط در سالمندان زن دارد [12].
سامیا و همکاران در تحقیقی به بررسی مقایسه تعادل عملکردی در سالمندان و افراد دیابتی پرداختند. نتایج، بهبود معناداری در تعادل عملکردی در افراد دیابتی نسبت به سالمندان نشان داد [13]. علیرغم اینکه در تحقیقات متعددی گزارش شده سالمندانی که دارای سابقه سقوط هستند، مستعد سقوط مکررند، ولی در بیشتر تحقیقات به مقایسه تعادل در مردان و زنان سالمند بدون توجه به داشتن سابقه سقوط، پرداخته شده و با توجه به بررسیهای انجامشده، در مطالعات موجود، مقایسه وضعیت تعادل عملکردی و احتمال سقوط افراد سالمند که در زندگی روزمره امری حیاتی است، بین سالمندان با یا بدون سابقه سقوط انجام نشده است.
لزوم انجام این تحقیق به دلیل اهمیت پیشآگهی وتفاوتهای موجود بین سالمندان با یا بدون سابقه سقوط در ایجاد سقوطهای مکرر آینده در این افراد است. از این رو در این مطالعه به بررسی و مقایسه تعادل عملکردی و احتمال سقوط در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط پرداخته خواهد شد.
روششناسی
تحقیق حاضر از نوع مطالعات علّی مقایسهای بود که به شکل میدانی انجام شد. آزمودنیهای پژوهش شامل سی نفـر از سالمندان مرد و زن بالای 60 سال از دو مرکز نگهداری سالمندان شهر رشت بودند و به صـورت تصادفی و در دسترس انتخاب شدند.
این نمونهها با توجه به داشتن معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند، معیارهای ورود: در گروه بدون سابقه سقوط، نداشتن سابقه سقوط در شش ماه گذشته و در گروه با سابقه سقوط، خودگزارشی سابقه سقوط در شش ماه گذشته و محدوده سنی 60 تا 74 سال. معیارهای خروج شامل استفاده از وسیله کمکی، داشتن عیوب شنوایی و بینایی اصلاحنشده، قطع عضو به علت بیماری و مشکلات موقتی مؤثر بر تعادل در روز آزمون، داشتن سابقه بیماری شـدید جسمانی و عضلانی و وابستگی افراد به صندلی چرخدار بود که بـه صورت گزارش شخصی از شرکتکنندگان و پزشک مربوطه جمعآوری شد.
در این پژوهش بـا توجه به خودگزارشی، افراد به دو گروه سالمندان با یا بدون سابقه زمین خوردن (هر گروه پانزده نفر) تقسیم شدند. افرادی که در طول شش ماه اخیر سابقه زمین خوردن نداشتند [14]، در گروه بدون سابقه زمین خوردن و افرادی که در شش ماه اخیر یکبار یا بیشتر زمین خورده بودند، در گروه با سابقه زمین خوردن قرار گرفتند. ارزیابی تعادل و احتمال سقوط سالمندان با آزمونهای بِرگ و زمان برخاستن و رفتن انجام شد [15].
آزمون تعادلی بِرگ (اعتبار درونی 0/98، بیرونی 0/99) برای اندازهگیری تعادل در افراد سالمند شامل 14 مرحله است. این مراحل فعالیتهای مختلف تعادلی را دربر میگیرد: 1. برخاستن از وضعیت نشسته روی صندلی؛ 2. ایستادن بدون حمایت؛ 3. نشستن ساکن روی صندلی بدون حمایت؛ 4. نشستن روی صندلی از وضعیت ایستاده ساکن؛ 5. انتقال؛ 6. ایستادن ساکن با چشمهای بسته؛ 7. ایستادن ساکن با چشمهای باز و پاهای جفت؛ 8. دسترسی به جلو توسط دستها در وضعیت ایستاده به طور افقی؛ 9. برداشتن اشیا از زمین؛ 10. برگشتن به طرفین برای نگاه به پشت؛ 11. چرخش یک دور کامل؛ 12. قرار دادن نوبتی یک پا روی چهار پایه به صورت پشت سرهم؛ 13. ایستادن در وضعیتی که یک پا در جلوی پای دیگر قرار دارد؛ 14. ایستادن روی یک پا. هر فعالیت دارای امتیازدهی صفر تا 4 بوده که امتیاز 4 به معنای توانایی کامل و امتیاز صفر به معنای عدم توانایی در اجرای فعالیت است و بدین ترتیب کل امتیاز این آزمون 56 است [16].
آزمون زمان برخاستن و حرکت کردن (پایایی 0/99)، شامل شش مرحله پشت سر هم است. برای انجام، ابتدا یک صندلی بدون دسته به فاصله 3متری از یک مانع (پایان مسیر) قرار داده شده، فرد با شنیدن فرمان برو، حرکت کرده و زمان از آغاز تا پایان حرکت محاسبه میشود. آزمودنی در سریعترین حالت ممکن و بدون دویدن این آزمون را اجرا میکند. آزمون مذکور سه مرتبه با فاصله استراحت 3 دقیقه بین هربار اجرای آزمون انجام میشود.
مراحل انجام آزمون به این شرح است: 1. بلند شدن از روی صندلی؛ 2. طی کردن مسیر 3متری مشخصشده؛ 3. چرخیدن دور مانع؛ 4. برگشت مسیر 3متری در مرحله؛ 5. چرخیدن دور صندلی؛ 6. نشستن روی صندلی. مدت زمانی که آزمودنی بتواند این آزمون را اجرا کند، به عنوان امتیاز وی محسوب میشود [17].
برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS استفاده شد. از آزمون شاپیرو ویلک جهت طبیعی بودن توزیع دادهها، از آزمونهای آمار توصیفی در قالب آمارههایی چون میانگین، انحراف معیار، میانه، دامنه تغییرات و جهت توصیف دادهها و در بخش آمار استنباطی با توجه به مقایسه متغیرها از آزمون تی مستقل استفاده شد.
نتایج
نتایج آزمون نرمالیتی شاپیرو ویلک، نرمال بودن دادهها را در متغیرهای شاخص تعادل عملکردی و احتمال سقوط تأیید کرد و نتایج مربوط به اطلاعات جمعیتشناختی و مقایسه گروههای سالمندان با یا بدون سابقه سقوط از نظر متغیرهای تعادل عملکردی و احتمال سقوط در جداول 1-3 نشان داده شده است. اطلاعات جمعیتشناختی گروهها در
جدول شماره 1 آمده است.
طبق
جدول شماره 2، با توجه به نتایج آزمون تی مستقل، بین شاخص تعادل عملکردی در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط تفاوت معناداری وجود داشت؛ یعنی نمرات تعادلی سالمندان بدون سابقه سقوط به طور معناداری بالاتر از سالمندان با سابقه سقوط بود (0/007˂P).
طبق
جدول شماره 3، با توجه به نتایج آزمون تی مستقل، بین شاخص احتمال سقوط در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط تفاوت معناداری وجود داشت؛ یعنی سالمندان بدون سابقه سقوط در زمان کمتری نسبت به سالمندان با سابقه سقوط آزمون را انجام دادند (0/001˂P).
بحث
هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه تعادل عملکردی و احتمال سقوط در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط بود. یافتههای تحقیق نشان داد بین تعادل عملکردی و احتمال سقوط در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط اختلاف معناداری وجود دارد و در سالمندان با سابقه سقوط نسبت به سالمندان بدون سابقه سقوط مشکل تعادلی و احتمال سقوط مجدد بیشتر است.
این نتایج هـمراستا با نتایج تحقیقات استفن و همکاران [18] شاموی کوک و همکاران [19] لاجوی و گـالاغر [20] بـود، در مطالعه لاجوی و گـالاغر و نیز استفن و همکاران افراد با سابقه زمین خوردن نمرات کمتـری را نسبت به افراد بدون سابقه زمین خوردن کسب کردند [18، 20] و در مطالعه شاموی کوک و همکاران نمره کل آزمون برای سالمندان بدون سابقه زمین خوردن 52/6و برای سالمندان با سابقه زمین خوردن 6/39 به دست آمده بود [19].
مارتینس و همکاران در تحقیقی به مقایسه احتمال سقوط در سالمندان فعال و غیرفعال پرداختند که نمره آزمون بِرگ عدد بالاتری را برای سالمندان فعال نشان داد [15]. النی و همکاران در تحقیقی به مقایسه تعادل، راه رفتن، عملکرد و قدرت در سالمندان با یا بدون سابقه سقوط پرداختند که نتایج افزایش نمره تعادل، قدرت و عملکرد در سالمندان بدون سابقه سقوط نشان داد [21].
فرایند سالمندی با از دست دادن ظرفیت عملکردی که باعث آسیبپذیری و وابستگی بیشتر در این مرحله از زندگی میشود، مشخص میشود. نقص ظرفیت عملکردی، پیامدهای مهمی برای خانواده، جامعه، سیستم بهداشتی و زندگی افراد سالمند دارد [22]. لاجوی و گـالاغر در 125 نفر سالمند (45 نفر سالمند با سابقه زمین خوردن و هشتاد نفر بدون سابقه زمین خوردن) زمان واکنش را اندازهگیری و نمره آزمون بِرگ محاسبه کردند. نتایج نشانگر زمان واکنش سریعتر، نمره آزمون بِرگ بالاتر و نوسان پاسچر کمتر در افراد بدون سابقه زمین خوردن بود [20].
فرایند سالمندی، با از دست دادن ظرفیت عملکردی که باعث آسیبپذیری و وابستگی بیشتر در این مرحله از زندگی میشود، مشخص میشود. نقص ظرفیت عملکردی، پیامدهای مهمی برای خانواده، جامعه، سیستم بهداشتی و زندگی افراد سالمند دارد [23]. روشهای مختلفی برای ارزیابی تعادل افراد سالمند وجود دارد و این روشها، نهتنها در شناسایی سالمندان در خطر سقوط کاربرد فراوان دارند، بلکه پایه و اساسی برای طراحی پروتکلهای تمرین حرکتی و روشهای مکمل درمانی برای آنهاست.
این روشهای ارزیابی، روشهایی ساده و بالینیاند که در زمانی کوتاه و با حداقل هزینه و تجهیزات خاص قابلیت ارزیابی تعادل سالمندان را دارند. از سوی دیگر این روشها در عین ایمنی بالا بدون نیاز به تلاش زیاد از سوی سالمند، فقط با اجرای فعالیتهای معمول در زندگی روزمره این افراد قابل ارزیابی است. از آنجا که سقوط یا زمین خوردن میتواند عملکرد و استقلال فرد را به مخاطره بیندازد، شناسایی افراد در معرض خطر سقوط یا سقوط مکرر بسیار مهم و اولین گام در جلوگیری از عوارض ناخواسته زمین خوردن است [24].
تعیین علل سقوط سالمندان و توسعه روشهای تشخیصی و درمانی برای افراد در معرض خطر سقوط، مجال مناسبی برای بهبود کیفیت زندگی، استقلال فردی و کاهش هزینههای مراقبتی آنهاست [25]. محققین از میان عوامل درونی علل سقوط، کاهش مهارتهای تعادل و اختلال در الگوهای راه رفتن را عوامل کلیدی در افزایش ریسک و احتمال سقوط و دیگر مشکلات حرکتی سالمندان میدانند و معتقدند تعادل، پایه و اساس زندگی مستقل و پویاست [26]. به طوری که طبق گزارش محققین دوسوم سالمندانی که سقوط میکنند، اختلال تعادلی دارند و از این رو ارزیابی تعادل سالمندان در راستای دستیابی به وضعیت جسمانی بهتر، همچنین به منظور کمک به ایجاد اهداف درمانی مناسب و افزایش آگاهی از خطر سقوط، ضرورت دارد [27].
نتایج تحقیق حاضر و سایر تحقیقات انجامشده، نشانگر این است که سالمندان با سابقه زمین خوردن نسبت به سالمندان بدون سابقه زمین خوردن دارای نمره تعادل پایینتری هستند و همچنین احتمال سقوط مجدد در آنها بیشتر است. در نتیجه افرادی که سابقه سقوط دارند، بیشتر تحتتأثیر ترس از پیچیدگی قرار میگیرند و در فعالیتهای روزمره خود محدودتر هستند.
با توجه به شیوع بالای زمین خوردن در میان سالمندان، حتی آنهایی که از استقلال مناسبی برخوردارند و مشکلات تعادلی واضحی ندارند، این نکته از اهمیت بالایی برخوردار است که مشکلات تعادلی در همان مراحل ابتدایی تشخیص داده شوند؛ چراکه سقوط افراد سالمند را مستعد سقوطهای مکرر بعدی، عوارض احتمالی و ترس از زمین خوردن مجدد میکند که خود میتواند باعث ایجاد محدودیت و ناتوانی شود. به همین منظور، بهکارگیری معیارهای تعادلی با حساسیت کافی، جهت روشن کردن اختلالات تعادلی در حال شکلگیری، ضروری به نظر میرسد [28].
نتیجهگیرینهایی
در راستای نتایج مطالعه حاضر و با توجه به کاهش تعادل عملکردی و افزایش احتمال سقوط در سالمندان با سابقه سقوط، انجام تمرینات و حرکات ورزشی ویژه برای کنترل، ارتقا و حفظ این عوامل ضروری به نظر میرسد. سالمندان با سابقه سقوط در مقایسه با سالمندان بدون سابقه سقوط، باید توجه بیشتری به عوامل تعادل و انعطافپذیری داشته باشند.
شرکت منظم در فعالیت جسمانی برای به دست آوردن مزیتهای جسمانی و روانشناختی در این گروه از سالمندان پیشنهاد میشود و حرکات با تحمل وزن عمدتاً میتوانند تعادل و توانایی کنترل بدن برای جلوگیری از سقوط را افزایش دهند. با این حال، تمرین قدرتی هم میتواند با بهبود قدرت، توان عضلانی، مکانیک راه رفتن و سرعت راه رفتن در سالمندان، به بهبود تعادل و درنتیجه کاهش افتادنها کمک کند.
از محدودیتهای این مطالعه شاید تعداد کم نمونهها و آزمونهای انجام شده باشد که البته با توجه به توانایی پژوهشگر این تعداد انتخاب شدند. پیشنهاد میشود در مطالعات بعدی تعداد آزمودنیها بیشتر و نیز آزمونهای بیشتری انجام شود.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله دارای کد اخلاق از کمیته اخلاق دانشگاه علومپزشکی گیلان به شمارهIR.GUMS.REC.1399.252 است. قبل از شروع آزمونها تمامی مراحل برای شرکتکنندهها توضیح داده شد و رضایتنامه کتبی توسط آزمودنیها خوانده و تکمیل شد.
حامی مالی
این پژوهش هیچگونه کمک مالی از سازمانیهای دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تحلیل، نگارش و ویراستاری: سید مجتبی طباطباییاصل و پریسا صداقتی؛ طرح تحقیق، مفهومسازی، اجرا و تستگیری با مشارکت همه نویسندگان این اثر بوده است.
تعارض منافع
طبق نظر نویسندگان، این پژوهش تعارض منافع ندارد.
References:
- Ruissen GR, Liu Y, Schmader T, Lubans DR, Harden SM, Wolf SA, et al. Effects of group‐based exercise on flourishing and stigma consciousness among older adults: Findings from a randomised controlled trial. Appl Psychol Health Well-Being. 2020; 12(2):559-83. [DOI:10.1111/aphw.12197] [PMID]
- Goudarz M, Foroughan M, Makarem A, Rashedi V. [Relationship between social support and subjective well-being in olde adults (Persian)]. Salmand. 2015; 10(3):110-9. http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-953-en.html
- Minasian V, Marandi SM, Mojtahedi H, Ghasemi Gh. [The evaluation of health-related physical fitness status of men aged between 50 and 65 in Isfahan and comparison with available norms (Persian)]. J Sports Sci. 2012; 4(14):111-27. [DOI:10.22059/JSB.2013.29531]
- Filar-Mierzwa K, Długosz-Boś M, Marchewka A, Aleksander-Szymanowicz P. Effect of different forms of physical activity on balance in older women. J Women Aging. 2020:1-6 [DOI:10.1080/08952841.2020.1718579] [PMID]
- Nickens H. Intrinsic factors in falling among the elderly.Arch Intern Med. 1985; 145(6):1089-93. [DOI:10.1001/archinte.145.6.1089] [PMID]
- Seyedjafari E, Sahebozamani M, Ebrahimipour E. [Effect of eight weeks of water exercises on deep part of the pool on the static balance of the elderly man (Persian)]. ISalmand. 2017 Dec 10;12(3):384-93 [DOI:10.21859/sija.12.3.384]
- Farsi A, Ashayeri H, Mohammadzadeh S. [The effect of six weeks balance training program on kinematic of walking in women elderly people (Persian)]. Salmand. 2015; 9(4):278-87. http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-685-en.html
- Akbari Kamrani A A, Azadi F, Akbari Kamrani M, Pezhmanfard P, Siyadat S. [The effect of romberg exercise on falling episodes of elderlies with history of past fallings (Persian)]. Iran J Ageing. 2007; 2(2):246-251. http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2-en.html
- Attix DA, Welsh Bohmer KA. Geriatric Neuropsychology: Assessment and Intervention. In: Attix DK, Welsh Bohmer KA, editors. Geriatric Neuropsychology: Assessment and Intervention. New York: Guilford Press; 2006. https://academic.oup.com/acn/article/21/4/367/2919?login=true
- Arghavani H, Zolaktaf V, Lenjannejadian S. [Comparing the effects of anticipatory postural adjustments focused training and balance training on postural preparation, balance confidence and quality of life in elderly with history of a fall (Persian)]. Aging Clin Exp Res. 2019 Oct 14:1-9. [DOI:10.1007/s40520-019-01358-5] [PMID]
- Faber LM, Moreira LA, Scheicher ME. Comparison of static balance and mobility between nursing home residents and community-dwelling elderly. Manual Ther, Posturology Rehabil J. 2020; 1-7. [DOI:10.17784/mtprehabjournal.2019.17.749]
- Shahrbanian S, Hashemi A, Hemayattalab R. [The comparison of the effects of physical activity and neurofeedback training on postural stability and risk of fall in elderly women: A single-blind randomized controlled trial (Persian)]. Physiother Theory Pract. 2019:1-8. [DOI:10.1080/09593985.2019.1630877] [PMID]
- Khan S, Amjad I, Tariq H. [Comparison of balance performance between diabetic and elderly population (Persian)]. Int J Rehab Sci (IJRS). 2018; 7(1):12-5. http://research.riphah.edu.pk/id/eprint/742/
- Melzer I, Benjuya N, Kaplanski J. Postural stability in the elderly: A comparison between fallers and non-fallers. Age Ageing. 2004; 33(6):602-7. [DOI:10.1093/ageing/afh218] [PMID]
- Franciulli PM, Souza PA, Soares PN, Silva VN, Severino YT, Dos Santos YG, et al. Comparison of the risk of falls between elderly people who practice physical exercises and who are sedentary and the relationship between balance and muscle strength variables. Mundo da Saude. 2019; 43(2):360-73. [DOI:10.15343/0104-7809.20194302360373]
- Kashani V, Zarifkar M, Alinaghipoor Z. [Determining validity and reliability of the Persian version of Activities-specific Balance Confidence Scale for elderly (Persian)]. Koomesh. 2018; 20(4):Pe705-Pe712. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20193073915
- Asadi Samani Z, Rahnama N, Reisi J, Lenjan Nejadian S. [Correlation between new activity-based balance index with accelerometer data and postural balance in elderly woman (Persian)]. Koomesh. 2020; 22(1):92-8. [DOI:10.29252/koomesh.22.1.92]
- Steffen TM, Hacker TA, Mollinger L. Age- and gender- related test performance in community-dwelling elderly people: Six minute walk test, berg balance scale, timed up & go test, and gait speeds. Phys Ther. 2002; 88(2):128-137. [DOI:10.1093/ptj/82.2.128] [PMID]
- Shumway-Cook A, Baldwin M, Polissar NL, Grubar W. Predicting the probability for falls in community-dwelling older adults. Phys Ther. 1997; 77(8):812-819. [DOI:10.1093/ptj/77.8.812] [PMID]
- Lajoie Y, Gallagher SP. Predicting falls within the elderly community: comparison of postural sway, reaction time, the berg balance scale and the Activities-Specific Balance Confidence (ABC) scale for comparing fallers and non-fallers. Arch Gerontol Geriatr. 2004; 38(1):11-26. [DOI:10.1016/S0167-4943(03)00082-7]
- Cebolla EC, Rodacki AL, Bento PC. Balance, gait, functionality and strength: Comparison between elderly fallers and non-fallers. Braz J Phys Ther. 2015; 19(2):146-51. [DOI:10.1590/bjpt-rbf.2014.0085] [PMID] [PMCID]
- Maeshiro FL, Lopes MC, Okuno MF, Camapanharo CR, Batista RE. Capacidade funcional e a gravidade do trauma em idosos. Acta Paulista de Enfermagem. 2013; 26(4):389-94. [DOI:10.1590/S0103-21002013000400014]
- Abdoli B, Shams A, Shamsipour Dehkordi P. [The effect of practice type on static and dynamic balance in elderly 60-75 year old women with no history of falling (Persian)]. Daneshvar. 2012; 19(97):43-50. http://daneshvarmed.shahed.ac.ir/article_1501_5af6ef95403f1637bf70e78cff42382d.pdf
- Satterfied KS. Balance testing helps identify elderly at risk of multiple falls. Am Otol Soc. 2001 May. Link No Found.
- Shumway-Cook A, Brauer S, Woollacott M. Predicting the probability for falls in community-dwelling older adults using the Timed Up & Go Test. Physical Therapy. 2000; 80(9):896-903. [DOI:10.1093/ptj/80.9.896] [PMID]
- Shumway-Cook A, Woollacott MH. Motor control: Translating research into clinical practice. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007. https://books.google.com.sa/books?id=BJcL3enz3xMC&printsec=frontcover&dq=
- Woollacott M, Shumway-Cook A. Attention and the control of posture and gait: a review of an emerging area of research. Gait Posture. 2002; 16(1):1-4. [DOI:10.1016/S0966-6362(01)00156-4]
- Daly RM, Rosengren BE, Alwis G, Ahlborg HG, Sernbo I, Karlsson MK. Gender specific age-related changes in bone density, muscle strength and functional performance in the elderly: A-10 year prospective population-based study. BMC Geriatr. 2013; 13(1):1-9.[DOI:10.1186/1471-2318-13-71] [PMID] [PMCID]